سنجش اهمیت بخش های اقتصاد منطقه ای بر مبنای پیوندهای فضایی؛مطالعه ی موردی استان گلستان

هدف اصلی مقاله ی حاضر، سنجش اهمیت اندازه ی بخش های اقتصاد منطقه (استان۱) در دو رویکرد سنتی و نوین است. اهمیت اندازه ی بخش ها در رویکرد سنتی فقط بر مبنای تکنولوژی واسطه ای بین بخشی منطقه ای، با تحمیل وزن یکسان قراردادی «واحد» در تقاضای نهایی و یا ارزش افزوده ی بخش ها امکان پذیر می گردد. در رویکرد نوین علاوه بر تکنولوژی واسطه ای، اندازه ی تقاضای نهایی واقعی و ارزش افزوده ی واقعی بخش ها نقش کلیدی در سنجش اهمیت اندازه بخش ها در سطح منطقه ایفا می کنند. به لحاظ سیاست گذاری و برنامه ریزی منطقه ای، رویکرد نوین نسبت به رویکرد سنتی حداقل دارای دو مزیت است: ۱- تبیین اهمیت بخش ها متناسب با ساختار اقتصاد منطقه و محور توسعه ی آن؛ ۲– بسترسازی تحلیل پیوندهای فضایی بر حسب پیوندهای داخلی و پیوندهای خارجی. در این مقاله ضمن برجسته کردن بسط رویکرد نوین در قالب پیوندهای فضایی، کاربست آن در اقتصاد منطقه ای مورد توجه قرار می گیرد. با استفاده از جدول شماره ی هفت بخشی تجمع شده (از جدول ۵۰ بخشی) سال ۱۳۸۰ استان گلستان، نتایج در رویکرد سنتی، اهمیت بخش کشاورزی و سایر صنایع استان را ترسیم می کند؛ حال آنکه در رویکرد نوین اصلاح شده، بخش های کشاورزی، صنایع وابسته به کشاورزی و بخش خدمات استان در ارجحیت قرار دارند که به نظر سنخیت بیشتری با ساختار اقتصاد استان و به تبع آن با محور توسعه استان دارد.