ساختارشناسی بن مایه های حمزه نامه (با تکیه بر بن مایه های عیاری، عاشقانه، شگفت انگیز و کرامت)

چکیده حمزه نامه یکی از آثار حماسی مشهور در ادب فارسی و فرهنگ اسلامی و جزء اولین قصه-هایی است که به صورت نقالی اجرا می شده است. از این اثر تحریرهای متعدد در زمان های مختلف وجود دارد که هریک، در جزئیات، با دیگر تحریرها متفاوت است؛ زیرا این نسخه ها از روی هم نوشته نشده اند و هریک از آن ها را نقالان پس از سال ها نقالی، از حافظه خویش و بنا به سلیقه خود و مخاطبانشان به تحریر درآورده اند. این قصه شهرت و محبوبیت بسیار بین مسلمانان داشته است. راویان حمزه نامه از بن مایه ها و مضامین بسیاری در جهت قوت و غنای افسانه ای آن کمک گرفته اند. به همین دلیل بن مایه هایی متنوع از انواع داستان های عیاری، عاشقانه، شگفت-انگیز وکرامت درآن به کار رفته که به ندرت در یک داستان تمامی این عناصر را می توان یافت. این ویژگی از ارزش های کتاب به شمار می آید و سبب شهرت آن شده است. برخی بن مایه های قصه ی حمزه در ادبیات جهان نیز دیده می شود؛ از جمله: اژدهاکشی، پیشگویی،رویین تنی،کوری و بازیابی بینایی و نعمت بی زوال.