بررسی تطبیقی شرط عدم تمکین درنکاح دائم برمبنای فقه اسلامی با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 63

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MATIN-18-73_004

تاریخ نمایه سازی: 26 آبان 1402

چکیده مقاله:

زناشویی پیوند مقدسی است که در فرآیند عقد نکاح عینیت می یابد و حقوقی بر آن مترتب می شود؛ از آنجاکه با دین و اخلاق پیوند دارد، با تغییردیدگاه ها، پیرامون انسان و کرامات ذاتی او نمی توان تنها آن را یک قالب ساده برای آسودگی تن دانست. بنابراین درج هر شرط جایزی در ضمن عقد نکاح بلامانع است و از این رو فقیهان در این باره که، آیا زوجه می تواند در ضمن عقد نکاح دائم عدم تمکین را شرط کند یا خیر؟پاسخ های متفاوتی بیان نموده اند: دسته ای از فقها، چنین شرطی را جایز می دانند و برخی دیگر، هرگونه شرط خلاف تمکین را نامشروع تلقی می کنند. این اختلاف آرا ناشی از برداشت های متعدد از مقتضای عقد نکاح و وابستگی آن به تمکین است. به نظر می رسد، تمکین، مقتضای ذات عقد نکاح نیست؛ بلکه مقتضای اطلاق عقد است.  این نوشتار، درصدد است با توجه به سکوت قانونگذار در این زمینه نظر امام خمینی، آرای فقهی مذاهب اسلامی و دیدگاه حقوقدانان را ارزیابی نموده و با تبیین ادله ایشان با تکیه بر دلایل وارده در کتاب و سنت، صحت نکاح معذورالوطئ، قابلیت اسقاط حق تمکین توسط زوج و... با عنایت به متغیرهای زمانی و دخالت تئوری زمان و مکان در اجتهاد و بر مبنای اهمیت و لحاظ برخی مصالح عقلایی، با توافق زوجین، اعتبار شرط مذکور نتیجه گیری شود.

نویسندگان

افتخار دانش پور

استادیاردانشگاه مذاهب اسلامی، تهران

فهیمه مروی

دانشجوی کارشناسی ارشد فقه وحقوق اسلامی از دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ادریس، محمد بن منصور. (۱۴۱۰ ق) السرائر الحاوی لتحریر ...
  • ابن براج، قاضی عبدالعزیز.(۱۴۰۶ ق) المهذب، قم: انتشارات موسسه النشر ...
  • ابن عابدین، محمدامین. (۱۴۱۵ ق) رد المختار، با تحقیق عادل ...
  • ابن فهد حلی، احمد بن محمد. (۱۴۰۷ ق) المهذب البارع ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد. (۱۴۰۳ ق) المغنی، بیروت: دار ...
  • احسایی، محمد بن علی. (۱۴۰۵ ق) عوالی اللئالی العزیزیه، قم: ...
  • اراکی، محمدعلی. (۱۴۱۹ ق) کتاب النکاح، قم: نشر نور نگار، ...
  • اصفهانی، محمد حسین. (۱۴۱۸ ق) حاشیه کتاب المکاسب، با تصحیح ...
  • امام خمینی، سید روح الله. (۱۴۲۱ ق)کتاب البیع، تهران: موسسه ...
  • امام خمینی، سید روح الله (۱۳۷۹) تحریر الوسیله، تهران: موسسه ...
  • امام خمینی، سید روح الله (۱۳۸۵) صحیفه امام (دوره ۲۲ ...
  • امامی، سید حسن. (بی تا) حقوق مدنی، تهران: انتشارات اسلامیه.. ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (۱۴۰۵ ق) الحدائق الناضره ...
  • بداغی، فاطمه. (۱۳۸۸) شروط ضمن عقد نکاح، قم: نشر زیتون، ...
  • بهجت، محمد تقی. (۱۴۲۸ ق) استفتائات، قم: دفتر آیت الله ...
  • جزیری، عبدالرحمن. (۱۴۱۹ ق) الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (۱۳۸۶) حقوق خانواده، تهران:کتابخانه گنج دانش، ...
  • جلالی، مهدی. (۱۳۸۹) حقوق خانواده (نکاح و انحلال آن)، تهران: ...
  • حرعاملی، محمد بن حسن. (۱۴۰۹ ق) وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حسینی شیرازی، سید صادق.(۱۴۲۷ ق) احکام النساء، قم: نشر سلسله، ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد.(بی تا) ایصال الطالب الی المکاسب، تهران: ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد. (۱۴۲۸ ق) من فقه الزهراء علیها ...
  • حسینی مراغی، عبد الفتاح بن علی.(۱۴۱۷ ق) العناوین الفقهیه، قم: ...
  • خویی، سید ابوالقاسم.(۱۴۱۰ ق) منهاج الصالحین، قم: نشر مدینه العلم، ...
  • خویی، محمدتقی. (۱۴۱۴ ق)الشروط او الالتزامات التبعیه فی العقود، بیروت: ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۲۹ ق) مفردات الفاظ القرآن، ...
  • روحانی قمی، سید صادق. (۱۴۲۹ ق) منهاج الفقاهه، قم: نشر ...
  • زحیلی، وهبه.(۱۴۲۰ ق)الاسرهالمسلمه فی العالم المعاصر، دمشق: نشر دارالفکر، چاپ ...
  • زحیلی، وهبه . (۱۴۱۸ ق) الفقه الاسلامی و ادلته، بیروت: ...
  • سایت استفتائات مراجع تقلید (آیات عظام: خامنه ای، گلپایگانی، نوری ...
  • سرخسی، شمس الدین. (۱۴۱۴ ق) کتاب المبسوط، بیروت: نشر دارالمعرفه.. ...
  • شایگان، سید علی. (۱۳۷۵) حقوق مدنی، قزوین: انتشارات طه، چاپ ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی. (۱۴۱۳ ق) مسالک ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی.(۱۴۱۲ ق) الروضه البهیه ...
  • شهیدی، مهدی. (۱۳۸۶) شروط ضمن عقد، تهران: انتشارات مجد، چاپ ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۸۷ ق) المبسوط فی فقه ...
  • صفایی، حسین و اسدالله امامی. (۱۳۹۱) حقوق خانواده، تهران، دانشگاه ...
  • طباطبایی یزدی، محمد کاظم. (۱۴۲۱ ق) حاشیه المکاسب، قم: موسسه ...
  • طریحی، فخرالدین.(۱۴۱۶ ق) مجمع البحرین، با تحقیق: سید احمد حسینی، ...
  • عاملی، یاسین عیسی. (۱۴۱۳ ق) الاصطلاحات الفقهیه فی الرسائل العملیه، ...
  • عبدالناصر، جمال.(۱۳۹۱ ق) موسوعه الفقه الاسلامی المقارن، قاهره: المجلس الاعلی ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف.(۱۴۱۳ ق) مختلف الشیعه فی احکام ...
  • عمید، حسن. (۱۳۶۲) فرهنگ فارسی عمید، تهران: انتشارات امیر کبیر، ...
  • فاضل هندی، محمد بن حسن. (۱۴۱۶ ق)کشف اللثام والابهام عن ...
  • فخر المحققین، حسن بن یوسف. (۱۳۸۷ ق) ایضاح الفوائد فی ...
  • قانون مدنی. ...
  • قلعه جی، محمد رواس.(۱۴۲۱ ق)الموسوعه الفقهیه المیسره، بیروت: دارالنفائس، چاپ ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۹) حقوق مدنی خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشارات، ...
  • ماوردی، محمد بن حبیب البصری. (۱۴۱۴ ق) الحاوی الکبیر، محقق: ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن.(۱۴۰۸ ق) شرائع الاسلام فی مسائل ...
  • محقق داماد، مصطفی. (۱۳۷۲) بررسی فقهی حقوق خانواده (نکاح و ...
  • محقق داماد، مصطفی. (۱۴۰۶ ق) قواعد فقه، تهران: مرکز نشر ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین. (۱۴۱۴ ق)جامع المقاصد فی شرح ...
  • مشکینی. (۱۳۸۶) مصطلحات الفقه، قم: انتشارات الهادی، چاپ پنجم.. ...
  • مغنیه، محمدجواد. (۱۴۲۱ ق) فقه الامام الصادق(ع)، قم: موسسه انصاریان، ...
  • موسوی بجنوردی، محمد. (۱۴۰۱ ق) قواعد فقهیه، تهران: موسسه تنظیم ...
  • نائینی، محمد حسین. (۱۳۷۳ ق) منیه الطالب فی حاشیه المکاسب، ...
  • نجفی، محمدحسن. (۱۴۱۴ ق)جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: ...
  • نراقی، احمدبن محمد.(۱۴۱۷ ق) عوائدالایام فی بیان قواعدالاحکام، قم: انتشارات ...
  • نمایش کامل مراجع