تعیین عرصه های مناسب پخش سیلاب با استفاده از روش های تصمیم گیری و سامانه اطلاعات جغرافیایی در حوضه فریمانه، شهرستان جغتای

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 70

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WMJI-9-35_004

تاریخ نمایه سازی: 6 دی 1402

چکیده مقاله:

در مناطق خشک و نیمه خشک که ریزش های جوی ناچیز و پراکنش نامناسب می باشد، یکی از روش های استفاده از سیلاب، گسترش آن در عرصه های مستعد است. هدف این پژوهش یافتن بهترین مکان برای پخش سیلاب با استفاده از GIS و روش های تصمیم گیری در حوضه فریمانه است. به این منظور از عوامل شیب، توپوگرافی (طبقات ارتفاعی)، زمین شناسی، نوع کاربری اراضی، نفوذپذیری خاک، ژئومورفولوژی، سازندهای زمین شناسی، پوشش گیاهی و خاک استفاده گردید. جهت وزن دهی متغیرهای کمی، منطق فازی با تابع عضویت ذوزنقه ای و مثلثی و برای متغیرهای کیفی، منطق فازی با تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. مناطق مستعد پخش سیلاب با استفاده از GIS و مفاهیم تلفیق لایه ها از روش های منطق فازی، منطق بولین و شاخص هم پوشانی ارائه شد. برای تعیین و اولویت بندی مناطق مستعد، عملگرهای بولینAND  و OR، فازی AND، OR، حاصل ضرب، حاصل جمع، گامای فازی از ۱/۰ تا ۹/۰ و ارزیابی چند معیاره بکار رفت. با تطبیق نتایج به دست آمده با داده های مشاهده ای نتیجه شد که روش های فازی AND، ارزیابی چند معیاره و گامای ۸/۰ و ۹/۰ فازی بیش ترین تطابق را با داده های مشاهده ای داشتند و از بین این روش ها، روش ارزیابی چند متغیره مناسب­تر تشخیص داده شد. از بین پارامترها نیز، شیب، پوشش گیاهی و نفوذپذیری، بیش ترین وزن را به خود اختصاص دادند.

نویسندگان

هادی دستورانی

کارشناس ارشد آبخیزداری، گروه مهندسی طبیعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه.

مهدی بشیری

استادیار گروه مهندسی طبیعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

علی ماروسی

استادیار گروه مهندسی کامپیوتر، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربت حیدریه