شناسایی الگوهای معماری خانه های تاریخی و ارزیابی پایداری آن ها با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای: نمونه موردی روستای یاسه چای چهارمحال وبختیاری

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 85

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-25_015

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

خطر فرسودگی و تخریب مسکن ارزشمند سنتی در بافت های تاریخی روستاها را تهدید می نماید. شناسایی الگوهای معماری خانه های تاریخی و تحلیل پایداری آن ها برای حفاظت از ارزش های معماری سنتی و بهره گیری از آن ها در طرح های مسکن معاصر ضرورت دارد. این درحالی است که با وجود مطالعات متعدد در زمینه گونه شناسی خانه های سنتی و پایداری مسکن روستایی، تحلیل الگوهای معماری خانه ها کمتر دیده شده است. هم چنین تاکنون الگوهای معماری خانه های ارزشمند بافت تاریخی روستای یاسه چای استخراج و تحلیل نگردیده اند؛ لذا پرسش های اصلی پژوهش این است که، الگوهای معماری خانه های تاریخی روستای یاسه چای کدام اند؟ و اولویت الگوهای معماری به دست آمده ازلحاظ پایداری به چه صورت است؟ هدف این مطالعه نیز، شناسایی الگوهای معماری مسکن در بافت تاریخی روستای یاسه چای چهارمحال وبختیاری و اولویت بندی آن ها برمبنای پایداری است. برای نیل به هدف پژوهش، ابتدا با مرور تحقیقات و با روش تحلیل محتوای کیفی، مولفه ها، معیارها و شاخص های پایداری مسکن روستایی استخراج گردید؛ سپس، مشابهت ها و تفاوت های خانه های بافت تاریخی روستای یاسه چای از جنبه خصوصیات معماری کلان، میانی و خرد بررسی شد و برمبنای آن ها شش الگو برای خانه ها شناسایی شد. در مرحله بعد، الگوهای شناسایی شده برمبنای پایداری با روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) مقایسه و رتبه بندی گردیدند. الگوی معماری غالب بافت تاریخی روستا با بیشترین فراوانی، رتبه سوم پایداری را کسب نمود. با توجه به نتایج پژوهش، فراوانی بیشتر یک الگوی معماری به معنای ارجحیت آن الگو برای کاربرد در طراحی خانه های معاصر نیست؛ هم چنین آفتاب گیری، فرم و نحوه استقرار فضاهای زیستی و ایوان هایشان در طبقه اول و تعداد و کشیدگی حیاط مهم ترین خصوصیات معماری بودند که موجب تمایز الگوها از یک دیگر می شدند. برای بهبود پایداری الگوها و به کارگیری آن ها در طرح های مسکن معاصر پیشنهادهایی مانند اعطای تسهیلات مالی برای ایجاد فضاهای اقامتی در خانه های تاریخی و بررسی سازگاری ضوابط طرح هادی روستا با الگوهای معماری مسکن ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

Sara Dadpour

Assistant Professor, Department of Architecture and Urbanism, Faculty of Architectural Engineering and Urbanism, Shahrood University of Technology (SUT), Shahrood, Iran

Sajede Kharabati

Department of Architecture and Urbanism, Faculty of Architectural Engineering and Urbanism, Shahrood University of Technology (SUT), Shahrood, Iran

Mozhdeh Rahimi

Bachelor of Architecture, Department of Architecture and Urbanism, Faculty of Architectural Engineering and Urbanism, Shahrood University of Technology (SUT), Shahrood, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی، غلامرضا؛ سلطان زاده، حسین؛ و میرشاهزاده، شروین، (۱۳۹۵). «تاثیر ...
  • اداره کل هواشناسی استان چهارمحال وبختیاری (۱۴۰۱). http://chbmet.ir/c۳.asp. ...
  • اکبری، حسن؛ بابازاده، مهدی؛ و کلویر، حجت الله رشید، (۱۳۹۹). ...
  • امیری، ابراهیم، (۱۳۹۳). مقدمه ای بر شناخت مساکن و سکونتگاه ...
  • بذرافشان، جواد؛ شایان، محسن؛ و بازوند، سجاد، (۱۳۹۶). «ارزیابی عوامل ...
  • بسحاق، محمدرضا؛ سالاروند، اسماعیل؛ و تبریزی، جلال، (۱۳۹۳). «تحلیلی بر ...
  • بسحاق، محمدرضا؛ تقدیسی، احمد؛ امرایی، علی آقا؛ و دانش، کمال، ...
  • بی مکر، فرزانه؛ میرزایی، رضا؛ مداحی، سید مهدی؛ و حیدری، ...
  • پوردیهیمی، شهرام، (۱۳۹۰). «فرهنگ و مسکن». مسکن و محیط روستا، ...
  • پورطاهری، مهدی؛ فضلعلی، زینب؛ و رکن الدین افتخاری، عبدالرضا، (۱۳۹۶). ...
  • پیرنیا، محمدکریم، (۱۳۸۷). سبک شناسی معماری ایرانی. تهران: انتشارات سروش ...
  • جمشیدیان، سلیمه؛ و چقاجردی، ایمان، (۱۳۹۳). «شناسایی عوامل تاثیرگذار بر ...
  • حسینی، کوثر؛ فروزانی، معصومه؛ و عبدشاهی، عباس، (۱۴۰۰). «بررسی رابطه ...
  • حسینی نیا، سید مهدی؛ حاجی زاده باستانی، کریم؛ شهبازی شیران، ...
  • خدابنده لو، زهره؛ و خرمشاهی، مریم، (۱۳۸۷). «بازشناسی زیبایی در ...
  • خراباتی، ساجده؛ و ابراهیمیان، نسترن، (۱۴۰۰). «بررسی و تحلیل مشخصه ...
  • خراباتی، ساجده؛ و شیرازی، پروانه، (۱۴۰۰). «دستیابی به الگوی طراحی ...
  • رستمی زاده، محسن، (۱۳۹۳). «طرح هادی روستای یاسه چای». چهارمحال ...
  • زبردست، اسفندیار، (۱۳۸۹). « کاربرد فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) ...
  • زندیه، مهدی؛ و حصاری، پدرام، (۱۳۹۱). « تداوم معماری مسکن ...
  • زندیه، مهدی؛ اقبالی، سید رحمان؛ و حصاری، پدرام، (۱۳۹۰). «روش ...
  • زیاری، سمیه؛ فرهودی، رحمت الله؛ پوراحمد، احمد؛ و حاتمی نژاد، ...
  • سرتیپی پور، محسن، (۱۳۸۴). «شاخص های معماری مسکن روستایی در ...
  • سرتیپی پور، محسن، (۱۳۸۸). «بررسی تحلیلی مسکن روستایی در ایران». ...
  • سرتیپی پور، محسن، (۱۳۸۹). «ارزیابی و تحلیل مسکن روستایی استان ...
  • سعیدی، عباس؛ و امینی، فریبا، (۱۳۸۹). «ناپایداری سکونتگاهی و تحول ...
  • سنایی مقدم، سروش؛ و محمدی یگانه، بهروز، (۱۳۹۶). «تحلیل عوامل ...
  • شاه قلیان، فرهاد، (۱۳۹۰). «پرونده ثبتی بافت تاریخی روستای یاسه ...
  • شفایی، مینو؛ و مدنی، رامین، (۱۳۹۰). «تبیین روش تحقیق زمینه ...
  • صدیقیان، حسین؛ نیکزاد، میثم؛ اشنویی نوش آبادی، امیر؛ و قاسمی، ...
  • بررسی تطبیقی معماری پایدار و مطابقت آن با معماری بومی خانه های سنتی در شهر ایرانی- اسلامی
  • طاهری سرمد، فائزه؛ عینی فر، علیرضا؛ و شاهچراغی، آزاده، (۱۳۹۸). ...
  • علی الحسابی، مهران، (۱۳۸۱). «لزوم نگرش نوین در توسعه و ...
  • عنابستانی، علی اکبر؛ بهزادی، صدیقه؛ و انزایی، الهه، (۱۳۹۷). «بررسی ...
  • عینی فر، علیرضا، (۱۳۸۲). «الگویی برای تحلیل انعطاف پذیری در ...
  • غفاری، سید رامین؛ مدبر، معصومه؛ و ریاحی زانیانی، زینب، (۱۳۸۷). ...
  • قدیری معصوم، مجتبی؛ حجی پور، محمد؛ و روستا، محمدامین، (۱۳۹۳). ...
  • قربی، میترا؛ نقوی، مریم؛ و محمدی، حمید، (۱۳۹۸). «تاثیر محیط ...
  • قنبری، نوذر، (۱۳۸۹). «تحلیل نگرش روستائیان به مسکن ایده آل ...
  • قیومی بیدهندی، مهرداد؛ و عبدالله زاده، محمد مهدی، (۱۴۰۰). «بام ...
  • کریمی، مهشید، (۱۳۹۶). «مسکن خوانش پذیر تبیین عوامل موثر بر ...
  • گلکار، کورش، (۱۳۹۰). آفرینش مکان پایدار: تاملاتی در باب نظریه ...
  • ملکی زاده، بهنوش؛ سروش، محمدمهدی؛ مولانایی، صلاح الدین؛ و فروتن، ...
  • محمدی یگانه، بهروز؛ سنایی‎مقدم، سروش؛ و چراغی، مهدی؛ (۱۳۹۶). «پایداری ...
  • محمودی، محمدمهدی؛ و نیکقدم، نیلوفر، (۱۳۸۷). «کاهش آلودگی های محیطی ...
  • مرکز آمار ایران، (۱۴۰۱). سرشماری عمومی نفوس و مسکن/نتایج سرشماری/جمعیت ...
  • منصوری، کاوه؛ رحیمی کلهرودی، فرشید؛ و توکلی، سیدفرید، (۱۳۹۹). «گونه ...
  • وثیق، بهزاد؛ و بذرافشان، مجتبی، (۱۳۹۹). «سنجش مفهوم پایداری در ...
  • هاشم نژاد، هاشم، و مولانایی، صلاح الدین، (۱۳۸۷). «معماری با ...
  • یوسف نیاپاشا، مجید؛ و برزگر، ماریا، (۱۳۹۷). «ارزیابی نقش و ...
  • Ainifar, A., (۲۰۰۳). “A model for analysis of flexibility in ...
  • Akbari, H.; Babazadeh, M. & Kalvir, H., (۲۰۲۱). “Recognition of ...
  • Alalhesabi, M., (۲۰۰۲). “The need for a new approach in ...
  • Amiri, E., (۲۰۱۴). An introduction to the recognition of houses ...
  • Anabestani, A., (۲۰۱۴). “Analysis of social change effects on the ...
  • Anabestani, A.; Behzadi, S. & Anzaee, E., (۲۰۱۸). “Evaluate the ...
  • Bazrafshan, J.; Shayan, M. & Bazvand, S., (۲۰۱۸). “Assess the ...
  • Bimakr, F.; Mirzaie, R.; Madahi, M. & Heydari, A., (۲۰۲۰). ...
  • Boshagh, M. R.; Taghdisi, A.; Amraei, A. A. & Danesh, ...
  • Boshagh, M.; Salarvand, E. & Tabrizi, J., (۲۰۱۴). “Analytical on ...
  • Broome, J., (۲۰۰۵). “Mass housing cannot be sustained”. In: Peter ...
  • Cameron, J. W., (۲۰۰۴). Measuring and reporting on sustainability: Beyond ...
  • Chaharmahal and Bakhtiari Meteorological Administration (۲۰۱۱). http://chbmet.ir/en/c۳.asp. ...
  • Ebrahimi, G.; Soltanzadeh, H. & Mirshahzadeh, S., (۲۰۱۷). “The Impact ...
  • Ghadiri-masoum, M.; Hajipour, M. & Rousta, M., (۲۰۱۴). “The Pathology ...
  • Ghafari, S. R.; Modaber, M. & Riahi, Z., (۲۰۰۸). “Housing ...
  • Ghanbari, N., (۲۰۱۰). “The analysis of suitable housing in Villagers’ ...
  • Ghorbi, M.; Naghavi, M. & Mohammadi, H., (۲۰۲۰). “The Effect ...
  • Golkar, K., (۲۰۱۱). Creating a sustainable place: Reflections on urban ...
  • Hashemnejad, H. & Molanaii, S., (۲۰۰۸). “Architecture with a view ...
  • Hosseini, K.; Forouzani, M. & Abdeshahi, A., (۲۰۲۲). “Investigating the ...
  • Hosseyninia, S.; Hajizadeh Bastani, K;, Shahbazi Shiran, H.; Rezaloo, R. ...
  • Jamshidian, S. & Choghajerdi, I., (۲۰۱۴). “Identifying factors affecting the ...
  • Karimi, M., (۲۰۱۷). “Interpretable House Analysis of Factors Affecting the ...
  • Kharabati S. & Shirazi P., (۲۰۲۱). “Achieving the Rural Housing ...
  • Kharabati, S. & Ebrahimiyan, N., (۲۰۲۲). “Investigation and analysis of ...
  • Khodabandelu, Z. & Khorramshahi, M., (۲۰۰۹). “Recognizing beauty in rural ...
  • Mahmudi, M. & Nikghadam, N., (۲۰۰۸). “The Use of Architectural ...
  • Malekizadeh, B.; Soroush, M.; Molanaei, S. & Frouten, M., (۲۰۲۱). ...
  • Mansoori, K.; Rahimi Kalahroudi, F. & Tavkkoli, S., (۲۰۲۱). “Typology ...
  • Mohamadi Yaganeh, B.; Sanaei Moghadam, S. & Cheraghi, M., (۲۰۱۷). ...
  • Mohammadbigi, M.; Yagane, B. & Cheraghi, M., (۲۰۱۹). “Investigating the ...
  • Pirnia, M. K., (۲۰۰۸). Iranian architectural stylistics. Tehran: Soroush Danesh ...
  • Poortaheri, M. & Fazlali Z., (۲۰۱۷). “Spatial Analysis of Sustainable ...
  • Pourdehimi, S., (۲۰۱۱). “Culture and Housing”. JHRE, ۳۰ (۱۳۴): ۳-۱۸. ...
  • Qayyoomi Bidhendi, M. & Abdollahzadeh, M., (۲۰۲۲). “Architecture, Land, and ...
  • Rostamizadeh M., (۲۰۱۴). Yasechay village guide plan. Housing Foundation Islamic ...
  • Saidi, A. & Amini, F., (۲۰۱۱). “Residential instability and functional ...
  • Sanaei Moghadam, S. & Mohammadi Yeghaneh, B., (۲۰۱۷). “Analyzing the ...
  • Sartipipour, M., (۲۰۰۵). “Architectural indicators of rural housing in Iran”. ...
  • Sartippipour, M., (۲۰۰۹). “Sn Analytical Review of Rural Housing in ...
  • Sartippipour, M., (۲۰۱۱). “Evaluation and analysis of rural housing in ...
  • Sedighian, H.; Nikzad, M.; Oshnoei Noshabadi, A. & Ghasemi, E., ...
  • Shafaei, M. & Madani, R., (۲۰۱۲). “Applying Survey Research Method ...
  • Shahgholian, F., (۲۰۱۱). Registration file of the historical context of ...
  • Soini, K.; Vaarala, H. & Pouta, E., (۲۰۱۲). “Residents’ Sense ...
  • Statistical Center of Iran, (۲۰۲۲). https://amar.org.ir/ Population and Housing Censuses/Census ...
  • Taheri, F.; Aeinifar, A. & Shahcheraghi, A., (۲۰۲۰). “A Comparative ...
  • Vasiq, B. & Bazrafshan, M., (۲۰۲۰). “Climate morphology of residential ...
  • Yousefniapash, M. & Barzegar M., (۲۰۱۸). “Assessing the Efficiency and ...
  • Zandieh, M. & Hessari, P., (۲۰۱۲). “Continuing Rural Housing Architecture, ...
  • Zandieh, M.; Eghbali, S. R. & Hessari, P., (۲۰۱۱). “The ...
  • Zarghami, E.; Khaki, A. & Sadat, A., (۲۰۱۶). “A comparative ...
  • Zebardast, E., (۲۰۱۰). “Application of network analysis in urban and ...
  • Zyari, S.; Farhudi, R.; Porahmad, A. & Htaminegad, H., (۲۰۱۸). ...
  • نمایش کامل مراجع