دانش سنتی جنگل نشینان زاگرس در ارتباط با ارزش های دارویی گیاهان چوبی و علفی (پژوهش موردی: جنگل-های خرم آباد، استان لرستان)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 75

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFRD-7-3_008

تاریخ نمایه سازی: 13 آذر 1402

چکیده مقاله:

ارتباط انسان با جنگل از آغاز خلقت منجر به شکل گیری دانش سنتی شده که به طور عمده در راستای رفع نیازهای انسان بوده است. گیاه­مردم­نگاری به بررسی دانش­های سنتی مرتبط با گیاهان در جوامع محلی پرداخته و یکی از شاخه های مهم آن مربوط به ارزش های دارویی گیاهان است. باتوجه به وجود جوامع محلی مختلف در جنگل های زاگرس و تنوع دانش­های سنتی در این منطقه و همچنین کمبود اطلاعات موجود در این زمینه، در پژوهش پیش­رو سعی شد دانش سنتی مرتبط با ارزش های دارویی گیاهان در سامان عرفی چنارکل شهرستان خرم­آباد بررسی شود. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش نمونه­گیری گلوله برفی، استفاده از مطلعین کلیدی و انتخاب هدفمند جمع آوری شد. براساس نتایج، ۴۴ گونه چوبی و علفی دارویی و خوراکی (به­طور عمده میوه درختان و درختچه­ها) در منطقه شناسایی و دانش سنتی مربوط به آن­ها به­ویژه کاربرد محلی و شیوه مصرف ثبت شد. در بین اندام­های گیاهی مورد استفاده، میوه و برگ به ترتیب با ۲۷ و ۵/۲۳ درصد بیشترین سهم را داشتند. ۲۰ گونه فقط استفاده خوراکی داشتند، در حالی که گیاهانی که فقط مصرف دارویی داشتند، نه گونه بودند. ۲۴ گونه (۵/۵۴ درصد) به صورت خام استفاده می شدند که عمده آن­ها یا میوه های خوراکی جنگلی مانند بنه و خینجوک بودند و یا مانند آب تره و پرسیاوش به صورت سبزی کاربرد داشتند. نتایج این پژوهش تایید کرد که جوامع محلی به خوبی با ارزش دارویی و خوراکی گیاهان بومی منطقه آشنا هستند، منتهی تلفیق دانش سنتی غنی روستائیان و عشایر با مبانی حفظ و پایداری اکوسیستم موضوعی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد.

نویسندگان

Mehdi Pourhashemi

عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات جنگل، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

Ahmad Bazgir

دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

Parisa Panahi

دانشیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Assadi, M., Flora of Iran. Iran Nature ۲۰۱۹, ۴ (۲), ...
  • Bizuayehu, B.; Assefa, T., Ethnobotanical value of medicinal plant diversity ...
  • Boycheva, P.; Matinova, V., Ethnobotanical study of medicinal plants for ...
  • Dolatkhahi, M.; Ghorbani Nohooji, M., The most used medicinal plant ...
  • Dolatkhahi, M.; Nabipour, I., Ethnobotanical study of medicinal plants used ...
  • Farnsworth, N. R., The development of pharmacological and chemical research ...
  • Farnsworth, N. R.; Akerele, O.; Bingel, A. S.; Soejarto, D. ...
  • Focho, D. A.; Newu, M. C.; Anjah, M. G.; Nwana, ...
  • Govaerts, R., How many species of seed plants are there? ...
  • Gurib-Fakim, A., Medicinal plants: traditions of yesterday and drugs of ...
  • Heinrich, M., Ethnobotany and its role in drug development. Phytotherapy ...
  • Hostettmann, K.; Marston, A., Twenty years of research into medicinal ...
  • Kaigongi, M.; Musila, F., Ethnobotanical study of medicinal plants used ...
  • Khaleghi, B.; Avatefi Hemmat, M.; Shamekhi, T.; Shirvani, A., Traditional ...
  • Kianifar, J.; Azadbakht, M.; Azadbakht, M.; Davoodi, A., Ethnobotanical Study ...
  • Mardaninejad, S.; Janghorban, M.; Vazirpour, M., Collection and identification of ...
  • Mhaiskar, M.; Rajurkar, B., Ethnobotanical Studies on Some Common Diseases: ...
  • Moayeri, M. H.; Abedi-sarvestani, A.; Shahraki, M. R.; Mirhashemi, Z., ...
  • Mozaffarian, V., Identification of medicinal and aromatic plants of Iran. ...
  • Papzan, A.; Hamzehei, F., An introduction to indigenous knowledge and ...
  • Razavi, M., Indigenous knowledge of using wild plants in the ...
  • Sawadogo, W. R.; Schumacher, M.; Teiten, M.-H.; Dicato, M.; Diederich, ...
  • Sharififar, F.; Koohpayeh, A.; Motaghi, M. M.; Amirkhosravi, A.; Puormohseni ...
  • Statistical Center of Iran, Socioeconomic census of nomades-۲۰۰۸, comprehensive results. ...
  • نمایش کامل مراجع