مطالعات آزمایشگاهی برروی مواد و رنگ دانه های به کاررفته در کتیبه و دیوارنگاره های بقعه قدمگاه نیشابور

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 35

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-23_013

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

بقعه قدمگاه در مرکز بخش زبرخان در ۲۴ کیلومتری شرق نیشابور، در مسیر جاده نیشابور- مشهد قرار دارد که با توجه به منابع تاریخی ساخت آن، در اوایل قرن ۱۱ه‍.ق. (قرن ۱۷م.) شروع و در دوره های مختلف ادامه یافته است. در تزئینات معماری این بنا آن چه بیش از همه حائز اهمیت است، کاشی کاری، گچ بری و دیوارنگاره هاست. با توجه به این که این بنا در دوره های مختلف ساخته شده است و اصل بنا به دوره صفویه برمی گردد، مشخص نیست نقاشی ها هم زمان با ساخت بنا در دوره صفویه نقاشی شده یا در دوره های بعدی به بنا افزوده شده اند؟ برای پاسخ به این پرسش باید رنگ دانهها شناسایی شوند. در این پژوهش مواد و رنگهای به کاررفته در کتیبه و دیوارنگاره های بقعه قدمگاه نیشابور با روش های دستگاهی آنالیز شدند. در این پژوهش از روش های دستگاهی SEM-EDX۱، FTIR۲، PLM۳، XRD۳ و طیف سنجی میکرورامان برای شناسایی عنصری و ترکیبی مواد تشکیل دهنده رنگهای به کاررفته در کتیبه و دیوارنگاره ها استفاده شده است. نتایج نشان دادند رنگ آبی و طلایی کتیبه، به ترتیب لاجورد مصنوعی و آلیاژ مس و روی (پودر برنج) بود. رنگ آبی به کاررفته در دیوارنگاره ها نیز لاجورد مصنوعی است با این تفاوت که برروی یک لایه قرمز اخرا قرار گرفته است. رنگ سبز مس فتالوسیانین است که شروع استفاده از این رنگ دانه به دهه ۱۹۴۰م. برمی گردد. بررسی رنگ قرمز نارنجی وجود مخلوط سرنج و آهن اکسید یا اخرا را نشان داد. رنگهای قرمز و قهوه ای براساس نتایج آنالیز عنصری به ترتیب آهن اکسید و آمبر که مخلوط آهن اکسید و مقدار کمی منگنز اکسید بودند. در زیرسازی همه رنگها از گچ استفاده شده است. با توجه به تاریخچه کاربرد رنگ دانه های به کاررفته در این بنا، این تزئینات نمی تواند متعلق به دوره صفوی باشد و وجود لاجورد مصنوعی و پودر برنج ثابت می کند این دیوارنگاره ها در دوره قاجار افزوده شده است. با توجه به تاریخچه کاربرد مس فتالوسیانین، این رنگ به احتمال زیاد در دوره های معاصر مرمت شده و از رنگ دانههای اصلی بنا نیستند.

نویسندگان

Javad Abbasi

PhD Student in Conservation of Cultural-historical Objects, Faculty of Conservation and Restoration, Tehran University of Art, Tehran, Iran

Roya Bahadori

Assistant Professor, Faculty Member of Research Center for Conservation of Cultural Relics, Research Institute for Cultural Heritage & Tourism, Tehran, Iran.

Federica Cappa

Professor, Institute of Science and Technology in Art (ISTA), Academy of Fine Arts Vienna, Vienna, Austria

Dubravka Jembrih-Simbuerger

Professor, Institute of Science and Technology in Art (ISTA), Academy of Fine Arts Vienna, Vienna, Austria

Manfred Schreiner

Professor, Institute of Science and Technology in Art (ISTA), Academy of Fine Arts Vienna, Vienna, Austria

Seyyed Iraj Beheshti

Expert of Research Center for Conservation of Cultural Relics, Research Institute for Cultural Heritage & Tourism, Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، حسین؛ عابد اصفهانی، عباس؛ مرتضوی، محمد؛ و موسوی، سیدمحمدجواد، ...
  • احمدی، عباسعلی، (۱۳۹۹). «مطالعه تطبیقی-تحلیلی بقعه عبدالمومن حبیب آباد، جلوه ...
  • امیرخانی، پروین، (۱۳۹۲). «معماری منظر قدمگاه نیشابور». پایان نامه کارشناسی ...
  • باتر، مسعود، (۱۳۸۹). «بررسی ساختار رنگ دانه های نقاشی های ...
  • بهادری، رویا؛ و بحرالعلومی، فرانک، (۱۳۹۲). «بررسی های باستان سنجی ...
  • بهادری، رویا؛ و بحرالعلومی، فرانک، (۱۳۹۴). «مطالعات آزمایشگاهی برروی نقاشی ...
  • مطالعه تطبیقی دو باغ قدمگاه نیشابور و باغ خواجه ریبع مشهد [مقاله کنفرانسی]
  • بختیاری، محمود، (۱۳۸۱). «راه های باستانی توس به نیشابور و ...
  • پاکباز، رویین، (۱۳۸۹). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. تهران: ...
  • تهرانچی بلدی، عاطفه؛ نوری ، عسگری؛ و رفیع فر، جلال ...
  • خان مرادی، مژگان، و نیکنامی،کمال الدین، (۱۳۹۶). «بررسی ساختار رنگ ...
  • رحمانی، غلامرضا؛ و حسینی، مهدی، (۱۳۹۸). «نیت مندی و ارتباط ...
  • رحمانی، غلامرضا؛ و حسینی، مهدی، (۱۳۹۹). «جامعه شناسی تاریخی دیوارنگاره ...
  • روشنی زعفرانلو، قدرت الله، (۱۳۸۷). سه سفرنامه (هرات، مرو، مشهد). ...
  • رضازاده اردبیلی، مجتبی؛ و فاضل زاده تمام، زهره، (۱۳۹۵). «ردپای ...
  • دمیرچی، شهاب الدین، (۱۳۸۲). شیخ بهایی از جبل عامل تا ...
  • عرفان منش، جلیل، (۱۳۷۶). جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا(ع) از ...
  • عباسی، جواد؛ بهادری، رویا؛ بزرگمهر، محمد علی؛ بهشتی، سیدایرج؛ و ...
  • فرهمند بروجنی، حمید؛ عابد اصفهانی، عباس؛ و شیشه بری، طاهره، ...
  • گرایلی، فریدون، (۱۳۷۴). نیشابور شهر فیروزه. مشهد: انتشارات خاوران.. ...
  • گلستانی، سعید؛ و شریف زاده، سمیه، (۱۳۹۰). «کنکاشی در ویژگی ...
  • مدهوشیان نژاد، محمد؛ حدادیان، محمدعلی؛ و رازانی، مهدی، (۱۳۹۶). «مطالعه ...
  • مولوی، عبدالحمید، (۱۳۴۹). آثار باستانی خراسان. تهران: نشر انجمن آثار ...
  • نظری، فرهاد؛ و نیکزاد، ذات الله، (۱۳۹۲). «بازشناسی مسیر هجرت ...
  • وثوقی عابدینی، منصور، (۱۳۸۳). مبانی تئوری و عملی کانی شناسی ...
  • هرندی، دانیال؛ طاهری، محمد حسین؛ و سرداری، علیرضا، (۱۳۹۴). «شناسایی ...
  • یونسی، محسن؛ عسکرپور، وحید؛ و بحرالعلومی، فرانک، (۱۳۹۶). «مطالعات باستان ...
  • Abbasi, J.; Bahadori, R.; Bozorgmehr, M. A.; Beheshti, S. I. ...
  • Ahmadi, A. A., (۲۰۱۹). “Comparative-analytical study of Abdolmomen Habibabad tomb, ...
  • Ahmadi, H.; Abed Isfahani, A.; Mortazavi, M. & Mousavi, S. ...
  • Akyol, A. A. & Houreh, N. D., (۲۰۱۹). “Deterioration Problems ...
  • Aloupi, E.; Karydas, A. G. & Paradellis, T., (۲۰۰۰). “Pigment ...
  • Amirkhani, P., (۲۰۱۲). “Landscape architecture of Gadhamgah Neyshabur”. Master's thesis, ...
  • Bahadori, Roya, Bahrololoomi, Faranak. (۲۰۱۲). "Archaeometric studies of pigments used ...
  • Bahadori, R. & Bahrololoomi, F., (۲۰۱۵). “Scientific study of paintings ...
  • Bakhtiari, M., (۲۰۰۲). “The ancient roads of Tus to Neishabur ...
  • Bater, M., (۲۰۰۸). “Investigation of the pigment structure of Parthian ...
  • Beheshti, S. M. & Khairandish, M., (۲۰۱۵). “Comparative study of ...
  • Berrie, B. H., (۲۰۰۷). Artists' pigments: a handbook of their ...
  • Bruder, R.; Detalle, V. & Coupry, C., (۲۰۰۷). “An example ...
  • Clark, R. J., (۲۰۰۲). “Pigment identification by spectroscopic means: an ...
  • Dal Fovo, A.; Mazzinghi, A.; Omarini, S.; Pampaloni, E.; Ruberto, ...
  • Damirchi, Sh. & Soleimani, B., (۲۰۰۹). Sheikh Baha'i from Jebel ...
  • Darwish, S. S., (۲۰۱۳). “Scientific Investigation Of The Materials And ...
  • Defeyt, C.; Vandenabeele, P.; Gilbert, B.; Van Pevenage, J.; Cloots, ...
  • Derrick, M. R.; Stulik, D. & Landry, J. M., (۱۹۹۹). ...
  • Eastaugh, N.; Walsh, V.; Chaplin, T. & Siddall, R., (۲۰۰۷). ...
  • Elias, M.; Chartier, C.; Prévot, G.; Garay, H. & Vignaud, ...
  • Erfan Manesh, J., (۱۹۹۷). Historical Geography of Imam Reza (AS) ...
  • Escorteganha, M. R.; Bayon, J.; Santiago, A. G.; Richter, F. ...
  • Farahmand Boroujeni, H.; Abed Esfahani, A. & Shishebori, T., (۲۰۱۲). ...
  • Franquelo, M. L.; Duran, A.; Herrera, L. K., De Haro, ...
  • Gifford, E. M., (۱۹۸۳). “The aesthetic consequences of painting materials: ...
  • Gil-Torrano, A.; Gómez-Morón, A.; Martín, J. M.; Ortiz, R.; Fuertes ...
  • Giustetto, R.; Dario, G. & Diana, E., (۲۰۱۸). Decay of ...
  • Golestani, S. & Sharifzadeh, S. (۲۰۱۱). “Exploring Safavid Street Features”. ...
  • Graily, F., (۱۹۷۹). Neyshabur Firoozeh City. Khavaran Press, P. Mashhad. ...
  • Harandi, D.; Taheri, M. H. & Sardari, A., (۲۰۱۵). “Identification ...
  • Helwig, K., (۲۰۰۷). “Iron oxide pigments: natural and synthetic”. Artists’ ...
  • Irazola, M.; Olivares, M.; Castro, K.; Maguregui, M.; Martínez‐Arkarazo, I. ...
  • Josa, V. G.; Bertolino, S. R.; Laguens, A.; Riveros, J. ...
  • Khanmoradi, M. & Niknami, K. A., (۲۰۱۵). “Investigating the structure ...
  • Madhoshiannejad, M.; Haddadian, M. A. & Razani, M., (۲۰۱۸). “Comparative ...
  • Maravelaki-Kalaitzaki, P. & Kallithrakas-Kontos, N., (۲۰۰۳). “Pigment and terracotta analyses ...
  • Mazzocchin, G. A.; Agnoli, F.; Mazzocchin, S. & Colpo, I., ...
  • Molavi, A., (۱۹۷۰). Antiquities Khorasan. Publication of the Association of ...
  • Nazari, F. & Nikzad, Z. A., (۲۰۱۳). “Recognition Of Imam ...
  • Pakbaz, R., (۲۰۰۹). Iranian painting from ancient times to today. ...
  • Pakzad, Z., (۲۰۱۷). “Color Structure in the Persian Painting”. Rev. ...
  • Pelesters, J., (۱۹۹۷). “Artists’ Pigments”. A Handbook of their History ...
  • Rahmani, G. & Hosseini, M., (۲۰۱۹). “Intention and its Relation ...
  • Rahmani, Gh. & Hosseini, M., (۲۰۱۹). “Historical Sociology of Court ...
  • Rezazadeh Ardebili, M. & Fazel Zadeh Tamam, Z., (۲۰۱۶). “Footprint ...
  • Rodríguez-Gacitúa, C.; Campos-Vallette, M. & Celis, F., (۲۰۱۶). “Raman identification ...
  • Roshni Zaafranlou, Q., (۲۰۰۸). Three travelogues (Harat, Merv, Mashhad). Qom: ...
  • Rostami, L. & Arjmandfard, A., (۲۰۱۹). “The Manifestation of Female ...
  • Rúa, C.; Sepúlveda, M.; Gutiérrez, S.; Cárcamo-Vega, J. J.; Surco-Luque, ...
  • Smith, E. & Dent, G., (۲۰۰۵). Modern Raman spectroscopy: a ...
  • Stuart, B. H., (۲۰۰۷). Analytical techniques in materials conservation. John ...
  • Tehranchi Baladi, A.; Nouri, A. & Rafifar, J., (۲۰۱۵). “An ...
  • Vandenabeele, P.; Bodé, S.; Alonso, A. & Moens, L., (۲۰۰۵). ...
  • Vandenabeele, P.; Edwards, H. G. & Moens, L., (۲۰۰۷). “A ...
  • Vothoughi-Abedini, M., (۲۰۱۳). Theoretical and practical basics of optical mineralogy. ...
  • Younesi, M.; Askarpour, V. & Bahrololoomi, F., (۲۰۱۷). “Archaeometry of ...
  • Zeng, Q. G.; Zhang, G. X.; Leung, C. W. & ...
  • نمایش کامل مراجع