زیستایی آبخیز: مفهوم و ضرورت

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42

فایل این مقاله در 8 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WMJI-11-40_002

تاریخ نمایه سازی: 6 دی 1402

چکیده مقاله:

امروزه تخریب زمین در ادامه رفتار نامناسب و ناعادلانه جوامع بشری در راستای تامین نیازهای ضروری جمعیت در حال رشد و هم چنین ارائه خدمات متنوع به یکی از مشکلات جدی کشورها تبدیل شده و سلامت و پایداری حوزه های آبخیز را تهدید کرده است. بر همین اساس و به منظور تقویت توان، بازیابی سلامت و ایجاد پایداری بومسازگان های تامین کننده نیازهای حیاتی انسان، رویکرد زیستایی موردتوجه قرارگرفته است. زیستایی برخلاف زیست ‎پذیری یک اصل مهم در ارزیابی توان بازیابی سلامت و پایداری است که برای تحلیل و ارزیابی آن می بایست شبکه ای از روابط بین ابعاد بوم شناختی، اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و معیارهای مرتبط مدنظر قرار گیرد. بااین حال تاکنون گزارشی در رابطه با زیستایی حوزه آبخیز مطرح نشده است. از این رو هدف مطالعه حاضر معرفی مفهوم زیستایی آبخیز و ارزیابی توصیفی قابلیت یک سامانه در قرارگیری در حد واسط محدوده تاب آوری و رهاسازی است. در همین راستا با ارزیابی صحیح از وضعیت آبخیز، علاوه بر شناخت کامل از کارکرد آبخیز در سطوح مختلف، تنش های موجود در حوزه های آبخیز شناسایی خواهند شد. در چنین حالتی می توان با تکیه بر منابع و ظرفیت ها و هم چنین یادگیری شیوه برخورد صحیح با تنش ها، خودسامان دهی، بازیابی تعادل و پایداری حوزه های آبخیز را بهبود بخشید. در این صورت زیرآبخیزهای اولویت دار شناسایی و با انجام اقدامات مدیریتی در زیرآبخیزها از افت عملکرد و رهاسازی سامانه جلوگیری می شود. این رویکرد می تواند دورنمای مفیدی برای مدیران اجرایی کشور به منظور تبیین شیوه های مدیریتی متناسب در مسیر توسعه پایدار باشد.

نویسندگان

مرجان بهلکه

دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akbari, N., Moayedfar, R., and Mirzaie Khondabi, F. ۲۰۱۶. Analyzing ...
  • Akhondi-Ghahrodi, M., Nazari, A.A., Rostami, Sh. B., and Salahi Isfahani, ...
  • Aktan, A.E., Brownjohn, J.M.W., Moon, F.L., Sjoblom, K.J., Bartoli, I., ...
  • Aslam Saja, A.M., Lafir Sahid, M.S. and Sutharshanan, M. ۲۰۲۰. ...
  • Benjamin, L.S. ۲۰۱۳. Spatial pattern of urban livability in Himalayan ...
  • Carlson, T.N., and Ripley, D.A. ۱۹۹۷. On the relation between ...
  • Clerici, N., Paracchini, M.L., and Maes, J. ۲۰۱۴. Land-cover change ...
  • Danielaini, T., Maheshwari, B., and Hagare, D. ۲۰۱۹. Qualitative and ...
  • Ding, Y., Wang, W., Cheng, X., and Zhao, S. ۲۰۰۸. ...
  • Dyduch, J., and Skorek, A. ۲۰۲۰. Go South! Southern dimension ...
  • Estévez-Mauriz, L., Fonseca, J.A., and Forgaci, C., Bjorling, N. ۲۰۱۷. ...
  • Filimonau, V., and Magklaropoulou, A. ۲۰۲۰. Exploring the viability of ...
  • Ganjbakhsh, F., and Kolahi, M. ۲۰۱۹. Sustainable rurality in Seyyed ...
  • Gleick, P.H. ۱۹۹۰. Vulnerability of water systems, in climate change ...
  • Han, C., and Yu, X.B. ۲۰۱۸. An innovative energy pile ...
  • Hazbavi, Z., and Sadeghi, S.H.R. ۲۰۱۷. Watershed health characterization using ...
  • Hazbavi, Z., Sadeghi, S.H.R., Gholamalifard, M., and Davoudirad, A.A. ۲۰۲۰. ...
  • Heydari, M.T., Shamai, A., Sasanpour, F., Soleimani, M., and Ahdanjad ...
  • Huh, J.H., and Kim, S.K. ۲۰۱۹. The blockchain consensus algorithm ...
  • Jain, S.K., and Bhunya, P.K. ۲۰۰۸. Reliability, Resilience and vulnerability ...
  • Jomepour, M., and Tahmasbi Tehrani, S. ۲۰۱۳. Explaining the level ...
  • Kazemian, G., Rasouli, A., and Khazaei, M.M. ۲۰۱۶. New and ...
  • Khorasani, M.A., Ghorbani, M., Tavakoli Zaniani, Z., and Akbari, M. ...
  • Kutty, A.A., Wakjira, T.G., Kucukvar, M., Abdella, G.M., and Onat, ...
  • Lahlaoi, H., Rhinane, H., Hilali, A., Lahssini, S., and Moukrim, ...
  • Leonard, R., and Williams, I.D. ۲۰۲۳. Viability of a circular ...
  • Li, Y., Qiao, L., Wang, Q., and David, K. ۲۰۲۰. ...
  • Liang, L., Deng, X., Wang, P., Wang, Z., and Wang, ...
  • Manyena, S.B. ۲۰۱۲. The concept of resilience revisited. Disasters ۲۰۰۶, ...
  • McKee, T.B., Doesken, N.J., and Kleist, J. ۱۹۹۵. Drought monitoring ...
  • Mehdi, B., Ludwig, R., and Lehner, B. ۲۰۱۵. Evaluating the ...
  • Mianabadi, A., Jarke, M.R., Mianabadi, H., and Kolahi, M. ۲۰۱۷. ...
  • Mirzaie, Sh. ۲۰۱۷. Introducing of Nexus and its role in ...
  • Murphy, B.P., and Bowman, D.M. ۲۰۰۶. Kangaroo metabolism does not ...
  • Natanian, J., Kastner, P., Dogan, T., and Auer, T. ۲۰۲۰. ...
  • Otari, M.R., Shams, M., and Zaviar, P. ۲۰۲۲. Measurement and ...
  • Ghadiri, M., and Roknodineftekhari, A.R. ۲۰۱۳. The relation between social ...
  • Rezaei, M., Ranjbar, M., Azadbakht, B., and Estelaji, A. ۲۰۱۹. ...
  • Sadeghloo, T., Saadati, R., and Akbari, F. ۲۰۲۲. Investigating the ...
  • Surjono, S., Yudono, A., Setyono, D.A., and Putri, J.C. ۲۰۲۱. ...
  • Taleshi Anbohi, M., Aghaeizadeh, A., and Jafari-Mehrabadi, M. ۲۰۲۰. Structural ...
  • Wang, Y., Dai, E., Yin, L., Ma, L. ۲۰۱۸. Land ...
  • Wang, Y., Zhu, Y., and Yu, M. ۲۰۱۹. Evaluation and ...
  • World Resources Institute. ۲۰۰۰. World Resources: ۲۰۰۰-۲۰۰۱: People and Ecosystems. ...
  • Yeganeh, H., Yari, R., Sanaee, A. and Ahmad Yousfi, S. ...
  • Yusef Talashi, S., and Moazen Jamshidi, H. ۲۰۱۹. Evaluating cultural ...
  • Zhao, J., Yan, J., Ran, Q., Yang, X., Su, X., ...
  • Zyari, K., and Hosseini, M. ۲۰۱۵. Evaluate the relationship between ...
  • نمایش کامل مراجع