تحلیل راهبردهای عمرانی حکام قاجار در حدفاصل سال های ۱۲۱۰ تا ۱۲۶۴ه‍.ق.، ازمنظر شواهد معماری و منابع مکتوب

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 59

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-25_011

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

با وجود اهمیت تحولات تاریخی و اجتماعی روی داده در نیمه نخست عصر قاجار، کمتر پژوهش مستقلی درخصوص سیاست های عمرانی و تاریخ معماری این دوره (۱۲۱۰ تا ۱۲۶۴ ه‍.ق.) به انجام رسیده است. پژوهش حاضر بر آن است تا با اتکا بر شواهد معماری و منابع مکتوب، عوامل موثر بر سیاست های حکام قاجار در امر توسعه و نوسازی در بازه زمانی نیمه نخست عصر قاجار را مشخص سازد. با توجه به عدم اشاره به جزئیات بسیاری از اقدامات عمرانی در منابع تاریخی مربوط به نیمه اول این دوره، این پژوهش بر این فرضیه استوار است که با بررسی نوع و کمیت آثار معماری احداث شده در این دوره، می توان راهبردهای فرمانروایان این سلسله در انجام امور عمرانی و زیربنایی در قسمت های مختلف کشور را مورد تحلیل و بازسازی قرار داد. در نتیجه پژوهش مشخص می گردد که عواملی نظیر مشروعیت بخشی به دولت قاجار ازطریق جلب نظر و اخذ پشتیبانی علما و روحانیون، الزامات نظامی و دفاعی، رقابت ها و گرایش های عمرانی متفاوت شاهزادگان ارشد قاجار، قدرت گیری طبقه علما و تجار و هم چنین اعتقادات مذهبی شخصی حکام قاجار را می توان از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در این زمینه قلمداد کرد. درنهایت با توجه به شواهد معماری و فهرست ابنیه ساخته شده یا مرمت شده در این دوران، اهمیت و اولویت ساخت ابنیه حاکمیتی و نظامی در عصر «آقامحمدشاه قاجار» و بناهای با کارکرد مذهبی و تشریفاتی در سیاست های عمرانی عصر «فتحعلی شاه قاجار» در مقایسه با سایر عوامل موثر، کاملا مشهود و بارز است؛ این در حالی است که تحولات سیاسی و اجتماعی رخ داده در عصر محمدشاه قاجار منجر به شکل گیری تغییر جهتی کلی در سیاست های حکمرانان عصر قاجار و توجه بیشتر به احداث بناهای عام المنفعه، تجاری و خدماتی گردید.

نویسندگان

Ali Nemati Abkenar

Ph.D. Student in Archeology, Department of Archeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

Hassan Karimian

Professor, Department of Archeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

Mohammad Esmaeil Esmaeili Jelodar

Associate Professor, Department of Archeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آوری، پیتر، (۱۳۷۳). تاریخ معاصر ایران از تاسیس تا انقراض ...
  • ابوت، کیث ادوارد، (۱۳۹۶). شهرها و تجارت ایران در دوره ...
  • ابوحامدکرمانی، احمد بن حامد، (۱۳۲۶). تاریخ افضل یا بدایع الزمان ...
  • اسکارچا، جان روبرتو، (۱۳۷۶). هنر صفوی، زند و قاجار. ترجمه ...
  • اسلامی، الله قلی، (۱۳۵۰)، «باغ تخت، قلعه مربوط به اوایل ...
  • اعتضادالسلطنه، علیقلی میرزا، (۱۳۷۰). اکسیرالتواریخ، تاریخ قاجاریه از آغاز تا ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن بن علی (۱۳۵۷). صدر التواریخ. به کوشش: محمد ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن بن علی، (۱۳۶۲). المآثر و الآثار، چهل سال ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن بن علی، (۱۳۶۳). تاریخ منتظم ناصری. تهران: دنیای ...
  • افشار، ایرج، (۱۳۵۴). یادگارهای یزد. ج ۲، تهران: انجمن آثار ...
  • اوبن، اوژن، (۱۳۶۲). ایران امروز ۱۹۰۶- ۱۹۰۷ ایران و بین ...
  • الگار، حامد، (۱۳۹۶). دین و دولت در ایران، نقش علما ...
  • الیویه، گیوم آنتوان، (۱۳۷۱). سفرنامه اولیویه. تهران: موسسه انتشارات اطلاعات.. ...
  • امین لشکر، میرزاقهرمان، (۱۳۷۴). روزنامه سفر خراسان، به همراهی ناصرالدین ...
  • بروگش، هینریش، (۱۳۶۷). سفری به دربار سلطان صاحبقران ۱۸۶۱-۱۸۵۹. تهران: ...
  • بن تان، چارلز آگوست، (۱۳۵۴). سفرنامه آگوست بن تان. تهران: ...
  • بنداری اصفهانی، فتح بن علی، (۱۳۵۶). زبده النصره و نخبه ...
  • بوهلر، مسیو، (۱۳۵۷). سفرنامه و جغرافیای گیلان و مازندران. به ...
  • بیهقی، علی بن زید، (۱۳۶۱). تاریخ بیهق. با مقدمه محمد ...
  • پاکزاد، جهانشاه، (۱۳۹۰). تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران. تهران: ...
  • پوپ، آرتورآپهام؛ و اکرمن، فیلیس، (۱۳۸۷). سیری در هنر ایران. ...
  • پوپ، آرتورآپهام، (۱۳۶۳). معماری ایرانی. ترجمه رضا بصیری، تهران: انتشارات ...
  • پوپ، آرتورآپهام، (۱۳۷۴). معماری ایران پیروزی شکل و رنگ. ترجمه ...
  • ثبوتی، هوشنگ، (۱۳۷۱). تاریخ زنجان. زنجان: اداره کل فرهنگ و ...
  • جهانگیر میرزای قاجار، (۱۳۸۴). تاریخ نو. تهران: نشر علم.. ...
  • حائری، عبدالهادی، (۱۳۹۹). نخستین رویارویی های اندیشه گران ایران با ...
  • حشمتی، احمدرضا؛ و دولت آبادی، فریبرز، (۱۳۹۹). «مقدمه ای بر ...
  • خاوری شیرازی، فضل الله بن عبدالنبی، (۱۳۸۰). تاریخ ذوالقرنین. به ...
  • خورموجی، محمدجعفر بن محمدعلی، (۱۳۴۴). تاریخ قاجار، حقایق الاخبار ناصری. ...
  • چریکف، کلنل، (۱۳۵۸). سیاحت نامه مسیو چریکف. ترجمه آبکار مسیحی، ...
  • دآلمانی، هانری رنه، (۱۳۳۵). سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه ...
  • دروویل، گاسپار، (۱۳۸۸). سفرنامه گاسپار دروویل. ترجمه جواد محبی، تهران: ...
  • دنبلی، عبدالرزاق مفتون، (۱۳۸۳). مآثر سلطانیه. به تصحیح و تحشیه: ...
  • دوروششوار، کنت ژولین، (۱۳۷۸). خاطرات سفر ایران. تهران: نشرنی.. ...
  • دوکوتزبوئه، موریس، (۱۳۶۵). مسافرت به ایران، دوران فتحعلی شاه قاجار. ...
  • رابینو، ه لوی، (۱۳۴۲ ه‍.ق.). سفرنامه مازندران و استرآباد. قاهره: ...
  • راولینسون، سر هنری، (۱۳۶۲). سفرنامه راولینسون، گذر از زهاب به ...
  • راوندی، محمد بن علی بن سلیمان، (۱۳۳۳). راحه الصدور و ...
  • رضا قلی میرزا، (۱۳۴۶). سفرنامه. به کوشش: اصغر فرمانفرمایی قاجار، ...
  • ریتر، مارکوس، (۱۳۸۷). «ارزیابی مجدد معماری قرون ۱۸ تا ۱۹ ...
  • ژوبر، پ. آ.، (۱۳۲۲). مسافرت در ایران و ارمنستان. ترجمه ...
  • ساروی، محمدفتح الله بن محمدتقی، (۱۳۷۱). تاریخ محمدی یا احسن ...
  • سپهر، محمدتقی خان، (۱۳۷۷). ناسخ التواریخ، تاریخ قاجاریه. به تصحیح: ...
  • سلطان زاده، حسین، (۱۳۷۴). نائین شهر هزاره های تاریخی. تهران: ...
  • سلطان زاده، حسین، (۱۳۹۰). تاریخ مختصر شهر و شهرنشینی در ...
  • سیرو، ماکسیم، (۱۳۵۰). کاروانسراهای ایران. ترجمه عیسی بهنام، تهران: انتشارات ...
  • سیف الدوله، سلطان محمد میرزا، (۱۳۶۴). سفرنامه سیف الدوله معروف ...
  • صارمی نائینی، داوود، (۱۳۷۷). «مصلای نائین». اثر، ۲۹ و ۳۰: ...
  • صفاءالسلطنه مشتاقی نائینی، علی بن محمد، (۱۳۶۶). گزارش کویر، سفرنامه ...
  • صدیق الممالک، میرزاابراهیم شیبانی، (۱۳۶۶). منتخب التواریخ. تهران: انتشارات علمی.. ...
  • ظل السلطان، مسعودمیرزا، (۱۳۶۸). خاطرات ظل السلطان یا سرگذشت مسعودی. ...
  • ظهیرالدوله، علی خان قاجار، (۱۳۶۷). خاطرات و اسناد ظهیرالدوله. به ...
  • ظهیری نیشابوری، ظهیرالدین، (۱۳۹۰). سلجوق نامه. به انضمام ذیل سلجوق ...
  • فارسی، عبدالغافر بن اسماعیل، (۱۴۰۳). تاریخ نیسابور؛ المنتخب من السیاق. ...
  • فراهانی، محمدحسین بن مهدی، (۱۳۶۲). سفرنامه میرزامحمدحسین حسینی فراهانی. تهران: ...
  • فرمانفرما، فیروز میرزا ابن عباس میرزا، (۱۳۸۰). سفرنامه کرمان و ...
  • فریزر، جیمز بیلی، (۱۳۶۴). سفرنامه فریزر معروف به سفر زمستانی. ...
  • فلاندن، اوژن، (۱۳۵۶). سفرنامه اوژن فلاندن به ایران. تهران: انتشارات ...
  • فیض، عباس، (۱۳۵۰). گنجینه آثار قم. قم: مهر استوار.. ...
  • فیودورکورف، بارون، (۱۳۷۲). سفرنامه بارون فیودوروکوف. تهران: انتشارات فکر روز.. ...
  • قراگزلو همدانی، عبدالله بن مصطفی قلی، (۱۳۸۲). مجموعه آثار حاجی ...
  • کارنگ، عبدالعلی، (۱۳۵۱). آثار باستانی آذربایجان شرقی. تهران: انجمن آثار ...
  • کریمان، حسین، (۱۳۴۵). ری باستان. تهران: انجمن آثار ملی.. ...
  • کلایس، ولفرام، (۱۳۶۶). «قلاع»، در معماری ایران دوره اسلامی. به ...
  • کونئو، پائولو، (۱۳۸۴). تاریخ شهرسازی جهان اسلام. ترجمه سعید تیزقلم ...
  • کیانی، محمدیوسف، (۱۳۸۷). سبک شناسی معماری ایران. تهران: نشر معمار.. ...
  • گدار، آندره، (۱۳۷۷). هنر ایران. ترجمه بهروز حبیبی، تهران: مرکز ...
  • گدار، آندره؛ سیرو، ماکسیم و همکاران، (۱۳۷۱). آثار ایران. ترجمه ...
  • گروبه؛ و همکاران، (۱۳۷۹). معماری جهان اسلام و تاریخ و ...
  • گروته، هوگو، (۱۳۶۹). سفرنامه گروته. ترجمه مجید جلیلوند، تهران: نشر ...
  • گلریز، محمدعلی، (۱۳۳۷). مینودر یا باب الجنه قزوین. تهران: انتشارات ...
  • لایارد، اوستن هنری، (۱۳۶۷). سفرنامه لایارد یا ماجراهای اولیه در ...
  • مدرسی طباطبایی، سیدحسین، (۱۳۵۱). «مدارس قدیم قم»، وحید، ۶-۱: ۳۷.. ...
  • مدرسی طباطبایی، سیدحسین، (۱۳۵۵). تربت پاکان، آثار و بناهای قدیم ...
  • مستوفی، عبدالله، (۱۳۸۴). شرح زندگانی من. ۳ جلد، تهران: انتشارت ...
  • مشکوتی، نصرت الله، (۱۳۴۹). فهرست بناهای تاریخی و اماکن باستانی ...
  • مصطفوی، محمدتقی، (۱۳۶۱). آثار تاریخی طهران. تهران: انجمن آثار و ...
  • مکنزی، چارلز فرانسیس، (۱۳۵۹). سفرنامه شمال. تهران: نشر گستره.. ...
  • ملازاده، کاظم؛ و محمدی، مریم، (۱۳۷۹). دایره المعارف بناهای تاریخی ...
  • ملکونوف و عزالدوله، عبدالصمد میرزا، (۱۳۶۳). سفرنامه ایران و روسیه، ...
  • موریه، جیمز جاستی، (۱۳۸۵). سفرنامه موریه سفر یکم. تهران: انتشارات ...
  • میرزاابراهیم، (۱۳۵۵). سفرنامه استرآباد و مازندران و گیلان. تهران: انتشارات ...
  • ناصرالدین شاه، (۱۳۷۲). شهریار جاده ها، سفرنامه ناصرالدین شاه به ...
  • ناصرالدین شاه قاجار و اعتمادالسلطنه، محمدحسن بن علی، (۱۳۸۸). روزنامه ...
  • نائینی، محمدجعفر بن محمدحسین، (۱۳۵۳). جامع جعفری. به کوشش: ایرج ...
  • نراقی، حسن، (۱۳۴۸). آثار تاریخی شهرستان های کاشان و نطنز. ...
  • نظام السلطنه مافی، حسین قلی، (۱۳۶۲). خاطرات و اسناد حسین ...
  • نوایی، عبدالحسین، (۱۳۸۳). مهدعلیا به روایت اسناد. تهران: انتشارات اساطیر.. ...
  • نوری، محمدتقی بن محمدمهدی، (۱۳۸۶). اشرف التواریخ. تهران: مرکز پژوهشی ...
  • ورجاوند، پرویز، (۱۳۴۹). سرزمین قزوین، سابقه تاریخی و آثار باستانی ...
  • وزیری کرمانی، احمدعلی، (۱۳۵۳). جغرافیای کرمان. به کوشش: محمدابراهیم باستانی ...
  • هدایت، رضاقلی خان، (۱۳۸۰). تاریخ روضه الصفای ناصری. به تصحیح: ...
  • همبلی، گاوین، (۱۳۹۳). شهر سنتی ایران در دوره قاجار، در ...
  • هیلن براند، روبرت، (۱۳۸۰). معماری اسلامی، شکل، کارکرد و معنی. ...
  • ییت، چارلز ادوارد، (۱۳۶۵). خراسان و سیستان، سفرنامه کلنل ییت ...
  • Abbott, K. E. (۲۰۱۷). Cities & Trade: Consul Abbott on ...
  • Afshar, I., (۱۹۷۵). Yādgārhāyi Yazd. Vol. ۲, Tehran: Society for ...
  • Afzal al-Din Kermani, A. ibn-H., (۱۹۴۷). Tārīkh Afḍal yā Badāʾiʿ ...
  • Algar, H., (۲۰۱۷). Religion and state in Iran ۱۷۸۵ -۱۹۰۶: ...
  • Amin Lashkar, M. Gh., (۱۹۹۵). Rūznāmi safar Khorasan bi hamrāhī ...
  • Aubin, E., (۱۹۸۳). La Perse d'aujourd'hui (Iran, Mésopotamie). Translated into ...
  • Avery, P., (۱۹۹۴). Tārīkh muʿāṣir Iran az taʾsīs tā inqirāḍ ...
  • Bayhaqi, A. ibn-Z., (۱۹۸۲). Tārīkh Bayhaq. Prefaced by: Mohammad Qazvini ...
  • Bohler, M., (۱۹۷۸). Safarnāma wa jughrāfiyāyi Gilan wa Mazandaran (Travelogue ...
  • Bondari Isfahani, F. ibn-A., (۱۹۷۷). Zubdat al-nuṣra wa-nukhbat al-ʿuṣra, tārīkh ...
  • Bontemps, Ch. A., (۱۹۷۵). Voyage en Turqiu et en Perse ...
  • Brugsch, H. K., (۱۹۸۸). Reise der K. Preussischen Gesandtschaft nach ...
  • Chuikov, V., (۱۹۷۹). Siyāḥatnāma. Transalted into Persian by: Abkar Masihi, ...
  • Cuneo, P., (۲۰۰۵). Storia dell'urbanistica. Translated into Persian by: Saeid ...
  • D’Allemagne, H. R., (۱۹۵۶). Du Khorassan au pays des Backhtiaris. ...
  • Donboli, A. M., (۲۰۰۴). Maʾāthir sulṭāniyya. Edited by: Gholamhossein Zargarinejad, ...
  • Drouville, G., (۲۰۰۹). ‭‭‎Voyage en Perse. Translated into Persian by: ...
  • Eslami, A. Q., (۱۹۷۱). “Bagh-e Takht, qalʿi marbūṭ bi awāʾil ...
  • Etemadossaltaneh, M. H. ibn-A., (۱۹۷۸). Ṣadr al-tawārīkh. Edited by: Mohammad ...
  • Etemadossaltaneh, M. ibn-A., (۱۹۸۳). Al-Maʾāthir wa-l-āthār, chihil sāl tārīkh Iran. ...
  • Etemadossaltaneh, M. H. ibn-A., (۱۹۸۴). Tārīkh muntaẓam Nāsirī. Tehran: Donyaye ...
  • Etezadossaltaneh, A. Q. M., (۱۹۹۱). Iksīr al-tawārīkh, tārīkh Qājariyyi az ...
  • Farahani, M. H. ibn-M., (۱۹۸۳). Safarnāma Mirza Mohammad Hossein Hosseini ...
  • Farmanfarma, F. M. ibn-A. M., (۲۰۰۱). Safarnāma Kerman wa Baluchestan. ...
  • Farsi, A. ibn-E., (۱۹۸۲). Tārīkh Naysabur, al-muntakhab min al-siyāq bi ...
  • Feyz, A., (۱۹۷۱). Ganjīni āthār Qom. Qom: Mehr Ostovar. (In ...
  • Flandin, E., (۱۹۷۷). Voyage en Perse ۱۸۴۰-۱۸۴۱. Tehran: Eshraghi Publication. ...
  • Flood, F. B. & Necipoğlu, G., (Eds). (۲۰۱۷). A Companion ...
  • Fraser, J. B., (۱۹۸۵). A Winter's Journey. Translated into Persian ...
  • Gharagozlu Hamadani, A. ibn-M. Q., (۲۰۰۳). Majmūʿa āthār Haji Abdollah ...
  • Godard, A.; Maxime, S. et al., (۱۹۹۲). Āthār-i Iran. Translated ...
  • Godard, A., (۱۹۹۸). The Art of Iran. Translated into Persian ...
  • Golriz, M. A., (۱۹۵۸). Mīnūdar yā bāb al-janna Qazvin. Tehran: ...
  • Grigor, T., (۲۰۰۷). “Orient oder Rom? Qajar “Aryan” architecture and ...
  • Grothe, H., (۱۹۹۰). Wanderungen in Persien, Erlebtes und Erschautes. Translated ...
  • Grube, E. J.; Dickie, J.; Grabar, O.; Sims, E.; Lewcock, ...
  • Haeri, A., (۲۰۲۰). Nukhustīn rūyārūyīhāyi andīshigarān Iran bā du rūyi ...
  • Hambly, G., (۲۰۱۴). “The Traditional Iranian City in the Qājār ...
  • Hedayat, R. Q. Kh., (۲۰۰۱). Tārīkh rawḍāt al-ṣafāyi Nāṣirī. Edited ...
  • Heshmati, A. & Dolatabadi, F., (۲۰۲۱). “An Introduction to Understanding ...
  • Hillenbrand, R., (۲۰۰۱). Islamic Architecture: Form, Function, and Meaning. Translated ...
  • Jahangir Mirza Qajar, (۲۰۰۵). Tārīkh naw. Tehran: Elm Publication. (In ...
  • Jaubert, P. A., (۱۹۴۳). V‭‭‬oyage en Armenie et en Perse. ...
  • Karang, A., (۱۹۷۲). Āthār bāstānī Azerbaijan Sharqī. Tehran: Society for ...
  • Kariman, H., (۱۹۶۶). Rey bāstān. Tehran: Society for the National ...
  • Khavari Shirazi, F. ibn-A. al-N., (۲۰۰۱). Tārīkh Dhu l-Qarnayn. Edited ...
  • Khormoji, M. J. ibn-M. A., (۱۹۶۵). Tārīkh Qājār, ḥaqāʾiq al-akhbār ...
  • Kiani, M. Y., (۲۰۰۸). Sabkshināsī miʿmārī Iran (Styles of Iranian ...
  • Kleiss, W., (۱۹۸۷). “Fortifications”. In: Iranian architecture in the Islamic ...
  • Korf, F. F., (۱۹۹۳). Traveler’s Writings. Translated into Persian by: ...
  • Layard, A. H., (۱۹۸۸). Early Adventures in Persia, Susiana, and ...
  • MacKenzie, Ch., (۱۹۸۰). Safarnāma shumāl. Translated by: Mansoureh Ettehadiyeh, Tehran: ...
  • Malkonov & Ezzoddwleh, A. al-S., (۱۹۸۴). Safarnāma Iran wa Russia, ...
  • Meshkati, N., (۱۹۷۰). Fihrist banāhāyi tārīkhī wa amākin bāstānī Iran. ...
  • Mirza Ibrahim, (۱۹۷۶). Safarnāma Esterabad wa Mazandaran wa Gilan. Tehran: ...
  • Modarresi Tabatabaei, S. H., (۱۹۷۲). “‘Madāris qadīm Qom’ (Old schools ...
  • Modarresi Tabatabaei, S. H., (۱۹۷۶). Turbat pākān, āthār, wa banāhāyi ...
  • Mollazadeh, K. & Mohammadi, M., (۲۰۰۰). Dāyirat al-maʿārif banāhāyi tārīkhī ...
  • Morier, J. J., (۲۰۰۶). A Journey through Persia, Armenia, and ...
  • Mostafavi, S. M. T., (۱۹۸۲). Āthār tārīkhī Tehran. Tehran: Society ...
  • Mostowfi, A., (۲۰۰۵). Sharḥ zindigānī man (Autobiography). Three volumes. Tehran: ...
  • Naeeni, M. J. ibn-M. H., (۱۹۷۴). Jāmiʿ Jaʿfarī. Edited by: ...
  • Naraqi, H., (۱۹۶۹). Āthār tārīkhī shahristānhāyi Kashan wa Natanz. Tehran: ...
  • Naser al-Din Shah Qajar & Etemadossaltaneh, M. H. ibn-A., (۲۰۰۹). ...
  • Naser al-Din Shah, (۱۹۹۳). Shahriyār jāddihā, safarnāmi Naser al-Din Shah ...
  • Navaei, A., (۲۰۰۴). Mahd ʿUlyā bi riwāyat asnād. Tehran: Asatir ...
  • Nezam al-Saltana Mafi, H. Q., (۱۹۸۳). Khāṭirāt wa asnād Hossein ...
  • Nuri, M. T. ibn-M. M., (۲۰۰۷). Ashraf al-tawārīkh. Tehran: Miras ...
  • Olivier, G. A., (۱۹۹۲). ‭Travels in the Ottoman Empire, Egypt, ...
  • Pakzad, J., (۲۰۱۱). Tārīkh shahr wa-shahrnishīnī dar Iran (History of ...
  • Pope, A. U. & Ackerman, Ph., (۲۰۰۸). A survey of ...
  • Pope, A. U., (۱۹۷۵). Persian Architecture: the Triumph of Form ...
  • Pope, A. U., (۱۹۸۴). Persian Architecture. Translated into Persian by: ...
  • Rabino, H. L., (۱۹۲۳). Mazandaran and Astarabad. Cairo: Iʿtimad. (In ...
  • Ravandi, M. ibn-A. ibn-S., (۱۹۵۴). Rāḥat al-ṣudūr wa-āyat al-surūr dar ...
  • Rawlinson, S. H., (۱۹۸۳). Safarnāma Rawlinson, gudhar az Zahab bi ...
  • Reza Qoli Mirza, (۱۹۶۷). Safarnāma. Edited by: Asghar Farmanfarmayi Qajar, ...
  • Ritter, M., (۲۰۰۸). “A Re-Evaluation of Early Qajar Architecture in ...
  • Rochechouart, J. de., (۱۹۹۹). Khāṭirāt safar Iran. Tehran: Ney Publication. ...
  • Safaʾ al-Saltana Moshtaqi Naeeni, A. ibn-M., (۱۹۸۷). Guzārish kawīr, safarnāma ...
  • Saravi, M. F. ibn-M. T., (۱۹۹۲). Tārīkh Muḥammadī yā aḥsan ...
  • Saremi Naeeni, D., (۱۹۹۸). “Muṣallāyi Naeen”. Athar, ۲۹-۳۰: ۱۹۸-۲۰۳. (In ...
  • Sayf al-Dawla, S. M. M., (۱۹۸۵). Safarnāma Sayf al-Dawla maʿrūf ...
  • Scarcia, G., (۱۹۹۷). “Safavid, Zand, and Qajar art”. In: Encyclopedia ...
  • Seddiq al-Mamalik, M. I. Sh., (۱۹۸۷). Muntakhab al-tawārīkh. Tehran: Elmi ...
  • Sepehr, M. T. Kh., (۱۹۹۸). Nāsikh al-tawārīkh, tārīkh Qājāriyyi. Edited ...
  • Siroux, M., (۱۹۷۱). Les caravanserais routiers safavids. Translated into Persian ...
  • Sobooti, H., (۱۹۹۲). Tārīkh Zanjan. Zanjan: Office of Culture and ...
  • Soltanzadeh, H., (۱۹۹۵). Naeen shahr hizārihāyi tārīkhī. Tehran: Iran Cultural ...
  • Soltanzadeh, H., (۲۰۱۱). Tārīkh mukhtaṣar shahr wa-shahrnishīnī dar Iran (A ...
  • Sullivan, G., (۱۹۷۱). Understanding Architecture. New York: Warne.. ...
  • Varjavand, P., (۱۹۷۰). Sarzamīn Qazvin, sābiqi tārīkhī wa āthār bāstānī ...
  • Vaziri Kermani, A. A., (۱۹۷۴). Jughrāfiyāyi Kerman. Edited by: Mohammad ...
  • Von Kotzebue, M., (۱۹۸۶). Reise nach Persien. Translated into Persian ...
  • Yate, Ch. E., (۱۹۸۶). Khorasan and Sistan. Translated into Persian ...
  • Zahir al-Dawla, A. Kh. Q., (۱۹۸۸). Khāṭirāt wa asnād Zahir ...
  • Zahiri Neyshaburi, Z. al-D., (۲۰۱۱). Saljūqnāma. Edited by: Mirza Esmaeil ...
  • Zell-e Soltan, M. M., (۱۹۸۹). Khāṭirāt Zell-e Soltan yā sarguzasht ...
  • نمایش کامل مراجع