بررسی ویژگی های آکوستیکی مربوط به کنترل حرکتی گفتار در کودکان لکنتی و غیرلکنتی

هدف لکنت رشدی، اختلالی در روانی گفتار است که توسط تکرارهای غیرارادی، کشیده گویی و گیر بدون صدا به ویژه در بخش اول سخن تشخیص داده می شود و تاکنون علت قطعی بروز آن مشخص نشده است. یکی از نظریات مطرح شده در این زمینه، فرضیه نقص در کنترل حرکتی گفتار است که در آن کنترل، زمان بندی و هماهنگی عضلات بین مسیرهای تنفسی و حنجره ای و راه صوتی گفتار آسیب می بیند. فرکانس پایه، شدت صوت، دامنه تغییرات فرکانس پایه، دامنه تغییرات شدت صوت و زمان شروع آواسازی ازجمله مهم ترین مولفه های آکوستیکی است که معمولا برای ارزیابی غیرمستقیم عملکردهای فیزیولوژیکی زیربنایی عملکردهای کنترل حرکتی گفتار استفاده می شوند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی برخی از ویژگی های آکوستیکی کنترل حرکتی گفتار در کودکان مبتلا به لکنت و غیرلکنتی دوزبانه آذری و فارسی و غیرلکنتی تک زبانه فارسی است. روش بررسی این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و از نوع بررسی مقطعی مقایسه ای انجام شد. نمونه های مطالعه شده، ۲۵ پسر مبتلا به لکنت دوزبانه و ۲۳ پسر غیرلکنتی دوزبانه و ۲۱ پسر غیرلکنتی تک زبانه در محدوده سنی ۶ تا ۱۰ سال بودند. مولفه های آکوستیکی فرکانس پایه، شدت صوت، دامنه تغییرات شدت صوت، دامنه تغییرات فرکانس پایه و زمان شروع آواسازی در تکالیف کشیدن واکه های /a/ و /i/ و همچنین تکرار عبارات حامل و با استفاده از نرم افزار PRAAT در آزمودنی ها ارزیابی و تحلیل شد. اطلاعات جمع آوری شده و مقادیر به دست آمده با استفاده از نسخه ۱۷ نرم افزار SPSS مشخص شد. تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده برای مقایسه گروه های لکنتی و غیرلکنتی دوزبانه و تک زبانه با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و کروسکال والیس براساس اهداف مطالعه انجام شد. یافته ها مطالعه حاضر به منظور بررسی ویژگی های آکوستیکی موثر در کنترل حرکتی گفتار در هرسه گروه افراد لکنتی و غیرلکنتی دوزبانه و تک زبانه انجام شد. تجزیه وتحلیل ویژگی های آکوستیکی مطالعه شده شامل فرکانس پایه، شدت صوت، دامنه تغییرات شدت صوت، دامنه تغییرات فرکانس پایه و زمان شروع آواسازی در تکالیف کشیدن واکه های /a/ و /i/ و همچنین تکرار عبارات حامل، حاکی از نبود تفاوت معنادار بین گروه لکنتی دوزبانه و غیرلکنتی دوزبانه و تک زبانه بود (P>۰/۰۵).  نتیجه گیری با استناد به یافته های این پژوهش می توان چنین استنباط کرد که ویژگی های کنترل حرکتی گفتار مطالعه شده در این تحقیق شامل فرکانس پایه، شدت صوت، دامنه تغییرات فرکانس پایه، دامنه تغییرات شدت صوت و زمان شروع آواسازی در گفتار روان کودکان مبتلا به لکنت و غیرلکنتی و بین گروه های زبانی تفاوت معناداری ندارد. تاکنون مطالعات متعدی نشان داده اند که لکنت ارتباط نزدیکی با نقص در کنترل حرکتی گفتار دارد. باتوجه به این موضوع که در بیشتر مطالعات تصویربرداری عصبی، تفاوت های ساختاری و عملکردی مغزی مربوط به کنترل حرکتی گفتار افراد لکنتی مشاهده شده است، در صورتی که نتایج مطالعه حاضر نتوانست این تفاوت های رفتاری را نشان دهد. یافته های این پژوهش مبنی بر وجودنداشتن تفاوت معنادار در متغیرهای مطالعه شده، از فرضیه وجود محدودیت های کنترل مهارت های حرکتی گفتار در کودکان لکنتی حمایت نمی کند.