شواهد عصرمفرغ جدید (۱۴۵۰-۱۲۵۰پ.م.) حوضه زاب براساس کاوش های باستان شناسی تپه آخوران

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 45

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-5-15_005

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

یکی از مناطق مهم جنوب دریاچه ارومیه، حوضه رودخانه زاب است که با توجه به آبگیری سدهای سردشت و کانی سیب کاوش های باستان شناسی در آن انجام گرفت. این منطقه به دلیل همجواری با مناطق قفقاز جنوبی و شرق آناتولی از اهمیت بسیاری درخصوص تعاملات فرهنگی برخوردار است. تپه آخوران یکی از محوطه های عصرمفرغ جدید در حوضه رودخانه زاب است که علاوه بر اهداف نجات بخشی با هدف بررسی نوع استقرار، کاوش باستان شناسی در آن صورت گرفت. عصر مفرغ را سرآغاز تحولات عمده اجتماعی در اوایل هزاره سوم پیش ازمیلاد، می دانند. در توالی باستان شناختی حسنلو به دلیل نقاط ضعفی که در مسائل روش شناختی و نظری وجود داشت، در سال های اخیر بازنگری های کلی صورت گرفت و تقسیم بندی جدیدی توسط «دانتی» ارائه گردید که در گاه نگاری جدید، حسنلوی V که پیش تر آن را با عنوان «عصرآهن I» می شناختیم، اما اکنون از آن به عنوان «عصرمفرغ جدید» یاد می شود. از ویژگی های عصرمفرغ جدید، گوناگونی فرهنگی و نه همگونی فرهنگی در منطقه شمال غرب است. این مقاله تلاش دارد تا با مطالعه مواد فرهنگی متعلق به سنت فرهنگی مفرغ جدید در تپه آخوران به این پرسش پاسخ دهد که چگونه ارتباطات و مناسبات فرهنگی بین این نقطه با دیگر مناطق حضور فرهنگ مفرغ جدید برقرار بوده است؟ همچنین گاه نگاری آخوران به چه ترتیب بوده است؟ نتایج کاوش های باستان شناسی منجر به شناسایی اردوگاهی از عصرمفرغ جدید گردید. همچنین مطالعه مواد فرهنگی آخوران نشانگر حضور سنت سفالین مفرغ جدید است. مطالعات و گاه نگاری نسبی سفال ها نشان داد که بیشترین  تعاملات و تاثیرات فرهنگی با مناطق حسنلو و خارج از مرزهای ایران با مناطق آناتولی و کردستان عراق بوده است. پژوهش حاضر برمبنای کاوش های باستان شناسی و سپس مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است و با رویکرد توصیفی-تحلیلی تلاش دارد به معرفی سفال های نویافته عصرمفرغ جدید (حسنلوی V: ۱۴۵۰-۱۲۵۰ پ.م.) بپردازد.

نویسندگان

Mahnaz Sharifi

Assistant Professor, Department of Prehistoric Archeology, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism (RICHT), Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • دانتی، مایکل، (۱۳۹۶). آذربایجان در گذر از عصرمفرغ به عصر ...
  • سلیمی، صلاح؛ حیدری، رضا؛ و فلاحیان، یوسف، (۱۳۹۹). «معرفی، توصیف ...
  • شریفی،مهناز، (۱۳۹۸). «گزارش کاوش باستان شناسی تپه آخوران». پژوهشکده باستان ...
  • روبینسون، کارن، (۱۳۸۸). «دینخواه تپه و ظروف ارومیه». مجموعه مقلات ...
  • مترجم، عباس؛ و نیکنامی، کمال الدین، (۱۳۹۰). «عصرمفرغ قدیم در ...
  • ولایتی، رحیم؛ میرزایی، سعید؛ و خانعلی، حمید، (۱۳۹۶). «تبیین جایگاه ...
  • Arbuckle, B. S. & Hammer, E. L., (۲۰۱۸). “The Rise ...
  • Abdi, K., (۲۰۰۲). “Strategies of Herding pastoralism in the Middle ...
  • Abdi, K., (۲۰۰۳).“The Early Development of Pastoralism in the Central ...
  • Abedi, A.; Khatib Shahidi, H.; Chataigner, C, H.; Niknami, K.; ...
  • Balatti , S., (۲۰۱۷). Mountain Peoples in the Ancient Near ...
  • Burney, C. A., (۱۹۶۱).“Excavation at Yanik tepe north-west Iran”. IRAQ. ...
  • Burney, C. A., (۱۹۶۲). “Excavation at Yanik tepe Azarbaidjan ۱۹۶۱”. ...
  • Burney, C. A., (۱۹۶۴). “The Excavations at Yanik Tepe,Azerbaijan,۱۹۶۲: Second ...
  • Burney, C. & Lang, D., (۱۹۷۱). The Peoples of the ...
  • Burton Brown, T., (۱۹۵۱). Excavation in Azerbaijan, ۱۹۴۹. London. Butler, ...
  • Danti, M. D.; Voigt, M. M. & Dyson, R. H., ...
  • Dyson, R. H. Jr., (۱۹۶۹).“A Decade in Iran”. Expedition, No. ...
  • Dyson, R. H. Jr., (۱۹۶۵). “Problems of Protohistoric Iran as ...
  • Edwards , M. R., (۱۹۸۳). Excavation in Azerbaijan (north-western Iran). ...
  • Edward, M., (۱۹۸۶ ). “Urmia Ware and its Distribution in ...
  • Hamlin, C., (۱۹۷۴). “The Early Second Millennium Ceramic Assemblage of ...
  • Hejebri Nobari, A. & Binnandeh, A., (۲۰۱۲). “Excavation at Lavin ...
  • Isikil, M., (۲۰۱۵).“The Kura-Araxes Culture in The Erzurum Region: The ...
  • Khalilov, T.; Mirzaei, M.; Hamrahi, H. & Alizadeh, N., (۲۰۱۷). ...
  • Kiguradze, T. & Sagona, A., (۲۰۰۳). On the origins of ...
  • Kroll, S., (۲۰۰۴).“Aurel Stein in Hasan Ali. Bemalte frühbronzezeitliche Keramik ...
  • Kroll, S., (۲۰۰۵). “The Southern Urmia Basin in the Early ...
  • Kroll , S., (۱۹۹۴). “Habur-Ware im Osten - oder: Der ...
  • Kushnareva, K, KH., (۱۹۹۷). The southern Caucasus in prehistory stages ...
  • Less, S. H. & Bates, D., G., (۱۹۷۴). “The Origions ...
  • Mallowan, M., (۱۹۳۶). “The Excavation at Tell Chagar Bazar”. IRAQ, ...
  • Özfırat, A., (۲۰۱۱). “Erzurum Müzesi’nden İnsan Figürlü Bir Çömlek”. Karadeniz’den ...
  • Oguchi, H., (۱۹۹۸). “A Reassessment of the Distribution of Khabur ...
  • Oguchi, H., (۲۰۰۱). “The origins of Khabur ware ,A Tentativenote”. ...
  • Ozfirat, A., (۲۰۰۱). Dogu Anadolu yayla kulturleri Arkeologi vesanat yayinlari. ...
  • Palumbi ,G., (۲۰۱۷).“Push or Pull Factors? The Kura-Araxes ‘Expansion’ from ...
  • Palmisano, A., (۲۰۱۲). “Diachronic and Spatial Distribution of Khabur Ware ...
  • Piller, C. K., (۲۰۱۲). “Neue Erkenntnisse zur Verbreitung der Kura-Araxes-Kultur ...
  • Rova, E., (۲۰۱۴). “The Kura-Araxes Culture in the Shida Kartli ...
  • Rubinson, K. S., (۲۰۰۴). “Dinkha Tepe, Iran, and So-Called Urmia ...
  • Sagona. A. (۲۰۰۴ ). “A viwe from the High land”. ...
  • Sharifi, M., (۲۰۲۰). “Excavations at Barveh Tepe: New Insights into ...
  • Stein, S. A., (۱۹۴۰). Old Routes in Western Iran. London: ...
  • Van Ziest ,W., (۱۹۶۷). “Late quaternary vegetating History of western ...
  • Voigt , M. M. & Dyson, R. H. Jr., (۱۹۹۲). ...
  • Wright, H. T., (۱۹۸۳). “Climatic change in the zagros Mountains ...
  • Zingarello, M., (۲۰۱۸). Bronze Age Ceramics From Logardan, Report on ...
  • نمایش کامل مراجع