واکاوی ماهیت کارکردی شوراهای شهر و روستا از دیدگاه قانونگذار اساسی و شورای نگهبان

شوراهای شهر و روستا ازجمله نهادهایی هستند که در قانون اساسی مورد شناسایی قرار گرفته اند. با آنکه شوراهای مذکور نماد مشارکت مردم در اداره امور محلی بوده و گامی در جهت تمرکززدایی محسوب می شوند، تا سال ها پس از تصویب قانون اساسی، وارد نظام حقوقی کشور نشدند. از زمان تشکیل این شوراها همواره در مورد حیطه صلاحیت ها و اختیارات و وظایف آنها بحث و گفتگو وجود داشته است. ازاین رو سوال مهم آن است که ماهیت کارکردی شوراهای شهر و روستا چیست؟ ازآنجاکه نهاد فوق از سوی قانونگذار اساسی پیش بینی شده است، برای پاسخ به این سوال، باید اصول قانون اساسی، مشروح مذاکرات نمایندگان عضو مجلس بررسی نهایی قانون اساسی و نظرات شورای نگهبان به عنوان نهادی که وظیفه پاسداری از قانون اساسی را بر عهده دارد، مورد بررسی قرار گیرند. در این جهت، با استفاده از روش تحلیلی توصیفی، این نتیجه به دست آمد که در قانون اساسی و مشروح مذاکرات اعضای مجلس فوق، دو صلاحیت «اداره امور کشور» و «نظارت»، برای این شوراها پیش بینی شده؛ اما رویه شورای نگهبان در رابطه با شناسایی این دو صلاحیت، ثابت نبوده و در بسیاری از مواقع، رای به انحصار صلاحیت این شوراها در مقوله «نظارت» داده است.