بازنگری در گاه نگاری و کاربری فضای دستکند مجموعه آباذر نیر استان اردبیل

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 34

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-7-23_008

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

منظر طبیعی فرهنگی کوهستان سبلان به دلیل شرایط اقلیمی و سنگ های قابل تراش، یکی از کانون های اصلی شکل گیری فضاهای دستکند در منطقه شمال غرب ایران است. در این منطقه فضاهای دستکند متنوعی در دوره های مختلف فرهنگی تراشیده شده که یکی از شناخته شده ترین آن، مجموعه دستکند-دست ساز «آباذر» نیر است. این مجموعه در مطالعات پیشین برخی از پژوهشگران، عموما متعلق به دوره اشکانی با کاربری «مهرابه»؛ یا دوران اسلامی با کاربری «معابد- مقابر بودایی» درنظر گرفته شده است؛ با این حال داده های فرهنگی موجود در این مجموعه، با دلایل کافی و مستند باستان شناختی، فرضیه نیایشگاه مهری و بودایی را رد می کند. این پژوهش بنیادی ازنظر هدف، کیفی بوده و با روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به کمک مطالعات میدانی و اسناد - منابع کتابخانه ای انجام شده و به دنبال پاسخ به دو پرسش اساسی زیر است؛ ۱- براساس یافته های سطحی باقی مانده، گاه نگاری فضای دستکند آباذر متعلق به چه دوره های فرهنگی است؟ ۲- فضاهای دستکند (شماره ۷) مجموعه آباذر نیر چه کارکردهایی داشته است؟ نتایج بیانگر آن است که فضای دستکند مورد بحث، همانند سایر فضاهای این محوطه، کارکرد معیشتی در دوران اسلامی داشته است. نتایج دیگر پژوهش مشخص کرد که مجموعه فضاهای محوطه آباذر عموما متاثر از شرایط اقلیمی منطقه ایجاد شده و قابل مقایسه با سایر روستاهای دستکند - دست ساز دامنه کوهستان های سبلان و سهند است. فعالیت باستان شناختی اخیر این مجموعه می تواند در شناخت ماهیت کارکردی و گاه نگاری سایر فضاهای دستکند - دست ساز دامنه های کوهستان سبلان مفید و راهگشا باشد.

نویسندگان

Behrouz Afkhami

Associate Professor, Department of Archaeology, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

Saeid Sattarnezhad

Ph.D. in Archaeology, Department of Archaeology, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اشپولر، برتولد، (۱۳۵۱). تاریخ مغول در ایران. تهران: ترجمه و ...
  • آزاد، میترا، (۱۳۸۴). «بررسی تحول بناهای مذهبی دوره ساسانی به ...
  • پیروج، هادی؛ جهانگیری، احمد؛ عامل، نصیر؛ و کمالی، امین اله، ...
  • ثمری، مریم، (۱۳۹۵). «مطالعه و بررسی سنگ قبرهای دوره اسلامی ...
  • خاکسار، علی، (۱۳۸۶). «گزارش فصل اول کاوش های باستان شناختی ...
  • خانعلی، حمید، (۱۳۹۷). «گزارش فصل اول کاوش مجموعه دستکند زیرزمینی ...
  • رازانی، مهدی؛ و حمزوی، یاسر، (۱۳۹۷). «ساختارشناسی ملاط های تاریخی ...
  • رازانی، مهدی؛ سیدمحمدامین امامی؛ و باغبان، علیرضا، (۱۳۹۵). «طبقه بندی ...
  • ستارنژاد، سعید، (۱۴۰۰). «گزارش کاوش اضطراری در محوطه آرتاویل تایر ...
  • ستارنژاد، سعید؛ حاجی زاده، کریم؛ رضالو، رضا؛ و معروفی اقدم، ...
  • ستارنژاد، سعید؛ رحمت پور، محمد؛ و ژاله اقدم، جواد، (۱۴۰۰). ...
  • ستارنژاد، سعید؛ معروفی اقدم، اسماعیل؛ و حسنلو، مهدی، (۱۳۹۸). «نیایشگاه ...
  • سلطانی محمدی، مهدی؛ و آزاد، میترا، (۱۳۹۷). «تحلیل مقایسه ای ...
  • مطالعه باستان شناختی سفال های قرون میانی اسلامی دست کند زیر زمینی تهیق خمین [مقاله ژورنالی]
  • شکاری نیری، جواد، (۱۳۸۵). «امام زاده معصوم مراغه معبد مهرپرستی ...
  • طهماسبی، فریبرز؛ رضالو، رضا؛ جوانمردزاده، اردشیر؛ معروفی اقدم، اسماعیل؛ و ...
  • عمرانی، بهروز؛ و مرادی، امین، (۱۳۹۳). «جایگاه مجموعه زهاک در ...
  • کارپن، پلان، (۱۳۶۳). سفرنامه پلان کارپن. تهران: یساولی.. ...
  • کامبخش فرد، سیف الله، (۱۳۷۳). «بررسی های باستان شناسی آذرشهر ...
  • کومون، فرانتز، (۱۳۸۶). دین مهری. ترجمه احد آجودانی، تهران: ثالث.. ...
  • لباف خانکی، میثم، (۱۳۹۱). «تحلیل تطبیقی یک فرم خاص در ...
  • محمدی، مریم؛ و رضائی، مصطفی (۱۴۰۰). «بررسی و تحلیل گونه ...
  • محمدی فر، یعقوب؛ و همتی ازندریانی، اسماعیل، (۱۳۹۵). «مطالعه و ...
  • منگلی، محمد؛ ابوئی، رضا؛ و مهدی زاده سراج، فاطمه، (۱۳۹۶). ...
  • مورگان، پیتر، (۱۳۸۴). سفال خمیر سنگی ایران دوره سلجوقی، مجموعه ...
  • موسو کوهپر، سیدمهدی؛ خانعلی، حمید؛ و نیستانی، جواد، (۱۳۹۴). «سنگ ...
  • میرفتاح، علی اصغر؛ و شکاری نیری، جواد، (۱۳۷۵). «دهکده صخره ...
  • ورمازرن، مارتن، (۱۳۸۳). آئین میترا. ترجمه بزرگ نادرزاده، تهران: نشر ...
  • Abbasova, E., (۲۰۱۹). AZƏRBAYCAN MILLI ELMLER AKADEMIYASI ARXEOLOGIYA. Baku: VA ...
  • Allan, J. W. & Ashmolean Museum (Oxford) (۱۹۷۱). Medieval Middle ...
  • Azad, M., (۲۰۰۴). “Investigation of the transformation of religious buildings ...
  • Bier, L., (۱۹۸۶). “The Masjid-i Sang near Dārāb and the ...
  • Fegerl, K., (۲۰۰۸). Archäozoologische Untersuchungen eines Fundkomplexes aus dem Tempelbezirk ...
  • Fehérvári, G., (۱۹۹۸). Pottery of the Islamic world: in the ...
  • García Sánchez, M., (۲۰۱۲). “Dress and Colour of Mithraism: Roman ...
  • Hopfe, L. M., (۲۰۰۸). “Archaelogical Indications on the Origins of ...
  • İZNİK, E. Y., (۱۹۹۹). Anadolu'da Mithra kültü (Doctoral dissertation, Ankara ...
  • Kambakhshfard, S., (۱۹۹۴). “Archaeological Surveys of Azarshahr and Maragheh, Another ...
  • Karpen, P., (۱۹۸۴). Plan Karpen's travelogue. Tehran: Yesavali. (In Persian).. ...
  • Kazempour, M. & Shokrpour, S., (۲۰۲۱). “A Symbolic Analysis of ...
  • Khaksar, A., (۲۰۰۶). “Report of the first chapter of the ...
  • Khanali, H., (۲۰۱۷). “Report of the first chapter of the ...
  • Kleiss, W., (۱۹۶۹). “Bericht über zwei Erkundungsfahrten in Nordwest-Iran”. Archäologische ...
  • Kroll, S. & Kleiss, W., (۱۹۷۹). Bastam I. Ausgrabungen in ...
  • Kumon, F., (۲۰۱۶). Din Mehri. Translated by: Ahad Ajudani, Tehran: ...
  • Labaf Khanaki, M., (۲۰۱۱). “Comparative analysis of a specific form ...
  • Lingley, K. A., (۲۰۱۴). “Silk Road Dress in a Chinese ...
  • Mazhjoo, N., (۲۰۱۹). When Mithras Came to Rome: The Cultural ...
  • Mengli, M.; Abuei, R. & Mehdizadeh Siraj, F., (۲۰۱۶). “Recognizing ...
  • Mirftah, A. A. & Shekariniri, J., (۱۹۹۶). “Abazar rock village”. ...
  • Mohammadi, M. & Rezaei, M., (۲۰۲۰). “Investigation and analysis of ...
  • Mohammadifar, Y. & Hemti Azandriani, I., (۲۰۱۵). “Study and review ...
  • Moradi, A. & Omrani, B., (۲۰۲۰). “New Horizons Towards Three ...
  • Morgan, P., (۲۰۰۵). Iranian Stone Paste Pottery of the Seljuq ...
  • Mousavi Kohper, S. M.; Khanali, H. & Nistani, J., (۲۰۱۴). ...
  • Nabarz, P., (۲۰۰۵). The mysteries of Mithras: The pagan belief ...
  • Omrani, B. & Moradi, A., (۲۰۱۳). “The position of Zahak ...
  • Parvin, S.; Sattarnejad, S. & Hendiani, E., (۲۰۲۰). “The Victory ...
  • Pirouj, C.; Jahangiri, A.; Agent, N.; Kamali, A. E., (۲۰۱۲). ...
  • Razani, M. & Hamzoi, Y., (۲۰۱۷). “Structure of historical mortars ...
  • Razani, M.; Emami, S. M. A. & Baghban, A., (۲۰۱۵). ...
  • Samari, M., (۲۰۱۵). “Study and investigation of the tombstones of ...
  • Satarnezhad S.; Hajizadeh Bastani, K.; Afkhami, B. & Shahbazi Shiran, ...
  • Sattarnezhad, S.; Hajizadeh, K.; Rezaloo, R. & Maroufi Aghdam, E., ...
  • Sattar-Nezhad, S.; Maroufi Aghdam, E. & Hasanloo, M., (۲۰۱۹). “Rocky ...
  • Sattarnezhad, S.; Rahmatpour, M. & Aghdam, J. J., (۲۰۲۱). “Preliminary ...
  • Sattranjad, S., (۲۰۲۰). “Emergency excavation report in Ardabil's Artaville Tire ...
  • Formation of the Mithraic Temples in Northwestern Iran and Comparison with Roman Mithraeums [مقاله ژورنالی]
  • Shekariniri, J., (۲۰۱۵). “Imamzadeh Masoum Maragheh, Iran's Mehr worship temple ...
  • Shpoler, B., (۱۹۷۲). Mongol history in Iran. Tehran: translation and ...
  • Shrahi, I. & Seddigian, H., (۲۰۱۸). “Archaeological study of the ...
  • Soltani Mohammadi, M. & Azad, M., (۲۰۱۷). “Comparative analysis of ...
  • Stein, A., (۱۹۴۰). Old routes of western Iran. Magyar Tudományos ...
  • Steinhardt, N. S., (۱۹۹۸). “Liao archaeology: Tombs and ideology along ...
  • Tahmasebi, F.; Rezaloo, R.; Javanmardzadeh, A.; Maroufi Aghdam, E. & ...
  • Treptow, T. & Whitcomb, D. S., (۲۰۰۷). Daily Life Ornamented: ...
  • Treptow, T. & Whitcomb, D. S., (۲۰۰۷). Daily Life Ornamented: ...
  • Vardjavand, P., (۱۹۷۵). “The Imāmzāde Ma'sum Varjuvī near Marāgha”. East ...
  • نمایش کامل مراجع