توسعه و بهبود آموزش و یادگیری از طریق یادگیری ترکیبی

مقدمه: امروزه آموزش های الکترونیکی درحال جایگزینی با شیوه های سنتی است. از طرفی تحقیقات نشان داده که آموزش های الکترونیکی نیز دارای محدودیت های خاص خود هستند و نمی توانند کاملا جایگزین آموزش سنتی شوند. بنابراین باوجود مزایا و معایب هر دو، متخصصان امور آموزشی سعی می کنند، روش های مختلف را باهم ترکیب کنند و معتقدند که یادگیری ترکیبی، یک رویکرد اثربخش برای حل این مشکلات است. هدف مقاله حاضر معرفی رویکرد یادگیری ترکیبی و بررسی میزان اثربخشی آن در فرآیند آموزش و یادگیری بود. روش: این مقاله از نوع مروری است. جهت گردآوری اطلاعات از موتورهای جستجوگر و پایگاه داده های معتبر از جمله Magiran, Noormags, Science Direct, Google Scholar و مطالعات کتابخانه ای و جستجو در کتب و مقالات منتشره، استفاده شده است، که در طی این فرآیند ۴۸ منبع مرتبط، در بازه زمانی ۱۹۹۳-۲۰۱۰ یافت شد و از ۳۳ منبع استفاده گردید. یافته ها: یادگیری ترکیبی با داشتن مزیت های هر دو رویکرد آموزش (سنتی و الکترونیکی) یک رویکرد موثر برای افزایش اثربخشی یادگیری، سهولت دسترسی به مواد آموزشی و افزایش اثربخشی هزینه ها می باشد. همچنین به دلیل ارایه فرصت های مختلف به منظور یادگیری، موجب آن می شود که درکنار افزایش جذابیت آموزش، به تفاوت های فردی فراگیران نیز به طور مناسبی توجه شود، زیرا همه افراد به یک شیوه یاد نمی گیرند و به همین دلیل استفاده از روش های مختلف برای آموزش ضروری به نظر می رسد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه، شیوه ترکیبی در آموزش، آزادی عمل وسیع تری را در بهره مندی از محیط های آموزشی در اختیار کارشناسان آموزشی قرار می دهد و از این طریق موجب توسعه و بهبود آموزش و یادگیری می گردد؛ لذا توصیه می گردد اساتید از این روش هم در آموزش خود استفاده نمایند.