فقر و سرمایه اجتماعی

طرح مساله: پژوهش حاضر با پذیرش اهمیت سرمایه اجتماعی و باور به رابطه نزدیک آن با ارتقاء رفاه همگانی و کاهش فقر، به مطالعه تطبیقی وضعیت این متغیر در خانواده های تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) شهرستان قزوین به عنوان گروهی از خانواده های فقیر جامعه پرداخته است. روش: این پژوهش از نوع پیمایشی است و در آن از پرسش نامه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد ۳۱۱ خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر قزوین در سال ۱۳۸۵ به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و در کنار یک نمونه ۵۰ خانواری از خانوارهای مرفه، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش بازگوی وجود تفاوت معنی دار در میانگین سرمایه اجتماعی و مولفه های آن در بین خانوارهای فقیر و مرفه مورد بررسی است. هم چنین وضعیت فقر همبستگی قوی منفی با میزان سرمایه اجتماعی دارد و خانوارهای فقیر در کلیه مولفه های مربوط به سرمایه اجتماعی میانگینی پائین تر از خانوارهای مرفه دارند. نتایج: میزان سرمایه اجتماعی افراد و گروه ها تحت تاثیر شرایط فقر و محرومیت قرار دارد و فقر تاثیر منفی بر سرمایه اجتماعی باقی می گذارد. افزایش میزان سرمایه اجتماعی با توجه به فرایند باز تولید، قادر است زمینه لازم برای ارتقاء سطح رفاه کنش گران فقرزده را فراهم آورد.