اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ناگویی خلقی، نگرانی از تصویر بدنی و افکار خودآیند منفی در بیماران مبتلا به دیابت

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 99

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSPANY-4-9_001

تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1402

چکیده مقاله:

زمینه و هدف: دیابت یکی از بیماری های مزمن در دنیاست. رشد اقتصادی، توسعه زندگی شهرنشینی، تغییر در شیوه و سبک زندگی، چاقی و افزایش وزن و کم شدن فعالیت افراد در بروز بیماری دیابت اهمیت ویژه ای دارد. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر ناگویی خلقی، نگرانی از تصویر بدنی و افکار خودآیند منفی در بیماران مبتلا به دیابت شهر گرگان انجام گرفت. روش پژوهش: روش تحقیق نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون - پس­آزمون با دو گروه آزمایش و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل بیماران زن ۲۰ تا ۴۰ ساله مبتلا به دیابت نوع ۲ مراجعه کننده به کلینیک دیابت دزیانی شهر گرگان در سه ماهه تابستان سال ۱۴۰۱ بودند که تعداد آن ها حدودا ۳۰۰ نفر بود. در ادامه ۳۰ نفر از بیماران بر اساس غربالگری انجام گرفته با پرسشنامه های ناگویی خلقی بگبی و همکاران (۱۹۹۴)، نگرانی از تصویر بدنی لیتلتون (۲۰۰۵) و افکار خودآیند منفی کندال و هالون (۱۹۸۰) به روش نمونه­گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه  (هفته­ای یک جلسه ۹۰ دقیقه­ای به مدت دو ماه) تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. در پایان جلسات درمانی آزمودنی های هر دو گروه مجددا به پرسشنامه­های مذکور به عنوان پس­آزمون پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS  نسخه بیست در دو بخش توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره مانکوا) انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) موجب کاهش ناگویی خلقی و مولفه هایش (دشواری در تشخیص احساسات، دشواری در توصیف احساسات، تفکر با جهت گیری خارجی)، نگرانی از تصویر بدنی و مولفه هایش (نارضایتی و خجالت فرد از ظاهر خود، تداخل در عملکرد اجتماعی)، افکار خودآیند منفی و مولفه هایش (ناسازگاری فردی و تمایل به تغییر، خودپنداره های منفی / انتظارات منفی، عزت نفس پایین، درماندگی) در آزمودنی های گروه آزمایش در مرحله پس آزمون شد.  نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ناگویی خلقی، نگرانی از تصویر بدنی و افکار خودآیند منفی در بیماران مبتلا به دیابت اثربخش است

کلیدواژه ها:

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) ، Alexithymia ، Body Image Concerns ، Negative Spontaneous Thoughts ، Diabetes ، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) ، ناگویی خلقی ، نگرانی از تصویر بدنی ، افکار خودآیند منفی ، دیابت

نویسندگان

سوگند سادات ناصری

M.A., Department of Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran

منصور علی مهدی

Assistant Professor, Department of Psychology, Tehran Medical Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.