دامنه ثبوت و سقوط حق امتناع زوجه و نسبت آن با رای وحدت رویه ۷۱۸ با رویکردی به دیدگاه امام خمینی(س)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 164

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-22-86_007

تاریخ نمایه سازی: 26 آبان 1402

چکیده مقاله:

چکیده: حق امتناع زوجه در صورت عدم تادیه مهریه با شرایط خاص خود، در فقه و حقوق مورد پذیرش است. در قانون مدنی مواد ۱۰۸۵ و ۱۰۸۶ به حق امتناع اختصاص دارد و وجود تفاسیر مختلف به رای وحدت رویه با تفسیر متفاوتی از آن مواد منجر شده است که با پیشینه فقهی مسئله سازگار نیست. البته ظاهر عبارت فقها تاب تفسیر حداکثری از حق امتناع دارد، اما با توجه به اینکه مهم ترین دلیل اعتبار حق امتناع، اجماع است و اجماع دلیلی لبی است، باید به قدر متیقن آن هنگام شک استناد کرد. قدر متیقن در اینجا تمکین خاص است. با وجود رای وحدت رویه ۷۱۸ باید به قدر متیقن اکتفا کرد و ایجاد حق امتناع را به تمکین عام و اسقاط آن را به تمکین خاص ناظر دانست. امام خمینی نیز با این دیدگاه موافق بودند. وجود آرای متفاوت در دادگاه های حقوقی پس از صدور رای وحدت رویه، نشان دهنده تفسیر نشدن براساس موازین حقوقی و فقهی از این مواد قانون مدنی است. تفسیر سازگار با منطق حقوقی آن است که میان متعلق حق امتناع و متعلق سقوط حق امتناع تفاوت قائل شویم.

نویسندگان

محسن واثقی

استادیار گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، ایران.

محمد مهریار

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مفید،قم، ایران.

محسن جعفری بهزادکلائی

استادیار گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • انصاری، مرتضی. (۱۴۱۵ق) کتاب النکاح، قم: نشر کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد. (۱۴۱۰ ق) السرائر ...
  • ابن براج، قاضی، عبدالعزیز. (۱۴۱۱ ق) جواهرالفقه - العقائدالجعفریه، در ...
  • ابن حمزه طوسی، محمد بن علی. (۱۴۰۸ ق) الوسیله الی ...
  • ابن زهره حلبی، حمزه بن علی حسینی. (۱۴۱۷ ق) غنیه ...
  • ابن فهد حلی، جمال الدین احمد بن محمد اسدی. (۱۴۰۷ ...
  • ابن فهد حلی، جمال الدین احمد بن محمد اسدی(۱۴۱۰ ق) ...
  • اراکی، محمدعلی. (۱۴۱۹ ق) کتاب النکاح، قم: انتشارات نور نگار ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۹۲) استفتائات، تهران: موسسه تنظیم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۷۹) تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۳۸۱) رساله توضیح المسائل، تهران: ...
  • امامی، سید حسن. (۱۳۷۸) حقوق مدنی، دوره ۶ جلدی، تهران: ...
  • بازیگر، یدالله. (۱۳۸۰) قانون مدنی در آئینه آرای دیوان عالی ...
  • بحرانی، آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (۱۴۰۵ ق) ...
  • بهجت، محمدتقی. (۱۴۲۶ ق) جامع المسائل، دوره ۵ جلدی، قم: ...
  • تبریزی، جواد بن علی. (بی تا) استفتائات جدید، دوره ۲ ...
  • درویش، بهرام. (۱۳۸۹) «دامنه حق حبس زوجه در رویه دیوان ...
  • روحانی، سید صادق حسینی. (۱۴۱۲ ق) فقه الصادق علیه السلام، ...
  • روشن، محمد. (۱۳۹۰) حقوق خانواده، تهران: انتشارات جنگل ...
  • سبزواری، سید عبدالاعلی. (۱۴۱۳ ق) مهذب الاحکام فی بیان الحلال ...
  • سبحانی، جعفر. (۱۴۱۶ ق) نظام النکاح فی الشریعه الاسلامیه الغراء، ...
  • سیوری، مقداد بن عبدالله. (۱۴۰۴ ق) التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ...
  • شایگان، سید علی. (۱۳۷۵) حقوق مدنی، قزوین: انتشارات طه ...
  • شبیری زنجانی، سید موسی. (۱۴۱۹ ق) کتاب نکاح، دوره ۲۵ ...
  • شیخ طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن. (۱۴۰۷ ق) تهذیب ...
  • شیخ طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن. (۱۳۸۷ ق) المبسوط فی ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. (۱۴۱۰ ق) الروضه البهیه فی ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله. (۱۴۱۷ ق) جامع الاحکام (صافی)، دوره ...
  • صفایی، حسین. (۱۳۹۰) حقوق خانواده، تهران: دانشگاه تهران ...
  • طاهری، حبیب الله. (۱۴۱۸ ق) حقوق مدنی، قم: دفتر انتشارات ...
  • عاملی، محمد بن علی موسوی. (۱۴۱۱ ق) نهایه المرام فی ...
  • عرفانی، توفیق. (۱۳۸۷) مهریه در رویه قضایی، تهران: نشر جنگل ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی. (۱۴۱۱ ق) ...
  • فاضل لنکرانی، محمد. (بی تا) جامع المسائل، دوره ۲ جلدی، ...
  • قیوم زاده، محمود . (۱۳۹۰) «بررسی فقهی چگونگی حق حبس ...
  • کاتوزیان، ناصر. (۱۳۷۱) حقوق مدنی (خانواده)، تهران: چاپخانه بهمن ...
  • کاظمی خراسانی، محمدعلی. (۱۴۰۴ ق) فوائدالاصول، قم: موسسه النشر الاسلامی ...
  • کلینی، ابو جعفر، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ ق) الکافی، دوره ...
  • گرجی، ابوالقاسم. (۱۳۸۴) بررسی تطبیقی حقوق خانواده، تهران: دانشگاه تهران ...
  • گلپایگانی، سید محمدرضا موسوی. (۱۴۰۹ ق) مجمع المسائل، دوره ۵ ...
  • محقق حلی، نجم الدین، جعفر بن حسن. (۱۴۱۳ ق) الرسائل ...
  • محقق حلی، نجم الدین، جعفر بن حسن. (۱۴۱۲ ق) نکت ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین. (۱۴۱۴ ق) جامع المقاصد فی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۲۴) کتاب النکاح، دوره ۶ جلدی، قم: ...
  • منتظری نجف آبادی، حسین علی. (بی تا) رساله استفتائات، دوره ...
  • نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی. (۱۴۱۵ ق) مستند الشیعه فی ...
  • نمایش کامل مراجع