میزان تاثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AAQ-1-2_006

تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1402

چکیده مقاله:

قاعده «التفات» از پرکاربردترین قواعد در قرآن است و می­توان آن را جزو یکی از قواعد تفسیر قرآن نیز به شمار آورد، زیرا در تفسیر و معناسازی آیات قرآن نقش به سزایی دارد. متقدمین علمای بلاغت، التفات را مختص به ضمایر دانسته و محدوده آن را بسیار اندک می­پنداشتند؛ اما در این مقاله به بررسی و بیان نمونه های مختلفی از قاعده التفات و کارکردهای قرآنی آن اشاره شده است. با توجه به نظر پژوهشگران معاصر، قاعده التفات اقسام گوناگونی دارد که همه اقسام هشت­گانه آن در قرآن کریم به کار رفته است. این اقسام عبارت اند از: التفات در ضمایر، التفات در اعداد، التفات در حروف، التفات در خطاب، التفات در نوع و زمان افعال، التفات نحوی در کلمات، التفات کلمات به جای یکدیگر و التفات اسم به جای ضمیر. از دیگر موارد قاعده التفات که می توان به آن اشاره کرد، تعظیم و بزرگداشت، تحقیر، تنبیه و آگاهی دادن، مبالغه، اختصاص، اهتمام، توبیخ، فایده و ادب می باشد. تاثیر این صنعت در تغییرات معنایی یا به اصطلاح معناسازی این قاعده در تفسیر آیات قرآن کریم بسیار است، که در این مقاله به بیان آن پرداخته شده است.

نویسندگان

سید مجتبی رحمانی

گروه مبانی اندیشه اسلامی، مجتمع قرآن و حدیث جامعه المصطفی العالمیه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابن اثیر، ضیاء الدین(بی تا)، مثل السائر، تحقیق: محی ...
  • محمد بن مکرم، ابن منظور(۱۴۱۴)، لسان العرب، چ۳، بیروت: دار ...
  • سبکی، احمد(۱۴۲۳) عروس الافراح فی شرح تلخیص المفتاح، بیروت: المکتبه ...
  • درویش، محیی الدین(۱۴۱۵)، اعراب القرآن و بیانه، چ۴، سوریه: دارالارشاد ...
  • تفتازانی، مسعود بن عمر(بی تا)، مختصر المعانی، بیروت: دار الفکر ...
  • جرجانی، عبدالقاهر(بی تا)، دلائل الاعجاز، بیروت: دار المعرفه ...
  • طبل، حسن(۱۹۹۸م)، اسلوب الالتفات فی البلاغه القرانیه، قاهره: دار الفکر ...
  • خطیب القزوینی(۱۹۸۵م)، الایضاح فی علوم البلاغیه، بیروت: دار الکتب العلمیه ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(۱۴۱۰)، کتاب العین، چ۲، قم: انتشارات هجرت ...
  • زرکشی، بدر الدین(۱۴۱۰)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفه ...
  • زمخشری، محمود(۱۴۰۷)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین(۱۴۱۷)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر ...
  • عبدالحلیم، م.س، محمد(۱۳۸۷)، «خاستگاه های هنر در دین: صنعت التفات ...
  • دهخدا، علی اکبر(۱۳۷۷)، لغت نامه، زیر نظر محمد معین و ...
  • فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر(۱۴۲۰)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار ...
  • محیسن، محمد(۱۴۱۸)، سالم القراءات و اثرها فی علوم العربیه، بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع