شاهنامه بر بوم کاشی (معرفی و شناخت شخصیت های تصویری میز سرامیکی آبگینه و سفالینه های ایران)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 81

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HSIK-6-1_004

تاریخ نمایه سازی: 25 آبان 1402

چکیده مقاله:

آثار هنری همواره نشانگر پیوند فرهنگ با جریانات اجتماعی و سیاسی جامعه هستند. همین پیوند، ارزش آثار هنری را چند برابر کرده و پژوهشگران را مشتاق به شناسایی آن ها می کند. دوران قاجار، عصر تحولات هنری و تاریخی و پیشرفت فنون هنر کاشی کاری می باشد. در این بین نقوش انسانی در کاشی کاری با ترویج باستان گرایی توسعه یافتند. روند ملی گرایی در هنر و تقارن آن با اشاعه غربگرایی باعث رشد آثار هنری با موضوعات پادشاهی و اسطوره ای ایران شد. تاکید بر این اصل فرهنگی و حفظ آن برای زنده نگه داشتن هویت انسانی و روح جامعه ای پویا، تعامل و اقتدار ملی و درنهایت انسجام بعد معنوی ضروری بود. میز سرامیکی با نقوش پهلوانان اسطوره ای و شاهنامه ای موجود در موزه آبگینه که به دوره قاجار تعلق دارد، به گونه ای گواه این موضوع است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، توصیفی  تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات بر پایه منابع کتابخانه ای و بازدید میدانی می باشد و با استناد به مطالعه شخصیت های شاهنامه ای که بر میز مذکور نقش شده اند، به این موارد پرداخته است:۱) شناخت نقش رستم و دیگر پهلوانان شاهنامه در مجالس موجود روی میز و تطبیق آن با ابیات شاهنامه و صحنه های مشابه چاپ سنگی؛ ۲) شناسایی ویژگی های سبک، ترکیب بندی و زیبایی شناسی میز موزه آبگینه. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر بیانگر این مطلب است که میز موردمطالعه، به لحاظ ویژگی تمایل برای بازگشت به فرهنگ کهن ایرانی در دوره قاجار، نقوشی از پهلوانان شاهنامه را داراست که ویژگی تصویرگری هرکدام با تصویر مشابهشان در دیگر آثار هنری و اشعار شاهنامه قابل مقایسه است.

کلیدواژه ها:

کاشی کاری قاجار ، شاهان اسطوره ای شاهنامه ، میز کاشی ، موزه آبگینه و سفالینه های ایران

نویسندگان

مریم کلبادی نژاد

استادیار، گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)

فتانه رحیمی

دانشجوی دکتری باستان شناسی دوران اسلامی، گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ReferencesAlizadeh, Z., & Birjandi Naseri, A. (۲۰۱۷). Links between art ...
  • Amoozegar, Jh. (۲۰۱۴). Yadgar Zariran. Tehran: Moin Publications ‎[In Persian] ...
  • Arasteh, M. (۲۰۱۳). Examination of Lithographic Shahnamehs printed in Iran ...
  • Azami, T. (۲۰۲۲). Analysis of artistic themes and content structure ...
  • Benisi, T., Zarezadeh, F., & Nouruzzadeh Chegini, N. (۲۰۲۲). An ...
  • (۲۰۰۲). Shahnameh. First edition. Tehran: Andishehe-ye Alam Publications [In Persian] ...
  • (۲۰۱۶). Shahnameh Ferdowsi. J. Khaleghi Mutlaq Ed., Tehran: Cheshme Publishing ...
  • Ghaemi, F. (۲۰۱۳). The Analysis of Kayumarth Myth in Ferdowsi’s ...
  • Jabari, F., & Morasi, M. (۲۰۱۴). Comparative study of lithographic ...
  • Kezazi, M. (۲۰۲۱). "Ancient Letter". ۱۱th edition, Tehran: Samt Publications ...
  • Lithography print version of Shahnameh. (۱۸۸۹). printed in ۱۳۰۷ A.H. ...
  • Makinejad, M. (۲۰۰۹). The history of Iranian art in the ...
  • ۲۰۱۹. The tiles of the Moghadam museum, the works of ...
  • ۲۰۲۲. Fann-e Jameel, the life and works of Master Ali ...
  • Mansouri Jazabadi, J., Hosseini, S. H. (۲۰۱۵). The evolution of ...
  • Mashkoor, M. J. (۱۹۸۵). Iran in Ancient times (in the ...
  • Mojmal al-Tawarikh va al-Qasas (n. d). Research of Malik al-Shaara ...
  • Mousavi Viaye, E., & Akbari, A. (۲۰۱۹). Re-translation of Master ...
  • Parnian, M., Bahmani, S. (۲۰۱۳). Investigation and analysis of the ...
  • Riazi, M. R. (۲۰۱۶). Qajar tile work, in collaboration with ...
  • Samanian, S., Mirazizi, M., & Sadeghpour Firouzabad, A. (۲۰۱۵). Investigation ...
  • Scarcia, G. R. (۱۹۹۸). Safavid, Zand and Qajar art. Tehran: ...
  • Seyed Mousavi, A. (۲۰۲۱). The association of Safavid and Qajar ...
  • Shirazi, M., Dadvar, A., Kateb, F., & Hosseini, M. (۲۰۱۶). ...
  • Shirazi, M., & Mousavi lar, A. (۲۰۱۸). Recovering layers of ...
  • Smith, R. M. (۲۰۲۱). Iran's art, translation by Kianoush Motaghedi, ...
  • Thaalabi, A. M. M. (۱۹۹۰). Shahnameh Thaalabi. (M. Fazali, Trans.). ...
  • Zarei, M. E., & Heydari Baba Kamal, Y. (۲۰۱۷). A ...
  • URL۱: www.collections‎.‎vam.‎ac.‎ukURL۲: commons.‎m.‎wikimedia.‎org/manufacturesevrestableURL۳: www.‎islamicart.‎museumwnf.orgURL۴:‎ www.honar.ac.ir‎URL۵: www.vam.ac.uk‎ ...
  • نمایش کامل مراجع