اقتصاد بدآمدهای جمعی (با نگاه به زلزله بم)

همانند یک کوه یخ فقط قسمت مختصری هزینه های اقتصادی و اجتماعی زلزله از آن نمایان است، و بخش های ناپیدای آن مخاطرات و تاثیرات پیش بینی نشده و بسیار زیان آوری دارد. این هزینه ها شامل از کار افتادن موتور فعالیت های محوری اقتصاد، خسارت های انسانی و اجتماعی وارد آمده، بی کاری و جز آن است که به خسارت ها و آسیب های اجتماعی و انسانی بعدی منجر می شود. شمار تلفات، زخمی ها و معلولان، قسمت های بیرونی کوه یخ اند که البته می توانند چهره وخیم خسارت های انسانی و خسارت های آتی را نشان دهند، اما خود آن ها نیستند. در ایران زلزله یک پدیده قطعی است که برای مقابله با آن باید از طریق سازوکارهای اقتصادی و برنامه ها و تدوین راه بردهای و راه کارها اقدام کرد. خسارت های عمیق زلزله بم، که از بلاخیزترین زلزله های جهان و بدترین زلزله های ایران بود روبه فزونی اند و این بیش تر شامل فقر و بی کاری و مسائل اجتماعی می شود، اما تدبیرها هنوز مقطعی، ناسنجیده و ناکارآمدند. کار بازسازی در حوزه های کالبدی، نه در قلمروی اجتماعی و اقتصادی، مطالعه می شود. نظرسنجی مردمی و تلفیق آن با دیدگاه کارشناسی مستقل و ورزیده صورت نگرفته است. اولویت بندی برحسب طبقه بندی هزینه های زلزله هرگز مشخص نشده است. با آن که مشکل منابع مالی وجود ندارد اما مشکل مدیریت بحران، برنامه ریزی، تدوین راهبرد، تدوین راه کار و تخصیص منابع به گونه ای کارآمد و سالم کاملا جدی و مشکل ساز است.