تحلیل عرفانی نمادهای مثنوی «مجمع البحرین» کاتبی نیشابوری

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 83

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ERFAN-12-47_003

تاریخ نمایه سازی: 29 آبان 1402

چکیده مقاله:

بررسی و تحقیق در اشعار کاتبی نیشابوری، از شاعران برجسته قرن نهم، نشان می دهد که وی در اشعار عرفانی خود از بیانی نمادین بهره گرفته است. مضمون بیشتر غزل های کاتبی و منظومه های «دلربای» ، «سی نامه» و «مجمع البحرین» عرفانی است. موضوع منظومه مجمع البحرین، داستان عرفانی تمثیلی دو دلداده است؛ یکی ناظر، پادشاه اصفهان و دیگری منظور، شاهزاده چین، که این دو بعد از تحمل دشواری های فراوان، در نهایت در یک شکارگاه نمادین به هم می رسند.  نمادهای این اثر بدون توجه به سمبولیسیم غربی و با الهام گرفتن از کتاب «رمز و داستان های رمزی در ادب فارسی» نوشته دکتر تقی پورنامداریان بررسی شده است. شیوه پژوهش در این مقاله توصیفی تحلیلی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در منظومه «مجمع البحرین» ابر، سیل،  رعد و برق، غار، شکار، شکارگاه، چین، اصفهان، لشکر، دیدار با پیر عابد و رویا، کارکردی نمادین دارند. بیشتر نمادهای مثنوی « مجمع البحرین»، در اشعار عرفانی پیش از کاتبی، وجود داشته، اما نمادهای شعر وی، تا حد زیادی منعکس کننده فضای ذهنی شاعر است و رنگ و بوی شخصی دارد.

نویسندگان

رستم امانی آستمال

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Attār, Šeyx Farīd al-dīn Mohammad . (۲۰۰۰/۱۳۷۹ SH ). Manteq ...
  • Attār, Šeyx Farīd al-dīn Mohammad.(۲۰۰۶/۱۳۸۵ SH ). Mazhar al- ajāyeb.۳th ...
  • Bīdel-e Delavī, Mīrzā abdol qāder.(۲۰۰۲/۱۳۸۱SH). Kollīyat-e Mowlānā bīdel-e delavī. Ed.by: ...
  • Chevalier,Jean & Alain, Guerrbant. (۲۰۰۶/۱۳۸۵ SH ). Farhang-e namād- hā. ...
  • Corbin, Henry. (۱۹۹۵/۱۳۷۴ SH ). Arz-e Malakūt.۲ed ed. Tr Seyyed ...
  • Fotūhī, Mahmūd. (۲۰۱۰/۱۳۸۹ SH ). Balāqat- e tasvīr.۲nd ed. Tehrān: ...
  • Hāfez-e šīrāzī, Šams al-Dīn Mohammad. . (۱۹۴۱/۱۳۲۰ SH ). Dīvān ...
  • Jung, Carl Gustav. (۲۰۱۲/۱۳۹۱ SH ). Čahār Sūrat-e Mesālī (Four ...
  • Kātebī-e Neyšābūrī, Mohammad ebn-e Abdollāh . (۱۵۰۵/۸۸۴ AH ). Kollīyat ...
  • Kātebī-e Neyšābūrī, Mohammad ebn-e Abdollāh.(۱۹۵۸/۱۳۳۷ SH ). Dīvān-e Gazaglīt-e Kātebī-e ...
  • Mowlavī, Jalāl al-dīn Mohammad.(۲۰۱۰/۱۳۸۹SH ). Kollīyat-e šams,۲aded. Badī’al-zamān Forūzānfar. Tehrān: ...
  • Mowlavī, Jalāl al-dīn Mohammad .(۱۹۸۶/۱۳۶۵ SH). Masnavī – e Ma’navī, ...
  • Pūrnāmdārīyān,Taqī .(۲۰۱۰/۱۳۸۹SH ).Ramz va dāstān-ha-ye ramzī dar adab-e fārsī.۷th ed. ...
  • Qāsem Anvār, Seeyyed Mo’īn al –Dīn Alī. (۱۹۵۸/۱۳۳۷ SH ). ...
  • Qazzālī Tūsī, Abū Hāmed Emām Mohammad.(۱۹۸۵/۱۳۶۴ SH). Kīmyāye Sa’ādat۳th ed. ...
  • Sanāeī,Abū-Al-majd Majdūd Ebn-e Ādam .(۱۹۹۸/۱۳۷۷SH ). Hadīqat-al haqīqa,۵th ed. Ed.by: ...
  • Šāh Ne’mat- ollāh, Seyyed Nūr-al dīn. (۱۹۷۱/۱۳۵۰ SH ). Dīvān-e ...
  • Šamīsā, Sīrūs. (۲۰۱۱/۱۳۹۰ SH ). Maktab-hā-ye adbī, . Tehrān: Našr-e ...
  • Zamānī, Karīm.(۱۹۹۵/۱۳۷۴ SH). Šarh-e masnavī-ye ma’navī. Tehrān: ettelā’āt.. ...
  • بیدل دهلوی.(۱۳۸۱). کلیات مولانا بیدل دهلوی، تصحیح خال محمد خسته، ...
  • پور نامداریان، تقی.( ۱۳۸۹). رمز و داستان های رمزی در ...
  • حافظ شیرازی ، شمس الدین محمد.( ۱۳۲۰). دیوان. تصحیح محمد ...
  • زمانی، کریم. (۱۳۷۴). شرح جامع مثنوی معنوی، چاپ دوم، تهران: ...
  • سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم.(۱۳۷۷). حدیقه الحقیقه، تصحیح مدرس رضوی، ...
  • شاه نعمت اله، سید نورالدین.( ۱۳۵۰). دیوان شاه نعمت الله ...
  • شمیسا، سیروس.( ۱۳۹۰). مکتب های ادبی، ،تهران: چاپ اول، نشر ...
  • شوالیه، ژان، گربران آلن.(۱۳۸۵). فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه فضائلی، چاپ ...
  • عطار نیشابوری، فرید الدین. (۱۳۸۵). مظهر العجایب، تصحیح امید ذوالفقاری، ...
  • (۱۳۷۹). منطق الطیر، تصحیح رضا انزابی نژاد و سعید قره ...
  • غزالی طوسی، ابوحامد امام محمد.(۱۳۶۴). کیمیای سعادت، تصحیح حسین خدیوجم، ...
  • فتوحی، محمود.( ۱۳۸۹). بلاغت تصویر، چاپ دوم ،تهران: انتشارات سخن.. ...
  • قاسم انوار، سید معین الدین علی.( ۱۳۳۷). کلیات قاسم انوار، ...
  • کاتبی ترشیزی، محمد بن عبدالله.(۱۳۸۳). دیوان کاتبی نیشابوری، تصحیح تقی ...
  • (۸۸۴). کلیات کاتبی نیشابوری، نسخه خطی به شماره ۸۸۱ موجود ...
  • کربن، هانری .( ۱۳۷۴). ارض ملکوت، ترجمه سید ضیاءالدین دهشیری، ...
  • مولوی، جلال الدین محمدبلخی .( ۱۳۸۹).کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیع ...
  • (۱۳۶۵). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد الین نیکلسون، چ ۲، تهران: ...
  • یونگ، کارل گوستاو.(۱۳۹۱)چهار صورت مثالی، ترجمه پروین فرامرزی، چاپ سوم، ...
  • نمایش کامل مراجع