بررسی مزیت رقابتی زیر ه سبز

امروزه گیاهان دارویی به دلیل منافع بهداشتی و ملاحظات اقتصاد ی آن به موضوعی با اهمیت در جهان تبدیل شده است. علاوه بر این، از دیر باز بر صادرات غیر نفتی برای کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور از متکی بودن به درآمدهای نفتی که در دهه ۹۰ با اعمال و تشدید تحریم ها شدت یافت؛ تاکید شده است. با این هدف، توسعه تجارت گیاهان دارویی با توجه به پتانسیل های تولید انواع گیاهان دارویی در ایران، مورد توجه سیاست گذاران و برنامه ریزان قرار گرفته است. در این مقاله با استفاده از داده های تجارت محصول زیره سبز برای کشور ایران و پنج کشور عمده صادرکننده این محصول طی دوره ۲۰۲۲-۲۰۰۳ مزیت رقابتی این محصول با استفاده از شاخص های مزیت نسبی آشکار شده RCA) ۱ )و مزیت نسبی آشکار شده متقارن RSCA)۲ )مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کشور ایران در تمامی سال های مورد بررسی دارای مزیت رقابتی بوده؛ اما با طی روندی نزولی سالانه ۱۳.۳ درصد از مزیت رقابتی آن در بازارهای جهانی کاسته شده است. همچنین نتایج نشان داد کشورهای امارات و ترکیه که جزو مقاصد عمده صادراتی محصول زیره سبز ایران هستند، دارای مزیت رقابتی بالاتری از کشور ایران می باشند که این امر تهدید جدی برای صادرات زیره سبز ایران و جایگاه ایران در بازارهای جهانی بشمار می آید. از این رو، برگزاری و شرکت در نمایشگاه های بین المللی به منظورشناساندن زیره سبز ایران در راستای افزایش آگاهی جهانی نسبت به این محصول، تحقیق و توسعه در زمینه برندسازی و تجاری سازی زیره سبز و تمرکز بر صادرات روغن اسانسی آن که دارای ارزش صادراتی بالاتری نسبت به تخم زیره سبز می باشد، پیشنهاد شده است