تعیین اثرپذیری تنظیم شناختی هیجانی، استراتژی های مقابله ای و تاب آوری از رفتار درمانی شناختی در بین مادران کودکان اتیسم

زمینه و اهداف: مراقبت از کودکان مبتلا به اوتیسم (ASD) یک روند استرس زا است و والدین گاهی به حمایت حرفه ای نیاز دارند که در این میان مادران بسیار بیشتر درگیر فرزندان خود هستند و مسئولیت بسیاری را به دست می آورند که این شرایط به نوبه خود می تواند بر روی ویژگی های روانشناختی مادران، تاثیر قابل توجهی داشته باشد. بر همین اساس مطالعه حاضر با هدف اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر استراتژی های مقابله ای، تنظیم شناختی هیجانی و تاب آوری در مادران کودکان اوتیسم انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش تحقیق شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و مرحله ی پیگیری بود. حجم نمونه شامل ۳۰ نفر از مادران کودکان مبتلا به اوتیسم (مراجعه کننده به یکی از مراکز مشاوره در شهر کرج، در سال ۱۳۹۸) بود که به روش نمونه گیری در دسترس و به صورت جایگزین تصادفی در دو گروه (۱۵ نفر) آزمایش و (۱۵ نفر) کنترل، تقسیم بندی شدند. گروه آزمایش در ۹ جلسه روان درمانی شناختی- رفتاری شرکت کردند و پس از دو ماه آزمون پیگیری نیز صورت پذیرفت. داده ها از طریق پرسشنامه های پرسشنامه های استاندارد گردآوری گردید. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که مداخله شناختی رفتاری، - تفاوت معناداری در مقیاس های پاسخ های مقابله ای، استراتژی های تنظیم شناختی هیجانی و تاب آوری بین دو گروه در مرحله پس آزمون و پیگیری ایجاد نموده است. یافته های ذیل در سطح اطمینان ۹۹ درصد در پژوهش حاضر گزارش گردید: (۱) مداخله شناختی- رفتاری موجب افزایش استراتژی های مقابله ای مسئله مدار و کاهش استراتژی های مقابلهای هیجان مدار گروه آزمایش در مقابل گروه کنترل شد. (۲) همچنین نتایج نشان داد که مداخله شناختی- رفتاری موجب افزایش هیجانات مثبت گروه آزمایش در مقابل گروه کنترل شد. (۳) یافته دیگر پژوهش نشان داد که مداخله شناختی- رفتاری منجربه افزایش تاب آوری گروه آزمایش در مقابل گروه کنترل شد. بحث: افزایش میزان پاسخ های مقابله ای مسئله مدار، هیجانات مثبت و تاب آوری مادران کودکان اوتیسم با بهره گیری از رویکرد درمان شناختی رفتاری در راستای بهبود کیفیت زندگی مادران میسر است.