تاملی بر ساختار معماری و هویت تاریخی بنای آرامگاهی جوخواه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-25_007

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

بناهای آرامگاهی یکی از مهم ترین گونه های معماری اسلامی هستند. مطالعه این گونه بنا در بستر جغرافیایی، درک و شناخت معناداری را از این آثار پیش روی ما قرار می دهد. منطقه وسیع طبس، باوجود دارا بودن ظرفیتی غنی از آثار تاریخی و فرهنگی فاخر و به دلیل مهجور بودن و شرایط سخت جغرافیایی، مورد کم توجهی مسئولان و باستان شناسان قرار دارد. در بررسی باستان شناختی بخش جوخواه طبس که در سال ۱۳۹۴ه‍.ش. انجام گرفت، بناهای متعددی ازجمله یک آرامگاه منفرد شناسایی شده که تاکنون مورد پژوهش قرار نگرفته است. در این پژوهش شیوه ساخت بنا با توجه به نحوه گنبدزنی، اجرای تاق ، نوع مصالح و نوع تزئینات به کار رفته، موردتوجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر براساس هدف از نوع توصیفی-تحلیلی و ماهیت آن براساس رهیافت های تاریخی است. در این پژوهش روش یافته اندوزی ها بر پایه مطالعات میدانی و استناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. این پژوهش تلاش دارد، با تکیه بر یافته های باستان شناسی، مطالعات تطبیقی و هم چنین استناد به منابع مکتوب دوران اسلامی، به واکاوی هویت و تاریخ ساخت آرامگاه جوخواه طبس بپردازد. برآیند مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که الگوی ساخت این مقبره برگرفته از طرح مربع شکل، مانند بسیاری بناهای آرامگاهی در خراسان بزرگ طی سده های اولیه دوران اسلامی است. اگرچه با مقایسه داده های فرهنگی و عناصر ساخت مایه بنا با سایر آثار مشابه، می توان تاریخ ساخت آن را به اواخر سده ششم تا اوایل سده هفتم هجری قمری نسبت داد.

نویسندگان

Fakhredin Mohamadiyan

Ph.D. Student in Archeology, Department of Archeology, Faculty of Art and Architecture, Mazandaran University, Babolsar, Iran

Seyed Rasool Mosavihaji

Professor, Department of Archeology, Faculty of Art and Architecture, Mazandaran University, Babolsar, Iran

Ahmad Salehi kakhki

Associate Professor, Department of Archaeology, Faculty of Conservation and Restoration, Isfahan University of Arts, Isfahan, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر، عزالدین، (۱۳۸۵). الکامل فی التاریخ. برگردان: سیدمحمدحسین روحانی، ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد؛ و گرابر، الگ، (۱۳۸۷). هنر و معماری اسلامی(۱). ...
  • استرویوا، لودمیلا ولادیمیرونا، (۱۳۷۱). تاریخ اسماعیلیان در ایران، سده های ...
  • امینی، محمود، (۱۳۸۵). جغرافیای تاریخی شهرستان طبس. یزد: انتشارات نیکو ...
  • بزرگمهری، زهره، (۱۳۸۱). مصالح ساختمانی (آژند، اندود، آمود). تهران: پژوهشگاه ...
  • باستانی پاریزی، محمدابراهیم، (۱۳۷۴). تاریخ کرمان. تصحیح: تاریخ وزیری، چاپ ...
  • باستانی پاریزی، محمدابراهیم، (۱۳۷۸). سیاست و اقتصاد عصر صفوی. تهران: ...
  • پوپ، آرتور ابهام، (۱۳۸۸). معماری ایران. ترجمه کرامت الله افسر، ...
  • پیرنیا، محمدکریم، (۱۳۷۰). «گنبد درمعماری ایران». اثر، ۲۰: ۵۵-۵۰.. ...
  • پیرنیا، محمدکریم، (۱۳۸۷). سبک شناسی معماری ایرانی. تدوین: غلامحسین معماریان، ...
  • ترکمان منشی، اسکندر بیگ، (۱۳۱۸). عالم آرای عباسی. به تصحیح: ...
  • جعفری، جعفربن محمد، (۱۳۴۳). تاریخ یزد. به کوشش: ایرج افشار، ...
  • جوینی، عطا لملک جوینی، (۱۳۸۷). تاریخ جهانگشای جوینی (در تاریخ ...
  • حاتم، غلامعلی، (۱۳۷۹). معماری اسلامی ایران در دوره سلجوقیان. تهران: ...
  • حافظ ابرو (۱۳۷۰). جغرافیای تاریخی خراسان. به تصحیح: غلامرضا ورهرام، ...
  • خضری، مجتبی؛ نگهبان، محمدحسین؛ سلمان روغنی، مسعود؛ و صلواتی، رضا، ...
  • خلج، رضا؛ و بیانی، سوسن، (۱۳۸۵). «تزئینات وابسته به معماری ...
  • دانشدوست، یعقوب، (۱۳۷۶). طبس شهری که بود. تهران: سازمان میراث ...
  • دفتری، فرهاد، (۱۳۷۵). تاریخ و عقاید اسماعیلیه. تهران: نشر فروزان.. ...
  • راوندی، مرتضی، (۱۳۸۲). تاریخ اجتماعی ایران. جلد چهارم، بخش دوم، ...
  • رسولی، علی، (۱۳۸۹). «بررسی تحلیل تجارت میان خلیج فارس و ...
  • رضوی، سیدابوالفضل، (۱۳۸۸). شهر، سیاست و اقتصاد در عهد ایلخانان. ...
  • روملو، حسن بیگ، (۱۳۶۵). احسن التواریخ. به تصحیح: عبدالحسین نوایی. ...
  • زرین کوب، عبدالحسین، (۱۳۸۶). دو قرن سکوت. تهران: نشر مهرگان.. ...
  • زمرشیدی، حسین، (۱۳۸۷). تاق و قوس در معماری ایران. چاپ ...
  • سلطان زاده، حسین، (۱۳۹۰). «نمادگرایی در تاج محل». هویت شهر، ...
  • شهرکی فرخنده، مرجان، (۱۳۹۳). «بررسی قبور و آرامگاه های بخش ...
  • عنانی، بهرام، (۱۳۹۵). «گزارش بررسی باستان شناسی دهستان منتظریه بخش ...
  • فلاح فر، سعید، (۱۳۷۹). فرهنگ واژه های معماری سنتی ایران. ...
  • کیانی، محمدیوسف، (۱۳۸۸). معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: انتشارات ...
  • گروبه، ارنست، (۱۳۸۴). سفال اسلامی. ترجمه فرناز حائری، جلد هفتم، ...
  • لسترنج، گای، (۱۳۸۳). جغرافیای تاریخی سرزمین های خلافت شرقی. ترجمه ...
  • لوئیس، برنارد؛ ماسینیون، لویی؛ حمدانی. ع؛ هاجسن، مارشال؛ فیضی، آصف؛ ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین، (۱۳۷۰). مروج الذهب مسعودی. ترجمه ...
  • مقایسه تطبیقی معماری مقابر دوره سلجوقیان و ایلخانیان در شهرستان مراغه با نگرش کالبدی [مقاله ژورنالی]
  • معماریان، غلامحسین، (۱۳۶۷). نیارش سازه های طاقی در معماری اسلامی. ...
  • معماریان، غلامحسین، (۱۳۹۴). معماری ایرانی نیارش. تدوین: هادی صفایی پور، ...
  • مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد، (۱۳۶۱). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم. ...
  • ملازاده، کاظم؛ و محمدی، مریم، (۱۳۷۸). دایره المعارف بناهای تاریخی ...
  • موسوی حاجی، سیدرسول؛ و نیک بر، مازیار، (۱۳۹۳). هنرهای کاربردی ...
  • نادری، بقراط، (۱۳۵۷). «تاریخچه طبس و نگاهی کوتاه به بناهای ...
  • ناصرخسرو، قبادیانی بلخی، (۱۳۵۴). سفرنامه ناصرخسرو. تهران: انتشارات انجمن آثار ...
  • نائینی (صفاءالسلطنه)، میرزا علی خان، (۱۳۶۶). گزارش کویر (تحفه الفقرا). ...
  • هیل، درک؛ و گرابر، الک، (۱۳۷۵). معماری و تزئینات اسلامی. ...
  • هیلن براند، رابرت، (۱۳۸۷). معماری اسلامی، شکل، کارکرد و معنی. ...
  • ویلبر. ن، دونالد، (۱۳۴۶). معماری اسلامی در دوره ایلخانان. ترجمه ...
  • یعقوبی، احمد ابن ابی یعقوب بن واضح، (۱۳۵۶). البلدان. به ...
  • Abu Ja’far Muhammad ibn Jarir al-Tabari (۱۹۹۷). Tarikh Tabari, Tarikh ...
  • Amini, M., (۲۰۰۶). Historical geography of the town of Tabas. ...
  • Bastani Parizi, M. E., (۱۹۹۵). History of Kerman, Edition and ...
  • Anani, B., (۲۰۱۵). “Preliminary report on the archeological survey of ...
  • Bozorgmehri, Z. & Khodadadi, A., (۲۰۱۷). Iranian Materials (recognition, pathology ...
  • Daftari, F., (۱۹۹۶). Ismaili History and Beliefs. ۱th Edition, Tehran: ...
  • Daneshdoust, Y., (۱۹۹۷). Tabas, the city it was. Cultural Heritage ...
  • Encyclopaedia of Historical Monuments of Iran in the Islamic Period ...
  • Ettinghausen, R. & Graber, A., (۲۰۰۸). Islamic Art and Architecture ...
  • Fallahfar, S., (۲۰۰۱). Dictionary of traditional Iranian architectural terms. ۱th ...
  • Ghobadiani Balkhi, Abu-M. N. Kh., (۱۹۷۵). Naser Khosrow’s travelogue. Tehran: ...
  • Grube, E. J., (۲۰۰۵). Islamic Pottery (F. Haeri, Trans.; Vol. ...
  • Hatam, G. A., (۲۰۰۰). Islamic Architecture of Iran in the ...
  • Hill, D. & Grabar, O., (۱۹۹۷). Islamic Architecture and Decorations. ...
  • Hillenbrand, R., (۲۰۰۸). Islamic architecture, form, function, and meaning (A. ...
  • Ibn Athir, Izz al-D., (۲۰۰۶). Al-Kamel Fi Al-Tarikh. Translated by: ...
  • Iskandar Beig Munshi, (۱۹۴۰). Tarikh-e Alam-ara-ye Abassi. by: Soheili Khansari, ...
  • Jaafari, J. M., (۱۹۶۴). History of Yazd (۲nd ed.). Book ...
  • Jami, M., (۲۰۰۵). “A view on the seismicity of Tabas ...
  • Joyni, A., (۲۰۰۹). History of Jahanghosha. Vol. ۲, Corrected by: ...
  • Khalaj, R. & Bayani, S., (۲۰۰۶). “Architectural decorations of Qazvin ...
  • Khezari, M.; Negahban, M. H.; Roghani, S. & Salavati, R., ...
  • Kiani, M. Y., (۱۹۹۷). Architectural Decorations (۱nd ed.). Cultural Heritage ...
  • Lestering, G., (۲۰۰۴). Historical Geography of the Eastern Lands. Translated ...
  • Lewis, B.; Massignon, L.; Hamdani. A.; Hodgson, M.; Faizi, A. ...
  • Maghddasi, Abu-A. M. Ibn-A., (۱۹۸۲). Ahsan al-Taqasim fi Maarefa al-Aqalim. ...
  • Mashbaki-Esfahani, A., (۲۰۱۷). “A comparative comparison of the architecture of ...
  • Masoudi, A. A. Ibn Al-H., (۱۹۸۶). Moruj Alzahab. Translated by: ...
  • Memarian, G. H., (۲۰۱۵). Iranian Architecture, Niaresh. Vol. ۲, by: ...
  • Memarian, G. h., (۱۳۶۷). Arch Structures in Islamic Architecture. ۱th ...
  • MousaviHaji, S. R. & Nikbar, M., (۲۰۱۳). Applied Arts of ...
  • Murrie Clevenger, W., (۱۹۶۸). “Some minor monuments in Khurasan”. Journal ...
  • Naderi, B., (۱۳۵۷). “History of Tabas and a brief look ...
  • Naeini (Safa’a al-Saltanah) Mirza Ali Khan, (۱۹۸۷). Kavir Report. by: ...
  • Pirnia, M. K., (۲۰۰۵). Iranian Architecture Stylistics. (M. G. H, ...
  • Pirnia, M. K., (۱۹۹۲). “Dome in Iranian architecture”. Journal of ...
  • Pope, A. E., (۲۰۰۹). Iranian Architecture. (A. K, Trans.), Yasaveli ...
  • Rasouli, A., (۱۳۸۹). “Analyzing trade between the Persian Gulf and ...
  • Rice, P. M., (۱۹۸۷). Pottery analysis a sourcebook. Chicago and ...
  • Shahraki Farkhandeh, M., (۲۰۱۳). “Studying the graves and tombs of ...
  • Soltanzadeh, H., (۱۳۹۰). “Symbolism in Taj Mahal”. Hoviyat Shahr, ۵: ...
  • Stroeva, L. V., (۲۰۱۲). History of Ismailis in Iran: in ...
  • Wilber, D. & Glombeck, L., (۱۹۹۵). Teimurid Architecture in Iran ...
  • Wilber, N. D., (۱۹۸۶). Islamic Architecture in the Ilkhanid Period. ...
  • Yaqubi, A. Ibn Abi-Y. Ibn W., (۲۰۰۳). Yaqubi History. Translated ...
  • Zamarshidi, H., (۱۹۹۴). Mosque in Iranian architecture. ۲th Edition, Tehran: ...
  • https://lastsecond.ir/blog/۷۲۱۸-tomb-of-arsalan-jazeb-khorasan (access date:(۲۰۲۰/۰۱/۲۵, ۰۸:۱۲ Am.. ...
  • https://www.iranhotelonline.com. (۲۰۱۹).. ...
  • https://www.iranhotelonline.com (/blog/post-. ...
  • www.googleEarth.com. (۲۰۱۹).. ...
  • www.googleEarth.com, (access date: ۱۲/۰۸/۲۰۱۸ -۰۱/۰۹/۲۰۱۹ ...
  • نمایش کامل مراجع