نقش بازارچه مرزی در ایجاد امنیت و قاچاق کالا در استان خراسان شمالی

مناطق مرزی، از نقاط حساس و استراتژیک کشور به شمار می روند. طبیعت منزوی و غیر حاصل خیز مرزی، به خصوص در عرصه های کوهستانی و بیابانی ایران پیوسته به دلیل فقدان رفاه و نبود انگیزه های لازم برای زندگی، زمینه ساز مشکلات سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای دولت های وقت بوده است. جمهوری اسلامی ایران دارای همسایگان متعدد و مرزهای مشترک طولانی با کشورهای همسایه می باشد. در طول نوار مرزی موجود افراد بومی سکونت دارند که از گذشته های دور از طریق تبادل کالا با اشخاص آن سوی مرز نیازمندی های خود را برطرف می کنند. ناتوانایی های بالقوه در تولید، فقدان اشتغال، پایین بودن درآمد و عدم دسترسی به نیازهای اولیه، عمده ترین مشخصه اقتصادی-اجتماعی این مناطق است که زمینه را برای معضلات و نابسامانی هایی چون مهاجرت، قاچاق کالا، شورش و ناامنی در این مناطق فراهم آورده است. خالی شدن مرزها از سکنه و مهاجرت مرزنشینان به شهرهای بزرگ بر اثر فقدان انگیزه های لازم برای زندگی در این مناطق در گذشته تقریبا ” روند به افزایشی داشته است که تاثیر آن در امنیت مرزها به وضوح قابل لمس بود. بنابراین باید با عوامل اصلی ناامنی به طور بنیادی مقابله و ریشه های آن را از درون نابود کرد و از این طریق قدرت دفاع و پایداری امنیت مناطق مرزی را فزونی بخشیده و تاثیرات فضایی مربوطه را مورد توجه قرار داد. مسئولین جمهوری اسلامی ایران نیز برای مهار این پدیده ها سعی در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی اجتماعی این مناطق دارند و به همین منظور نیز بازارچه های مرزی مطرح شده است. در این مقاله سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانه ای و به صورت توصیفی رابط بین بازارچه مرزی و امنیت و قاچاق کالا را بررسی کند.