شناسایی ترکیب شیمیایی پوشش لعاب گلی و رنگ های بکار رفته در برخی از سفالینه های گلابه ای منقوش مکشوفه از منطقه سیستان

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 56

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSCW-13-3_003

تاریخ نمایه سازی: 6 دی 1402

چکیده مقاله:

یکی از مهم ترین انواع سفال های اوایل دوران اسلامی، در ایران، سفالینه های گلابه ای منقوش است که در قرون سوم و چهارم هجری قمری به ویژه در عصر سامانیان در ایران توسعه و گسترش یافته است. در این پژوهش به منظور شناخت فنون پوشش گلی در این سفالینه ها و شناسایی ترکیب شیمیایی گلابه و رنگدانه های به کار رفته در آنها، تعدادی از نمونه های تاریخی سفالینه‎ های گلابه ای منقوش مکشوفه از سیستان به شیوه های مختلف آزمایشگاهی، شامل: بررسی میکروسکوپی، آزمون نقطه ای، آنالیز به روش SEM-EDS‎ وXRD ‎ مورد مطالعه قرار گرفت.‎ ‎این مطالعات آزمایشگاهی، نشان داد که در تهیه گلابه از دوغاب گل رس غنی از آلومینیم که آمیخته با ترکیبات سرب بوده، استفاده شده است‎ ‎و برای نقوش سفالینه ها و رنگ های طیف قرمز تا قهوه ای تیره از گل اخرای حاوی اکسید آهن مخلوط با اکسید منگنز و برای رنگ سبز، از رنگدانه سبز خاکی استفاده شده بود. علاوه بر این، مشخص شد که با توجه به آنالیز ترکیب کانی شناختی بدنه سفالینه ها، این سفالینه ها و تزئینات آن در دمایی در حدود ۹۰۰-۸۵۰ درجه سانتی گراد پخت داده شده اند.

کلیدواژه ها:

سفال گلابه ای منقوش ، آنالیز سفال ، رنگدانه ، سیستان ، SEM-EDS

نویسندگان

مسعود باتر

استادیار، گروه حفاظت و مرمت آثار تاریخی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران، کد پستی: ۹۸۶۱۳۳۵۸۵۶.

فائزه سراجی

دانش آموخته کارشناسی مرمت آثار تاریخی، گروه حفاظت و مرمت آثار تاریخی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه زابل، زابل، ایران، کد پستی: ۹۸۶۱۳۳۵۸۵۶

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Tamaddon M, Sarpoolaki H. Ceramic Engobe: A Review of Earthenware ...
  • Ataie M, Mosaviye Haji SR, Koulabadi R. Slip-painted Pottery (Types, ...
  • Mousavi Haji SR, Ataie M. ‎The study of a collection ...
  • SACMI Company. Ceramic tile production process Hashemi Zenouz S, translator. ...
  • Ball FC. Decorating pottery with clay, slip, and glaze. Columbus: ...
  • Gorjestani S. Teaching: Ceramics and Pottery art and Technique. Tehran: ...
  • Wilkinson CK. The glazed pottery of Nishapur and Samarkand. The ...
  • Fehervari G. Ceramics of the Islamic world in the Taregh ...
  • Watson O. Ceramics from Islamic Lands, the alsabah collection, Kuwait ...
  • Bulliet RW. Pottery styles and social status in medieval Khurasan. ...
  • Bernsted AMK. Early Islamic pottery: materials and techniques. London: Archetype ...
  • Holakooei P, de Laperouse JF, Caro F, Rohrs S, Franke ...
  • Molera J, Ferreras VM, Fusaro A, Esparraguera JMG, Gaudenzi M, ...
  • Mousavi Haji SR. ‎Zahedan-e kohne the abandoned city in sistanMashhad: ...
  • Mousavi Haji SR, Mehrafarin R, Alaei Moghadam J. Review the ...
  • Tate GP. Seistan: A Memoir on the History, Topography, Ruins, ...
  • Ettinghausen R, Scerrato U, Bombaci A. Samani and Ghaznavid art. ...
  • Jenkins M. Islamic Pottery: A Brief History. New York: the ...
  • Eastaugh N, Walsh V, Chaplin T, Siddall R. Pigment compendium: ...
  • Yazdani M. The Identification of Black Painted Colorant in Mina’i ...
  • نمایش کامل مراجع