اولویت بندی زیرحوزه های آبخیز آسمان گر در استان چهارمحال بختیاری به منظور مدیریت منابع آب و خاک

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 16

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWMS-13-45_010

تاریخ نمایه سازی: 4 دی 1402

چکیده مقاله:

اولویت ­بندی زیرحوزه­ ها در مدیریت منابع طبیعی و به­ویژه مدیریت حوزه­ های آبخیر نقش موثری دارد. در این پژوهش به اولویت بندی ۱۱ زیرحوزه­ آبخیز آسمان­گر در استان چهارمحال بختیاری با استفاده از پارامترهای مورفومتریک و مدل ترکیبی نوین تاپسیس-رگرسیون خطی چندمتغیره پرداخته شده است. پارامترهای مورفومتریکی مورد استفاده در این پژوهش شامل ضریب فشردگی، ضریب گردی، ضریب شکل، ضریب کشیدگی، ثابت نگهداشت آبراهه، تراکم زهکشی، عدد ناهمواری، فراوانی آبراهه، درجه شیب، بافت زهکشی، نسبت ناهمواری، نسبت انشعاب و طول جریان می باشد. به­منظور تعیین وزن پارامترها از مدل رگرسیون چندمتغیره و آمار سیلاب­های رخ­داده در منطقه و به منظور اولویت­بندی زیرحوزه ­های آبخیز از روش تصمیم­گیری چندمعیاره تاپسیس استفاده گردیده است. نتایج وزن دهی پارامترها نشان داد که پارامترهای نسبت انشعاب، ضریب شکل و عدد ناهمواری، به ترتیب با کسب ۶۱۲/۰، ۲۲۱/۰، ۲۱۲/۰ امتیاز بیش­ترین تاثیر را در رخ­داد سیلاب در منطقه مورد مطالعه داشته ­اند. طبق نتایج اولویت­بندی، زیرحوزه ­های ۴، ۶ و ۹ به­ترتیب با کم­ترین فاصله از ایده­ آل مثبت (۰۴۸۰/۰، ۰۵۱۶/۰۰۶۲،۰/۰) و بیش­ترین فاصله از ایده ­آل منفی (۱۷۴۶/۰، ۱۸۰۹/۰، ۱۷۳۴/۰) و با کسب بیش­ترین امتیاز (۷۸۴۱/۰، ۷۷۷۷/۰، ۷۳۶۵/۰) در رتبه­های اول تا سوم قرار گرفته­ اند و باید برای انجام اقدامات مدیریتی و آبخیزداری در اولویت قرار گیرند. به ­منظور اعتبارسنجی مدل، مقادیر رسوب ویژه و نسبت تولید رسوب (SDR) برای هر زیرحوزه با روش PSIAC با استفاده از ۹ پارامتر زمین­شناسی، خاک، اقلیم، رواناب، توپوگرافی، پوشش زمین، کاربری اراضی، فرسایش سطحی و فرسایش رودخانه­ ای محاسبه گردید. نتایج اعتبارسنجی نشان داد که پارامترهای مورفومتریک و مدل ترکیبی دارای دقت بالایی در شناسایی زیرحوزه­ های با پتانسیل سیل­ خیزی و تولید رسوب بالا می­باشد، به ­طوری که زیرحوزه ­های ۴، ۶ و ۹ به ­ترتیب دارای بیش­ترین مقادیر رسوب ویژه (۱/۹۷، ۲/۸۰، ۱/۷۰) تن در هکتار در سال و نسبت تولید رسوب (۵۷، ۵۵، ۵۹) درصد می­ باشند. نتایج حاصل از این پژوهش در مدیریت حوزه­ های آبخیز در منطقه مورد مطالعه می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Morphometry ، Flooding ، Hybrid TOPSIS-multi variate regression ، Prioritization ، Acemangar Basin. ، مورفومتری ، روش ترکیبی تاپسیس-رگرسیون چندمتغیره ، اولویت-بندی ، حوزه آبخیز آسمان گر.

نویسندگان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Asgharpoor, M. ۲۰۱۰. Multi Criteria Decision Making, Tehran University press, ...
  • Aher, P. ۲۰۱۴. Adinarayana J, Gorantiwar SD. Quantification of morphometric ...
  • Adinarayana, J., R.N. Krishna and K. Rao. ۱۹۹۵. An integrated ...
  • Amani, M and A. Najafinejad. ۲۰۱۴. Prioritization of Sub-Watersheds based ...
  • Ahmed, F and K. Srinivasa Rao. ۲۰۱۵. Prioritization of Sub-watersheds ...
  • Altaf, S., G. Meraj and S. Romshoo. ۲۰۱۴. Morphometry and ...
  • Badar, B., S.A. Romshoo and M.A. Khan. ۲۰۱۳. Integrating biophysical ...
  • Biswas, S., S. Sudhakar and V.R. Desai. ۱۹۹۹. Prioritization of ...
  • Chen, L., X. Qian and Y. Shi. ۲۰۱۱. Critical area ...
  • Chu, T.C and Y.C. Lin. ۲۰۰۹. An interval arithmatic based ...
  • Dar, R., R. Chandra and S. Romshoo. ۲۰۱۳. Morphotectonic and ...
  • Fallah, M., M. Mohammadi and K. Kavian. ۲۰۱۵. Prioritization of ...
  • García-Llorente, M., B. Martín-López., P.A. Nunes., A.J and C. A. ...
  • Horton, R.E. ۱۹۳۲. Drainage basin characteristics. Trans. Am. Geophys. ::::::::::::::::::::::union::::::::::::::::::::::,۱۳: ...
  • Horton, R.E. ۱۹۴۵. Erosional development of streams and their drainage ...
  • Javed, A., M.Y. Khanday and R. Ahmed. ۲۰۰۹. Prioritization of ...
  • Jang, T., G.Vellidis., J.B. Hyman., E. Brook and L.A. Kurkalova. ...
  • Jang, T., G.Vellidis., J.B. Hyman., E. Brooks., L.A. Kurkalova., J. ...
  • Kannan, G. ۲۰۰۹. A hybrid approach using ISM and fuzzy ...
  • Khayri Zadeh, M., J. Maleki and A. Hamid. ۲۰۱۲. Flood ...
  • Liou, T.S and M.J.J.Wang. ۱۹۹۲. Fuzzy weighted average: An improved ...
  • Londhe, S., M.S and A.P. Nathawat Subudhi. ۲۰۱۰. Erosion susceptibility ...
  • Meteorological Organization. National Center for drought monitoring and warning. ۲۰۱۶(in ...
  • Mosbahi, M., S. Benabdallah and M.R. Boussema. ۲۰۱۲. Assessment of ...
  • McCloskey, J.T., R.J. Lilieholm and C. Cronan. ۲۰۱۱. Using Bayesian ...
  • Melton, M.A. ۱۹۵۸. Correlations structure of morphometric properties of drainage ...
  • Moore, I.D., R.B. Grayson and A.R. Ladson. ۱۹۹۱. Digital terrain ...
  • Nautiyal, M.D. ۱۹۹۴. Morphometric analysis of drainage basin, district Dehradun, ...
  • Olson, D.L. ۲۰۰۴. Comparison of Weights in TOPSIS Models; Journal ...
  • Ozdemir, H and D. Bird. ۲۰۰۹. Evaluation of morphometric parameters ...
  • Pike, R.J. ۲۰۰۰. Geomorphology - Diversity in quantitative surface analysis, ...
  • Pacific Southwest Inter-Agency Committee. ۱۹۶۸. Report on factors affecting sediment ...
  • PSIAC Report. ۲۰۰۰. Sediment assessment and evaluation study for Lake ...
  • Ratnam, N.K., Y.K. Srivastava., V.V. Rao., E. Amminedu and K.S.R. ...
  • Rahmati, O., N.Tahmasebipour and H.R. Pourghasemi. ۲۰۱۵. Sub-watershed flooding prioritization ...
  • Saghafian, B., H. Farazjoo., B. Bozorgy and F. Yazdandoost. ۲۰۰۸. ...
  • Saghafian, B. S. Golian., M. Elmi and R. Akhtari. ۲۰۱۳. ...
  • Schumn, S.A. ۱۹۵۶. Evolution of drainage systems and slopes in ...
  • Srivastava, V.K. ۲۰۰۳. Role of GIS in natural resources management. ...
  • Strahler, A.N. ۱۹۶۴. Quantitative geomorphology of drainage basins and channel ...
  • Sharma, S., S. Tignath and S. Mishra. ۲۰۰۸. Morphometric analysis ...
  • Thakkar, A and S. Dhiman. ۲۰۰۷. Morphometric analysis and prioritization ...
  • Trabucchi, M., F.A. Comín and P.J. O’Farrell. ۲۰۱۳. Hierarchical priority ...
  • Van Westen, C.J., N. Rengers., M.T.J. Terline and ‎ R.‎ ...
  • Wang, C.L and K.Yoon. ۱۹۸۱. Multiple attribute decision making-methods and ...
  • Yang, Y.C.E., P.A. Ray., C.M. Brown., A.F. Khalil and W.H.Yu. ...
  • Zavoiance, I. ۱۹۸۵. Morphometry of drainage basins (Developments in water ...
  • نمایش کامل مراجع