ارزیابی اثرات بی دردی و آرام بخشی تزریق پتیدین (مپریدین) با زایلازین هیدروکلراید در اسب

هدف از این مطالعه بررسی اثرات بی دردی و آرام بخشی پتیدین هیدروکلراید با زایلازین می باشد. به همین منظورتعداد ۱۰ راس اسب با سن بین ۲ تا ۸ سال ووزن بین ۲۵۰ تا ۳۵۰ کیلوگرم به دو گروه ۵ راسی تقسیم شدند. به اسب های گروه تیمار، ترکیب پتیدین با دوز ۲ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل عضلانی و زایلازین ۲% به میزان ۲/۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل وریدی تزریق گردید. همچنین به اسبان گروه شاهد، نرمال سالین به میزان ۱ میلی لیتر به ازای هر ۴۵ کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل وریدی تزریق گردید. برخی از علایم حیاتی همچون درجه حرارت، تعداد تنفس و ضربان قلب قبل از تزریق دارو و در فواصل ۵ دقیقه ای تا ۶ ساعت پس از تزریق مورد اندازه گیری واقع و ثبت گردید. وسعت و میزان بی دردی احتمالی از تحریک فرو بردن یک سوزن نازک در نواحی مختلف مقعد، پرینه و پهلوها و واکنش و عکس العمل حیوان ثبت گردید. نتایج حاصل توسط آنالیز واریانس دوطرفه (ANOVA) و آزمون اندازه های تکراری (repeated measurement) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای بررسی با سطح معنی داری  ۰۵/۰>P از تست چند دامنه ای دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد تزریق همزمان پتیدین و زایلازین باعث ایجاد حالت آرام بخشی مناسب گردید. پایین آمدن سر و شل شدن لب پایین مشهود بود. علائم شدیدتر تضعیف عمومی مانند عدم تعادل در اکثر اسب ها مشاهده گردید. حیوان به تمامی تحریکات نیش سوزن با حرکات دم و قسمت خلفی و انقباض عضلات ناحیه وگاهی لگد زدن پاسخ داد. میانگین ضربان قلب به طور قابل توجهی در گروه درمانی در زمان های ۳۰و ۶۰ پس از تزریق افزایش یافت که این تغییرات از نظر آماری )۰۵/۰>(P معنی دار بود. درجه حرارت بدن نیز به طور متوسط در اسب های گروه تیمار۱۵ دقیقه پس از تزریق کاهش یافت که این تغییرات از نظر آماری )۰۵/۰>(P معنی دار بود. کمترین درجه حرارت مقعدی ثبت شده در گروه درمانی ۳/۰  ± ۳۵.۹۲ در ۱۵ دقیقه بعد از تزریق بود که ۳۰ دقیقه پس از تزریق به حالت پایدار بازگشت. تعداد تنفس درگروه درمانی به طور قابل توجهی در زمان های ۱۵ و ۳۰ بعد از تزریق در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته است که این تغییرات از نظر آماری )۰۵/۰>(P معنی دار بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که تزریق توام پتیدین با زایلازین به میزان های ذکر شده سریع الاثر بوده و آرام بخشی مناسبی را در حیوان  ایجاد  می کند  در حالیکه  فاقد  اثرات  بی دردی می باشد و  عوارض جانبی این ترکیب دارویی نیز در حد قابل قبولی بوده و هیچگونه خطری برای حیوان ایجاد نمی کند.