تاثیرات ویرانگر جنگ بر معارف افغانستان

افغانستان از زمان شکل گیری، همواره درگیر جنگ بوده است و این جنگ ها و نبردهای خونین به جز تباهی، ویرانی و نابودی هیچ ارمغان دیگری برای مردم این کشور نداشته و در عوض کشور را به عقب رانده و جلو هرگونه ترقی و پیشرفت را گرفته است. نظر به اینکه حجم بیشتر این جنگ ها و منازعات در پنج دهه ی اخیر داخلی بوده است، آسیب ها و صدمات جبران ناپذیری بر پیکر این کشور وارد ساخته که در این میان، تاثیرات آن بر نهاد ضعیف و نحیف معارف جدید کشور کاملا مشهود و محسوس است. با توجه به اینکه مباحث این نوشتار را بررسی تاثیرات جنگ ها و منازعات داخلی بر معارف جدید افغانستان تشکیل می دهد، از اینرو لزوما مسئله جنگ و درگیری از زمانی بررسی می گردد که هم تراز با شکل گیری معارف مدرن در این کشور است. اگر چنانچه شکل گیری معارف جدید را از زمان امیر شیرعلی خان بدانیم، نفس آن را تعند و دشمنی امیر عبدالرحمن خان کاملا قطع کرد و چنانچه شکل گیری آن را به زمان حبیب الله خان برگردانیم، شورش حبیب الله کلکانی آن را ازهم پاشید. بعد از آن کودتاه هفت ثور، تجاوزها، اشغال ها و جنگ های خونین داخلی در طول نزدیک به پنج دهه ی اخیر، معارف جدید را زمینگیر کرده و تنها توانست در طول بیست سال نظام جمهوریت یک نفس بکشد که در این عمر کوتاهی خودش آثار و برکات زیادی داشته است.