نقد و بررسی جایگاه اجماع و شهرت در فتاوای فقهی با تاکید بر مسائل زنان
محل انتشار: دوفصلنامه دین و دنیای معاصر، دوره: 9، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 89
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PAVAH-9-2_006
تاریخ نمایه سازی: 25 آبان 1402
چکیده مقاله:
مسئله کانونی این تحقیق عبارت است از اینکه جایگاه اجماع و شهرت در استنباط احکام فقهی زنان چگونه نقد و بررسی می شود. این تحقیق با روش تحلیلی انتقادی و با رجوع به منابع کتابخانه ای پاسخ این سوال را می کاود. در خصوص غالب مسائل فقهی زنان ادعای اجماع یا شهرت وجود دارد. برخی فقیهان در مصاف دلالت دلیل از یک سو و اجماع و شهرت از سویی دیگر، جانب این دو را گرفته و از فتوای مطابق با دلیل استنکاف کرده اند. این روند به لحاظ اصولی قابل قبول نیست؛ زیرا قوی ترین قسم اجماع در دانش اصول فقه فاقد اعتبار است و در این فرض نمی توان از سایر اقسام اجماع و شهرت در فتاوای فقهی بهره برد. علاوه بر این مخالفت با دلیل و موافقت با اجماع و شهرت نه تنها رفتاری مطابق با احتیاط نیست بلکه به دلیل بی اعتنایی به دلیل معتبر، نوعی خلاف احتیاط تلقی می شود. درعین حال برخی فتاوای فقهی در حوزه مسائل زنان ریشه در مبانی انسان شناسی فقیهان دارد، که اموری قابل مناقشه هستند؛ ازاین رو اجماع آنها مدرکی یا محتمل المدرک تلقی شده و فاقد اعتبار است. عمده در مسائل فقهی زنان بازپژوهی روشمند در ادله معتبر است، هرچند نتیجه این بازپژوهی امری مخالف با اجماع یا شهرت باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی شجریان
استادیار، پژوهشکده مطالعات اجتماعی و تمدنی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :