واکاوی مفهوم نفی «باس» در فقه امامیه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-55-3_007

تاریخ نمایه سازی: 26 آذر 1402

چکیده مقاله:

شمار فراوانی از روایات در متون روایی شیعه مشتمل بر واژه «نفی باس» است. فقیهان امامیه در ضمن مباحث فقهی و اصولی، در خصوص معنا و مفهوم این تعبیر، توضیحاتی ارائه کرده اند؛ اما پژوهش مستقلی درباره کشف حقیقت معنایی این تعبیر وجود ندارد. شناسایی مفهوم «نفی باس» و دامنه دلالت آن نقش بسزایی در تبیین مفاد این روایات و گزینش حکم صحیح در مقام استنباط دارد. با نظر در معنای لغوی باس، درنگ در کاربست های قرآنی این واژه و گفته های فقیهان امامیه راجع به آن، این نتیجه به دست می­آید که مدلول «نفی باس» عبارت است از: منتفی بودن نهی تحریمی و عقاب در مجالی که گمان به وجود آن دو می رود.

نویسندگان

علی حسینی فر

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه ایلام

عبدالجبار زرگوش نسب

دانشیار دانشگاه ایلام

نبی سبحانی

استادیار دانشگاه ایلام

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابن اثیر، مبارک بن محمد. النهایه فی غریب الحدیث ...
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد. معانی الاخبار. قم: موسسه النشر ...
  • ابن درید، محمدبن حسن. جمهره اللغه. بیروت: دار العلم. چاپ ...
  • ابن شهید ثانی، حسن بن زین الدین. معالم الدین و ...
  • ابن فارس، احمدبن فارس. معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الاعلام ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم. لسان العرب. بیروت: دار الصادر. چاپ ...
  • ازهری، محمدبن احمد. تهذیب اللغه. بیروت: دار احیاء التراث العربی. ...
  • اشکنانی، عبدالله. نفی الباس فی الاحادیث الفقهیه. بی جا: بی ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. فرائد الاصول. قم: مجمع الفکر الاسلامی. ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. کتاب الصلاه. قم: کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. کتاب الطهاره. قم: کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین. کتاب المکاسب. قم: کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • ایروانی، علی. حاشیه المکاسب. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین. کفایه الاصول. قم: آل البیت. ...
  • آذرنوش، آذرتاش. فرهنگ معاصر عربی فارسی. تهران: نی. چاپ پنجم، ...
  • بجنوردی، حسن. القواعد الفقهیه. قم: هادی. چاپ اول، ۱۴۱۹ق ...
  • بحرالعلوم، محمدمهدی بن مرتضی. مصابیح الاحکام. قم: میثم تمار. چاپ ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد. اجوبه المسائل البهبهانیه. قم: دار احیاء ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد. الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. ...
  • بهبهانی، محمدباقربن محمداکمل. مصابیح الظلام. قم: موسسه علامه وحید بهبهانی ...
  • تبریزی، جواد. ارشاد الطالب الی التعلیق علی المکاسب . قم: ...
  • تونی، عبدالله بن محمد. الوافیه فی اصول الفقه . قم: ...
  • جزائری، سیدنعمت الله. کشف الاسرار فی شرح الاستبصار. قم: دار ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد. الصحاح. بیروت: دار العلم. چاپ اول، ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن. وسائل الشیعه. قم: آل البیت. چاپ ...
  • حسینی عاملی، محمدجوادبن محمد. مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه. ...
  • حکیم، سیدمحسن. مستمسک العروه الوثقی. قم: دار التفسیر. چاپ اول، ...
  • حمیری، نشوان بن سعید. شمس العلوم. دمشق: دار الفکر. چاپ ...
  • خمینی، روح الله. المکاسب المحرمه. قم: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، روح الله. کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، روح الله. کتاب الطهاره. تهران: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، مصطفی. تحریرات فی الاصول. قم: موسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، مصطفی. کتاب الطهاره. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار ...
  • خوانساری، محمد. تسدید القواعد فی حاشیه الفرائد. تهران: شیخ محمد ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. التنقیح فی شرح العروه الوثقی. قم: موسسه احیاء ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. مصباح الفقاهه من المعاملات. قم: انصاریان. چاپ اول، ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. فقه الشیعه: کتاب الطهاره. قم: آفاق. چاپ سوم، ...
  • سبزواری، عبدالاعلی. مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام. قم: ...
  • شهید اول، محمدبن مکی. ذکری الشیعه فی احکام الشریعه. قم: ...
  • شهید اول، محمدبن مکی. غایه المراد فی شرح نکت الارشاد. ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. رسائل. قم: دفتر تبلیغات ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. روض الجنان فی شرح ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. فوائد القواعد. قم: دفتر ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. مسالک الافهام الی تنقیح ...
  • شیخ بهایی، محمدبن حسین. الحبل المتین فی احکام الدین. قم: ...
  • صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر. جواهر الکلام فی شرح شرائع ...
  • صدر، محمد. ماوراء الفقه. بیروت: دار الاضواء . چاپ اول، ...
  • صدر، محمدباقر. بحوث فی شرح العروه الوثقی. قم: مجمع الشهید ...
  • طباطبایی، علی بن محمد. ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل. ...
  • طباطبایی، محمدباقر. وسیله الوسائل فی شرح الرسائل. قم: بی نا. ...
  • طوسی، محمدبن حسن. المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: المکتبه المرتضویه ...
  • طوسی، محمدبن حسن. تهذیب الاحکام. تهران: دار الکتب الاسلامیه. چاپ ...
  • عاملی، محمدبن حسن. استقصاء الاعتبار فی شرح الاستبصار. قم: آل ...
  • عراقی، ضیاءالدین. شرح تبصره المتعلمین. قم: موسسه النشر الاسلامی. چاپ ...
  • عسکری، حسن بن عبدالله. الفروق فی اللغه. بیروت: دار الآفاق ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف. مختلف الشیعه فی احکام الشریعه. ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف. منتهی المطلب فی تحقیق المذهب. ...
  • علوی عاملی، احمدبن زین الدین. مناهج الاخیار فی شرح الاستبصار ...
  • فاضل جواد، جوادبن سعید. مسالک الافهام الی آیات الاحکام. بی ...
  • فاضل مقداد، مقدادبن عبدالله. التنقیح الرائع لمختصر الشرائع. قم: کتابخانه ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. کتاب العین. قم: هجرت. چاپ دوم، ...
  • فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی. الوافی. اصفهان: کتابخانه امام امیرالمومنین ...
  • قرشی بنابی، علی اکبر. قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الاسلامیه. ...
  • کاشف الغطاء، جعفربن خضر. شرح طهاره قواعد الاحکام . بی ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب. کافی. قم: دار الحدیث. چاپ اول، ۱۴۲۹ق ...
  • مازندرانی، محمدهادی بن‎محمدصالح. شرح فروع الکافی. بی جا: دار الحدیث. ...
  • مامقانی، عبدالله بن محمدحسن. نهایه المقال فی تکمله غایه الآمال. ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی. بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. ...
  • مجلسی، محمدباقربن محمدتقی. ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار. قم: ...
  • مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی. روضه المتقین فی شرح من لا ...
  • محقق خوانساری، حسین بن محمد. مشارق الشموس فی شرح الدروس. ...
  • محقق سبزواری، محمدباقربن محمدمومن. ذخیره المعاد فی شرح الارشاد. قم: ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین. جامع المقاصد فی شرح القواعد. ...
  • مرتضی زبیدی، محمدبن محمد. تاج العروس. بیروت: دار الفکر. چاپ ...
  • مصطفوی، حسن. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. لندن: دار الکتب ...
  • مقدس اردبیلی، احمدبن محمد. مجمع الفائده و البرهان فی شرح ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. انوار الفقاهه: کتاب التجاره. قم: مدرسه امام ...
  • موسوی عاملی، محمدبن علی. مدارک الاحکام فی شرح عبادات شرائع ...
  • موسوی عاملی، محمدبن علی. نهایه المرام فی شرح مختصر شرائع ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن. جامع الشتات فی اجوبه السوالات ...
  • نایینی، محمدحسین. کتاب الصلاه. قم: موسسه النشر الاسلامیه. چاپ اول، ...
  • نجاشی، احمدبن علی. رجال النجاشی. قم: موسسه النشر الاسلامیه. ۱۴۰۷ق ...
  • نراقی، احمدبن محمدمهدی. عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و ...
  • نراقی، احمدبن محمدمهدی. مستند الشیعه فی احکام الشریعه. قم: آل ...
  • همدانی، رضابن محمدهادی. مصباح الفقیه. قم: موسسه الجعفریه لاحیاء التراث ...
  • نمایش کامل مراجع