مقایسه انتقادی نظریه «واقعیت های خیالی» یووال نوح هراری با نظریه «ادراکات اعتباری» علامه طباطبایی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 206

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KALM-10-18_003

تاریخ نمایه سازی: 25 آبان 1402

چکیده مقاله:

«یووال نوح هراری» از منظری طبیعت­گرایانه، تاریخ پرماجرای انسان را روایت می­کند. او متکی بر این مبنا به مسائل بنیادین دین، سیاست، اقتصاد می­پردازد. هراری پیش از طرح تاریخ این سه دستاورد فرهنگی بشر ، یک اصل را که به منزله هسته اصلی نظریه اوست، پایه­ریزی می کند. آن اصل عبارت است از دیدگاه خاص او درباره «پیدایش مفاهیم اجتماعی-قراردادی و کارکرد آن در رشد فرهنگی انسان». هراری با این اصل، گوهر دین یعنی وجود خداوند را مفهومی «پنداری» و امری «اعتباری» تلقی می­کند. ازین رو نظریه او محمل دیدگاه­های الحادی می­باشد. مقاله حاضر نقدی است صرفا ناظر به اصل «واقعیت های خیالی» هراری؛ لذا به طرح مسائل پیرامون دین و بررسی استدلال­های مختلف اثبات وجود خداوند، رابطه خدا با جهان، مسئله خیر و شر که در آثار هراری با رویکرد ماده­انگارانه طرح شده است، نپرداخته و به پاسخ­های گوناگون دستگاه­های الهیاتی ادیان معتبر اکتفا می­شود. در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و با بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای گرد آمده، اصول واقعی و امور اعتباری در هر سه محور مذکور وجود داشته و اصل اولیه هراری از دو جنبه معرفت شناسی و انسان شناسی با نظریه اعتباریات علامه طباطبایی مورد مناقشه است.

نویسندگان

روح الله سعیدی فاضل

دکتری علوم قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مدیر پژوهشکده بین المللی امام رضا(ع) جامعه المصطفی العالمیه خراسان

روح الله آگاه

دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه فردوسی، مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­سینا، حسین بن عبدالله(۱۳۸۱)، الاشارات و التنبیهات، تصحیح: مجتبی زارعی، ...
  • پترسون، مایکل(۱۳۸۹)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ...
  • خوشنویس، یاسر(۱۳۹۴)، نوخاستگی و آگاهی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۷۴)، ترجمه تفسیر المیزان، چ۵، قم: جامعه مدرسین ...
  • (۱۳۸۷)، نهایت فلسفه(ترجمه نهایه الحکمه)، ترجمه مهدی تدین، قم: بوستان ...
  • (۱۳۵۸)، نهایه الحکمه، چ۲، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ...
  • (۱۳۸۷)، اصول فلسفه رئالیسم، چ۲، قم: بوستان کتاب قم ...
  • (۱۴۱۴)، بدایه الحکمه، قم: جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم ...
  • (۱۴۲۶)، اصول الفلسفه، چ۳، قم: موسسه امام صادقG ...
  • (۱۳۸۷)، تعالیم اسلام، قم: بوستان کتاب قم ...
  • (۱۴۲۸)، مجموعه رسائل العلامه الطباطبائی، قم: انتشارات باقیات ...
  • (۱۳۸۷)، مجموعه رسائل، قم: بوستان کتاب ...
  • (۱۳۹۴)، برهان، ترجمه قوام صفری، مهدی، قم: بوستان کتاب ...
  • مطهری، مرتضی(۱۳۸۶)، مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا ...
  • پاپینو، دیوید(۱۳۹۵)، طبیعت­گرایی(از دانشنامه فلسفه استنفورد)، ترجمه حسن امیری­آرا، تهران: ...
  • هراری، یووال نوح(۱۳۹۶)، انسان خردمند، ترجمه نیک گرگین، چ۵، تهران: ...
  • (۱۳۹۸)، انسان خداگونه، ترجمه نیک گرگین، تهران: فرهنگ نشر نو ...
  • (۲۰۱۶م)، سخنرانی هنگام انتشار کتاب هومودئوس ...
  • Harari, N , Sapiens: A Brief History Of Humankind, London, ...
  • نمایش کامل مراجع