شناسایی و بررسی پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم مراغه

به منظور شناسایی و بررسی پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم شهرستان مراغه، نمونه برداری از ۵۰ مزرعه به روش W با استفاده از ۲۰ کوادرات ۲۵/۰ مترمربعی برای هر مزرعه از مرحله پنجه زنی تا طویل شدگی ساقه گندم در بهار سال ۱۳۹۷ انجام شد. رتبه بندی علف های هرز با استفاده از شاخص غالبیت نسبی انجام شد. داده های علف هرزی و عوامل محیطی تمامی مزارع با آنالیز فزونگی (RDA) تجزیه و پراکنش گونه های علف هرز و ارتباط آنها با عوامل محیطی در دیاگرام رسته بندی نمایش داده شد. در مجموع ۸۱ گونه علف هرز متعلق به ۲۰ تیره گیاهی شناسایی گردید. تیره های آفتابگردان، گراس ها و شب بو به ترتیب با ۱۴، ۱۳ و ۱۱ گونه علف هرز غالب ترین تیره های گیاهی این  مزارع بودند. صابونک، تلخه، بی تی راخ و گیس چسبک به ترتیب با داشتن شاخص غالبیت نسبی ۴۵/۳۰، ۵۱/۲۹، ۴۹/۲۶ و ۳۰/۲۵ غالب ترین گونه های علف هرزی این مزارع بودند. در بین علف های هرز مشاهده شده، ۷۳/۶۱ درصد یک ساله و ۲۷/۳۸ درصد چندساله بودند. همچنین ۹۵/۸۳ درصد علف-های هرز دولپه و ۰۵/۱۶ درصد تک لپه بودند. RDA با استفاده از داده های فراوانی برای ۶۰ علف هرز فراوان (مشاهده شده در بیش از ۳ مزرعه) و طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع مکان های نمونه برداری با استفاده از نرم-افزار کانکو (نسخه ۵/۴) انجام شد. نتایج RDA نشان داد که عرض جغرافیایی محل و در پی آن ارتفاع بیشترین تاثیر را روی پراکنش علف های هرز دارند. مولفه اول و دوم RDA بیش از ۹/۷۷ درصد از واریانس پراکنش گونه ها را تحت تاثیر عوامل محیطی مورد مطالعه توجیه می کنند. صابونک و تلخه بیشترین حضور را در مزراعی با ارتفاع بالا داشتند، در حالی که گل گندم معمولی در مزارعی با کمترین ارتفاع مشاهده شد.