کاربرد ضمیر فاعلی در گونه فارسی گفتاری و نوشتاری معیار؛ مقایسه ای پیکره بنیاد

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 80

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLW-11-3_005

تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1402

چکیده مقاله:

فارسی، زبانی ضمیرانداز است و حذف ضمیر در نقش فاعل را مجاز می شمارد. در این پژوهش کاربرد ضمیر فاعلی در دو گونه فارسی گفتاری و نوشتاری معیار با هم مقایسه شده است. داده های گفتار طبیعی فارسی از پیکره گفتاری هم بام، مصاحبه های تاریخ شفاهی (هاروارد و آرته باکس) و مذاکرات مجلس شورای اسلامی (دوره هشتم)، و داده های نوشتاری از پیکره وابستگی نحوی برگرفته شده است. با استفاده از روش های پیکره بنیاد، کاربرد ضمیر فاعلی در گفتار و نوشتار فارسی بررسی شد و نتایج به دست آمده از مقایسه آن ها نشان داد که به طورکلی میزان کاربرد ضمیر در این دو گونه اختلاف درخور توجهی با هم ندارد؛ اما در جمله های فاعل آغازی گونه گفتاری بیش از نیمی از ضمایر در نقش فاعل آمده که در گونه نوشتاری این تعداد برابر با یک سوم کل ضمیرها است. این امر نشان دهنده آن است که گویشور هنگام صحبت کردن در اکثر موارد از ضمیر فاعلی برای تاکید استفاده می کند. همچنین ضمیرهای اول شخص در هر دو گونه بیشتر از سایر ضمیرها به کار برده شده است که رابطه مستقیم بین میزان ظهور ضمیر فاعلی و موکدبودن آن را تایید می کند.

نویسندگان

مریم رمضانخانی

دانشجوی دکتری زبان شناسی، گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

بهزاد رهبر

استادیار زبان شناسی، گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • باطنی، محمدرضا (۱۳۴۸). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. تهران: امیرکبیر ...
  • باطنی، محمدرضا (۱۳۵۵). چهار گفتار درباره زبان. تهران: آگاه ...
  • باطنی، محمدرضا (۱۳۷۰). مسائل زبانشناسی نوین. چاپ سوم. تهران: آگاه ...
  • حق شناس، علی محمد (۱۳۷۲). در جستجوی زبان علم. زیر ...
  • دبیرمقدم، محمد (۱۳۹۲). رده شناسی زبان های ایرانی. تهران: سمت ...
  • دبیرمقدم، محمد (۱۳۹۳). زبان شناسی نظری. تهران: سمت ...
  • راسخ مهند، محمد (۱۳۸۲). قلب نحوی در زبان فارسی. رساله ...
  • راسخ مهند، محمد (۱۳۸۵). شیوه نشان دادن فاعل ومفعول در ...
  • راسخ مهند، محمد (۱۳۸۷). ضمایر تکراری در زبان فارسی. دستور ...
  • سارلی، ناصرقلی (۱۳۹۹). زبان فارسی معیار. تهران: نشر هرمس ...
  • صادقی، علی اشرف (۱۳۷۵). زبان معیار. زیر نظر نصرالله پورجوادی، ...
  • طباطبایی، علاءالدین (۱۳۹۵). فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی. تهران: فرهنگ ...
  • طبیب زاده، امید (۱۳۹۸). مبانی و دستور خط فارسی شکسته: ...
  • غلامعلی زاده، خسرو (۱۳۷۴). ساخت زبان فارسی. تهران: احیاء کتاب ...
  • فرشیدورد، خسرو (۱۳۸۰). لغت سازی و وضع ترجمه اصطلاحات علمی ...
  • فرشیدورد، خسرو (۱۳۶۳). درباره ادبیات و نقد ادبی. ۲ ج. ...
  • لازار، ژیلبر (۱۳۸۴). دستور زبان فارسی معاصر. مترجم: مهستی بحرینی. ...
  • ماهوتیان، شهرزاد (۱۳۷۸). دستور زبان فارسی از دیدگاه رده شناسی. ...
  • مدرسی، یحیی (۱۳۹۱). درآمدی بر جامعه شناسی زبان. چاپ سوم. ...
  • ناتل خانلری، پرویز (۱۳۶۲). زبان شناسی و زبان فارسی. تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع