وضعیت تزریق خون در بیماران بتا تالاسمی ماژورمراجعه کننده به بیمارستان کودکان مفید تهران

چکید ه   سابقه و هدف   در ایران حدود ۲۰۰۰۰ بیمار بتا تالاسمی ماژور وجود دارد که تحت تزریق خون و دسفرال قرار دارند. این گروه از بیماران نیازمند برنامه درمانی و پیگیری دقیق به منظور برخورداری از کیفیت زندگی طبیعی می باشند. در این مطالعه وضعیت تزریق خون در بیماران بتا تالاسمی ماژور بیمارستان کودکان مفید طی سال ۱۳۸۵ مورد بررسی قرار گرفته است.   مواد وروش ها   در این مطالعه توصیفی تحلیلی وضعیت تزریق خون در ۱۲۱ بیمار بتا تالاسمی ماژور مراجعه کننده ثابت به درمانگاه تالاسمی بیمارستان کودکان مفید طی سال ۱۳۸۵ بر اساس جمع آوری آخرین اطلاعات موجود در پرونده بیماران بررسی شد. سپس یافته ها با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS و آزمون همبستگی اسپیرمن ( Spearman ) و آزمون من ویتنی( Mann-Whitney ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته ها   تعداد ۱۲۱ بیمار به صورت ثابت در درمانگاه تالاسمی بیمارستان کودکان مفید تحت تزریق خون با استفاده از فیلتر لکوسیت قرار داشتند. محدوده سنی بیماران ۲ تا ۲۶ سال و میانگین سنی ۱۹/۶ ± ۱۳ سال بود. تعداد بیماران مونث ۶۶ نفر(۵/۵۴%) و تعداد بیماران مذکر ۵۵ نفر(۵/۴۵%) بود. هموگلوبین بیماران در محدوده ۵/۱۱-۵/۷ گرم در دسی لیتر و میانگین ۹۷/۰ ± ۶/۹ گرم در دسی لیتر بود. در ۸۲ بیمار(۸/۶۷%) مقادیر هموگلوبین بیشتر از ۹ گرم در دسی لیتر مشخص شد. سطح سرمی فریتین بیماران در محدوده ng/ml ۹۵۰۰-۲۵۰ با میانگین ng/ml ۱۵۱۵ ± ۲۱۳۳ بود. سطح سرمی فولات در ۱۰۰ بیمار از ۱۲۱ بیمار ng/dl ۱۹-۱ و میانگین ng/ml ۹/۴ ± ۹ بود. ۳ بیمار(۳%) سطح سرمی فولات کمتر از ng/ml ۳ (محدوده طبیعی: ng/ml ۵/۱۷-۳) داشتند. تعداد بیمار HBsAg مثبت، یک مورد(۸/۰%) و تعداد بیماران Anti HCV مثبت و HCV-RNA (PCR) مثبت ۱۱ مورد(۱/۹%) بود. سن بیماران مبتلا به هپاتیت C ، ۱۶ تا ۲۶ سال بود. در این مطالعه فقط یک بیمار (۸/۰%) مشترکا HBsAg مثبت و HCV RNA (PCR) مثبت شناسایی شد. آزمایش HIV Ab همه بیماران منفی بود. سطح سرمی فریتین بیماران مبتلا به هپاتیت C در محدوده ng/ml ۹۵۰۰-۵۶۸ و میانگین ng/ml ۲۷۷۲ ± ۳۱۷۲ بود.   نتیجه گیری   در این مطالعه به نظر می رسد بیماران بتا تالاسمی ماژور در بیمارستان کودکان مفید از برنامه درمانی مطلوب تزریق خون و ترکیبات شلاتور آهن هم چنین پایش مناسب به لحاظ انتقال بیماری های عفونی برخوردار می باشند. قدر مسلم کنترل دقیق وضعیت تزریق خون و ترکیبات شلاتور آهن، غربالگری اهداکنندگان خون به لحاظ انتقال عفونت ها به ویژه هپاتیت C و واکسیناسیون بیماران علیه هپاتیت B موجب بهبود قابل توجه کیفیت زندگی بیماران خواهد شد، اما پیشگیری هم چنان مهم ترین اقدام در جهت کاهش مبتلایان بتا تالاسمی ماژور و در نتیجه پیامدهای اجتناب ناپذیر بیماری می باشد.   کلمات کلیدی : بتا تالاسمی ، فریتین، دسفرال، هپاتیت C