چالش خانواده در ایران معاصر؛ بازخوانی عوامل فرهنگی موثر در کاهش ازدواج و فرزندآوری

تمرکز بر شرائط اقتصادی دربیشتر پژوهش های انجام گرفته در زمینه چالش های فرا روی خانواده در ایران بویژه روند نزولی رشد جمعیت طی سالیان اخیر، نقش عوامل و زمینه های فرهنگی موثر در این موضوع را تا حد زیادی به حاشیه رانده است.این پژوهش با هدف بررسی چالش های فرهنگی فراروی نهاد خانواده در ایران و به منظور پاسخ به پرسش جدی"چرائی کاهش اهتمام جوانان ایرانی به تشکیل خانواده و در نتیجه پیامدهائی همچون سقوط نرخ فرزندآوری به رغم تاکید فراوان آموزه های ناب اسلامی بر موضوعات فوق"، بررسی صحت فرضیه زیر با کاربست روش تحلیلی- توصیفی و بر اساس نظریه گذار جمعیتی دوم، از رهگذر یک مطالعه کتابخانه ای را وجهه همت خود قرار داده است:" گسترش فرد گرائی ناشی از غلبه معنای اقتصادی در تعریف قدرت بر اساس میزان برخورداری از سرمایه دوران گذار که تشدید تشابه خواهی جنسیتی را در پی داشته ، خانواده در ایران معاصر را بیش از تنگناهای اقتصادی ، دستخوش چالش نموده است." یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهد تغییر کارکرد خانواده در طبقه مرفه و ثروتمند جامعه علاوه بر طبقات ضعیف و متوسط،ضمن به چالش کشیدن تعیین کنندگی عامل اقتصاد در کاهش نرخ ازدواج و سقوط فرزندآوری ،کاوش در خصوص عوامل فرهنگی از جمله رشد قابل ملاحظه رفتارهای فردگرایانه و پیامدهای آن بویژه تشدید تشابه خواهی و تردید در صحت و تداوم نقش های جنسیتی تعریف شده را ضرورت دوچندان می بخشد.