گونه شناسی ریختی سنگ قبرهای برخوار در دوران اسلامی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 73

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-25_010

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

در این پژوهش، سنگ قبرهای دوران اسلامی منطقه «برخوار» واقع در شمال اصفهان با هدف شناخت و طبقه بندی انواع گونه ها، به منظور پاسخ به پرسش های ذیل، به شیوه توصیفی-تحلیلی و با رویکردی گونه شناختی موردمطالعه قرار گرفته است. ۱- از منظر ریختی، کدام گونه های سنگ قبور منقوش و کتیبه دار در برخوار وجود داشته است؟ ۲- خصیصه های ساختاری و زمانی این گونه ها در مقایسه با یک دیگر و در مقایسه با گونه های رایج در دیگر مناطق، کدام موارد است؟ ۳-کمیت و نحوه پراکنش گونه های سنگ قبر در سکونتگاه های منطقه، به چه شکل بوده و حاوی چه اطلاعاتی است؟ براساس نتایج حاصل از این پژوهش، ۴۰۴ سنگ قبر در آبادی های و محوطه های باستانی برخوار شناسایی شد. این سنگ های قبور به دوره های صفوی تا قاجار تعلق داشته و شامل ۵ گونه، ۷ زیرگونه اصلی و ۲۹ زیرگونه فرعی است. اگرچه نحوه قرارگیری در این گونه شناسی مدنظر بوده است، با این وجود ساختار شکلی، مهم ترین ملاک این تقسیم بندی بوده و در مراتب بعد معیارهایی هم چون شیوه های ترکیب بندی آرایه ها، جنس و چگونگی ابعاد و احجام موردتوجه بوده است. گونه های اصلی شامل: عمودی ورقه ای، صندوقی، کتابی (شامل ۴ زیرگونه اصلی)، محرابی (شامل ۳ زیرگونه اصلی) و مطبق بوده و با نمونه های به دست آمده از دیگر مناطق ایران مطابقت دارد. به ترتیب، گونه های بالین دار، کتابی بزرگ، محرابی تیزه دار و صندوقی، رایج ترین گونه ها بوده و دو گونه محرابی هلالی و مطبق، کمترین میزان کاربرد را داشته اند. گونه صندوقی رایج ترین گونه دوره صفوی و گونه بالین دار و کتابی بزرگ، رایج ترین گونه های دوره قاجار بوده است. با توجه به نتایج حاصل شده مابین گونه های شناسایی شده و شرایط زمانی، جغرافیایی و مکانی سکونت گاه های منطقه، ارتباطات تنگاتنگی دیده می شود. گونه های عمودی بیشتر در مناطق کوهستانی و گونه های افقی در مناطق پست منطقه رواج داشته است.

نویسندگان

Abbasali Ahmadi

Associate Professor, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Human sciences, Shahrekord University, Shahrekord, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الاصفهانی، محمد مهدی بن محمدرضا، (۱۳۶۸). نصف جهان فی تعریف ...
  • احمدی، عباسعلی، (۱۳۸۴الف). «طرح شناسایی و بررسی باستان شناسی شهرستان ...
  • احمدی، عباسعلی، (۱۳۸۴ب). «طرح شناسایی و بررسی باستان شناسی شهرستان ...
  • احمدی، عباسعلی، (۱۳۹۹الف). «بررسی باستان شناختی شهرستان برخوار و بخش ...
  • احمدی، عباسعلی، (۱۳۹۹ب). «ساختار اداری، فرهنگی و اقتصادی رستاق برخوار ...
  • بهشید، بابک؛ و بهلول نیری، بهزاد، (۱۳۹۲). «مفهوم نقش و ...
  • پورکریم، هوشنگ، (۱۳۴۲). «سنگ مزارهای ایران». فرهنگ و مردم، ۱۲: ...
  • پوگاخپگوا، گالینا؛ و خاکیموف، اکبر، (۱۳۷۲). هنر در آسیای مرکزی. ...
  • جباری کلخوران، صداقت؛ و خبیری، محمدرضا، (۱۳۸۹). «بررسی سنگ نبشته ...
  • جوانمرد، بهاره؛ و ولی بیگ، نیما، (۱۳۹۸). «بررسی تناسب و ...
  • دانش یزدی، فاطمه، (۱۳۸۷). کتیبه های اسلامی شهر یزد. تهران: ...
  • دولت یاری، عباس؛ و صالحی، زهرا، (۱۳۹۶). «سنگ قبرهای گورستان ...
  • دیماند، موریس اسون، (۱۳۸۳). راهنمای صنایع اسلامی. ترجمه عبدالله فریار، ...
  • رحمانی، جبار؛ و قربانی، هاجر، (۱۳۹۳). «نشانه شناسی فرهنگی نقوش ...
  • زارعی، محمدابراهیم، (۱۳۸۱). «بقعه خضر همدان». اثر، ۳۴ و ۳۳: ...
  • شاهمندی، اکبر، (۱۳۹۲الف). «مقایسه تطبیقی طشت آب های قبور در ...
  • شاهمندی، اکبر، (۱۳۹۲ب). «بررسی متون و تصاویر در سنگ مزارات ...
  • شایسته فر، مهناز، (۱۳۸۸). «تزئینات کتیبه ای سنگ قبرهای شیخ ...
  • شریفی نیا، اکبر؛ ساریخانی، مجید؛ دولت یاری، عباس؛ و قائمی، ...
  • شریفی ‎نیا، اکبر؛ شاکرمی، طیبه؛ و ارجمندی، رویا، (۱۳۹۸). «بررسی ...
  • شیخی، علیرضا؛ و جهانیان، عطیه، (۱۳۹۷). «بررسی و شناخت مضامین ...
  • صادقی توران پشتی، میثم؛ میرحسینی، یحیی؛ و آشوری جلال آبادی، ...
  • علی نژاد، روجا، (۱۳۹۳). «سفیدچاه، نمایه ای فراتر از یک ...
  • عقیلی، احمد، (۱۳۸۸). تخت فولاد اصفهان. اصفهان: کانون پژوهش.. ...
  • فرزین، علیرضا، (۱۳۸۴). گور نگاره های لرستان. تهران: پژوهشکده مردم ...
  • فقیه میرزایی، گیلان؛ مخلصی، محمد علی؛ و حبیبی، زهرا، (۱۳۸۴). ...
  • فیضی، مهسا؛ و فیضی، نسیم، (۱۳۹۲). «معرفی و بررسی باستان ...
  • کاظم پور، مهدی؛ محمدزاده، مهدی؛ و شکرپور، شهریار، (۱۳۹۹). «تحلیل ...
  • لباف خانیکی، رجبعلی، (۱۳۶۹). «سنگ افراشته های مزارات باخزر». اثر، ...
  • لطفی، سلیمان، (۱۳۹۶). سوگ نگاره ها (سنگ های روی دل ...
  • مظاهری، هوشنگ، (۱۳۸۲). آرامگاه خارجیان در اصفهان. اصفهان: غزل.. ...
  • موسوی کوهپر، سید مهدی؛ خانعلی، حمید؛ و نیستانی، جواد، (۱۳۹۴). ...
  • میرجعفری، حسین؛ و بزاز دستفروش، مهدی، (۱۳۸۸). «مزارات چرنداب تبریز». ...
  • میرجعفری، حسین؛ و بزاز دستفروش، مهدی، (۱۳۹۱). «مزارات بیلانکوه تبریز». ...
  • مهدوی، سید مصلح الدین، (۱۳۸۷). مزارات اصفهان. به کوشش: اصغر ...
  • Al-Isfahani, M. M. bin-M. R., (۱۹۸۹). Half of the world ...
  • Ahmadi, A., (۲۰۱۹ A). “Archaeological survey of Borkhar city and ...
  • Ahmadi, A., (۲۰۱۹ B). “Administrative, cultural and economic structure of ...
  • Ahmadi, A., (۲۰۰۵ A). “Archeological identification and investigation plan of ...
  • Ahmadi, A. A., (۲۰۰۵ B ). “Archaeological identification and investigation ...
  • Ali Nejad, R., (۲۰۱۳). “Safidchah, a profile beyond a cemetery”. ...
  • Aghili, A., (۲۰۰۹). Takht Folad of Isfahan. Isfahan: Research Center.. ...
  • Behshid, B. & Behloli Neiri, B., (۲۰۱۲). “The concept of ...
  • Danesh Yazdi, F., (۲۰۰۷). Islamic inscriptions of Yazd city. Tehran: ...
  • Dolat Yari, A. & Salehi, Z., (۲۰۱۶). “Tombstones of Sefid ...
  • Demand, M. E., (۲۰۰۴). Guide to Islamic Industries. Translated by: ...
  • Farzin, A., (۲۰۰۵). Tomb paintings of Lorestan. Tehran: Research Institute ...
  • Faqih Mirzaei, G.; Mokhlisi, M. A. & Habibi, Z., (۲۰۰۵). ...
  • Faizi, M. & Faizi, N., (۲۰۱۲). “Introduction and archaeological investigation ...
  • Hajizadeh, K. & Maroufi Moghadam, I., (۲۰۱۹). “Analysis of dating ...
  • Ingraham, M. L. & Summers, G., (۱۹۷۹). “Settlements in the ...
  • Jabari Kolkhoran, S. & Khabeiri, M. R., (۲۰۱۰). “Investigation of ...
  • Javanmard, B. & Valibeig, N., (۲۰۱۸). “Investigating the appropriateness and ...
  • Kazempour, M.; Mohammadzadeh, M. & Shekarpour, Sh., (۲۰۱۹). “Analysis of ...
  • Labaf Khaniki, R. A., (۱۹۹۰). “Bakhzer tombstones”. Asar, ۱۸ & ...
  • Lotfi, S., (۲۰۱۶). Tombstones (stones on the heart and pillars ...
  • Mahdavi, S. M., (۲۰۰۸). Tombs of Isfahan. By Asghar Montazer-al-Qaim. ...
  • Mazheri, H., (۲۰۰۳). Tomb of Foreigners in Isfahan. Isfahan: Ghazal.. ...
  • Mirza Bolqasmi, M. S., (۲۰۰۸). Fars memorial inscriptions. Tehran: Art ...
  • MirJafari, Hossein; and Bazaz Dastforush, Mehdi, (۲۰۰۸). "Cemeteries of Cherandab, ...
  • MirJafari, H. & Bazaz Dastforush, M., (۲۰۱۳). “Bilankoh Tombs of ...
  • Mortensen, I. D.. (۱۹۹۳). Nomads of Luristan: History, Material Culture, ...
  • Mousavi Kohper, S. M.; Khanali, H. & Nistani, J., (۲۰۱۴). ...
  • Pour Karim, H., (۱۹۶۳). “Tombstones of Iran”. Culture and People, ...
  • Pugakhpegwa, G. & Khakimov, A., (۱۹۹۳). Art in Central Asia. ...
  • Rahmani, J. & Ghorbani, H., (۲۰۱۴). “Cultural semiotics of tombstone ...
  • Shahmandi, A., (۲۰۱۳ A). “Comparative comparison of grave water basins ...
  • Shahmandi, A., (۲۰۱۳b). “Examination of texts and images in the ...
  • Shaishtefar, M., (۲۰۰۸). “Inscription decorations on the gravestones of Sheikh ...
  • Sharifinia, A.; Sarikhani, M.; Dolat Yari, A. & Ghaemi, N., ...
  • Sharifinia, A.; Shakrami, T. & Arjamandi, R., (۲۰۱۸). “Investigation and ...
  • Sheikhi, A. & Jahanian, A., (۲۰۱۷). “Investigating and understanding the ...
  • Sadeghi Turan Pushti, M.; Mirhosseini, Y. & Ashuri Jalalabadi, M., ...
  • Zarei, M. E., (۲۰۰۲). “Mausoleum of Khizr Hamadan”. Asar, ۳۴ ...
  • نمایش کامل مراجع