ضرابخانه ساوجبلاغ مکری: شواهد تاریخی و سکه شناسی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 153

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-4-13_006

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

«مهاباد» یا سابقا «ساوجبلاغ مکری» یکی از مهم ترین شهرهای شمال غرب ایران در حوضه جنوبی دریاچه ارومیه است که توسط بوداق سلطان از فرمانروایان مکری همزمان با حکومت شاه سلیمان صفوی پایه گذاری شد و به مدت چهار سده به مرکزیت ولایت مکریان تبدیل گردید. در دهه های گذشته تعدادی سکه مسی در شهر مهاباد توسط مردم محلی یافته شده اند که مطابق کتیبه روی آن ها ضرب همین شهر بوده اند. در نوشتار حاضر تلاش بر آن است تا دلایل و زمینه های ضرب سکه در این شهر مورد بررسی قرار گیرد و تعلق آن ها را به ضرابخانه ساوجبلاغ نشان دهیم. پرسش های پژوهش عبارتنداز: ۱- دلایل سیاسی و اجتماعی ضرب سکه در ساوجبلاغ مکری چه بوده است؟ ۲-افلوس های ضرب شده در ساوجبلاغ مکری به کدام ضرابخانه و کدام حاکمان مکری تعلق دارند؟ فرض بر آن است که واقع شدن ساوجبلاغ در مسیر ارتباطی بغداد و تبریز، توسعه بازار و مراکز تجاری آن را در پی داشته و ایجاد دارالضرب در آنجا را ضروری نموده است. به علاوه کشف و شناسایی سکه های مسی در شهر مهاباد و مناطق اطراف، نشان دهنده ضرب آن ها در دارالضرب ساوجبلاغ است. پژوهش پیش رو به روش کتابخانه ای و میدانی و به شیوه توصیفی و تحلیلی به سرانجام رسیده، و نتیجه این پژوهش موید آن است که در مقایسه اشکال ضرب شده بر این مسکوکات و سایر نمونه ها می توان آن ها را به دوره حاکمیت فرمانروایان مکری تا اواسط دوره قاجار و زمامداری شیخ علیخان، بوداق خان و عبدالله خان نسبت داد. هم چنین وجود ضرابخانه در این شهر از اهمیت سیاسی، نظامی و اقتصادی آن در سده های گذشته حکایت دارد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

Esmaeil Salimi

M.A. in Archeology, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran.

Jamila Solhjoo

M.A. in Archeology, Department of Archeology, Faculty of Conservation and Restoration, Isfahan University of Arts, Isfahan, Iran.

Hassan Karimian

Associate Professor, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اعتماد السلطنه، (۱۳۷۹). روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه. به کوشش: ایرج افشار، ...
  • ادیب الشعرا، میرزا رشید، (۱۳۴۵). تاریخ افشار بانضمام تاریخ قیام ...
  • اوبن، اوژن، (۱۳۶۲). ایران امروز ۱۹۰۷- ۱۹۰۶. ترجمه علی اصغر ...
  • افخمی، ابراهیم، (۱۳۶۴). تاریخ فرهنگ و ادب مکریان (بوکان). سقز: ...
  • افخمی، ابراهیم، (۱۳۷۳). تاریخ فرهنگ و ادب مکریان (مهاباد، سردشت ...
  • اولئاریوس، آدام، (۱۳۸۵). سفرنامه آدام اولئاریوس. ترجمه احمد بهپور، تهران: ...
  • بابا طاهری، حسن، (۱۳۵۱). مهاباد دیروز و امروز. مهاباد: شهرداری ...
  • بدلیسی، شرف الدین بن شمس الدین، (۱۸۶۰). شرفنامه. به کوشش: ...
  • بدلیسی، میر شه ره ف خانی، (۲۰۰۹). شه ره فنامه. ...
  • پاشایی، ژیلا؛ و جباری، صداقت، (۱۳۹۱). «ظهور نقوش انسانی در ...
  • پدرام، محمود، (۱۳۷۳). تمدن مهاباد (مجموعه آثار باستانی از قلعه ...
  • حکیم زاده، فریدون، (۱۳۸۹). ساوجبلاغ مکری (مهاباد در آیینه اسناد ...
  • خضری، سعید، (۱۳۸۸). «جغرافیایی تاریخی مکریان در چهار سده اخیر». ...
  • دمورگان، ژاک، (۱۳۳۹). جغرافیای غرب ایران. ترجمه کاظم ودیعی، تبریز: ...
  • دقیقی، محمدقلی، (۱۳۸۳). «تاریخچه ضرب سکه در آذربایجان غربی»، تهران: ...
  • رامیدی نیا، مهرداد، (۱۳۸۴). «سکه های ضرب ساوجبلاغ مکری». ماهنامه ...
  • رامیدی نیا، مهرداد، (۱۳۹۴). «فلوس های ضرب ساوجبلاغ مکری». ماهنامه ...
  • رحیم لو، یوسف، (۱۳۷۱). القاب و مواجب سلاطین دوره صفویه. ...
  • روحانی، بابا مردوخ، (۱۳۸۲). تاریخ مشاهیر کرد (امرا و خاندان ...
  • روژبیانی، محمد جمیل، (۱۳۸۱). فرمانروایی مکریان در کردستان (از دوران ...
  • ریاحی، محمد امین، (۱۳۷۲). تاریخ خوی. تهران: توس.. ...
  • رهربرن، کلاوس میشائیل، (۱۳۴۹). نظام ایالات در دوره صفویه. ترجمه ...
  • سرفراز علی اکبر؛ و آورزمانی، فریدون (۱۳۸۸). سکه های ایران ...
  • سلیمی، اسماعیل، (۱۳۹۶). «روند شکل یابی و توسعه شهر مهاباد ...
  • سلیمی، اسماعیل؛ و صلح جو، جمیله، (۱۳۹۸). «گونه شناسی، طبقه ...
  • سه مه دی، عه بدولا، (۱۹۹۷). وینه کانی کلاوی کوردی. ...
  • صمدی، سید محمد، (۱۳۷۳). تاریخ مهاباد. مهاباد: رهرو.. ...
  • صمدی، سید محمد، (۱۳۹۲). «سند فروش قریه ی یرغو». ماهنامه ...
  • ضیایی، شیخ رئوف، (۱۳۶۳). یاداشت های از کردستان. به کوشش ...
  • علاءالدینی، بهرام، (۱۳۹۱). سکه های مسی ایران فلوس های دوره ...
  • عبدلی، محمد، (۱۳۹۴). «متن فرمان انتصاب بوداق سلطان مکری و ...
  • عیسوی، چارلز، (۱۳۶۲). تاریخ اقتصاد ایران (عصر قاجار ۱۳۳۲-۱۲۱۵ ه‍.ق.). ...
  • غزالی، محمد بن محمد، (۱۳۸۶)، احیاء علوم الدین (ربع چهارم، ...
  • غوریانس، اسکندر، (۱۳۵۶). قیام شیخ عبیدالله شمزینی در عهد ناصرالدین ...
  • فتاحی قاضی، خلیل، (۱۳۵۶). «عبدالله خان مکری». مجله دانشکده ادبیات ...
  • فتاحی قاضی، خلیل، (۱۳۷۱). «یک سند تاریخی درباره عبدالله خان ...
  • فلسفی، نصرالله، (۱۳۵۳). زندگانی شاه عباس اول. تهران: دانشگاه تهران، ...
  • فلاندن، اوژن، (۱۳۲۶). سفرنامه اوژن فلاندن به ایران. ترجمه حسین ...
  • قائینی، فرزانه، (۱۳۷۵). «سکه شناسی دوره صفویه (براساس اوضاع مذهبی، ...
  • کرزن، جرج. ن.، (۱۳۴۷). ایران و قضیه ایران. ترجمه وحید ...
  • کریمیان، حسن؛ و سلیمی، اسماعیل (۱۳۹۷). «بازار ساوجبلاغ مکری، کانون ...
  • کریمیان، حسن؛ و سلیمی، اسماعیل (۱۳۹۸). مهاباد؛ شکل یابی، توسعه ...
  • کوچرا، کریس، (۱۳۷۷). جنبش ملی کرد. ترجمه ابراهیم یونسی، تهران: ...
  • که یخوسره وی، عه زیز، (۱۳۷۵). «هوزی فه یزولابه گی ...
  • گه رمه لی، ئه نستانس ماری، (۲۰۰۶). ئیزیدییه کان (جیلوه ...
  • لاکهارت، لارنس، (۱۳۴۴). انقراض سلسله صفویه. ترجمه اسماعیل دولتشاهی، تهران: ...
  • لازاریف، (۱۹۸۹). کیشه کورد، وه رگیرانی کاووسی قه فقان. به ...
  • لیتن، ویلهلم. (۱۳۶۸). خاطرات ویلهلم لیتن. ترجمه پرویز صدری، تهران: ...
  • محمودی، فرج الله، (۱۳۷۵). جغرافیای ایران. تهران: دفتر برنامه ریزی ...
  • مروی وزیر مرو، محمد کاظم، (۱۳۶۴). عالم آرای نادری. ترجمه ...
  • ارزیابی توانمندیهای ژیوتوریسمی ژیومورفوسایتهای شهرستان مهاباد [مقاله ژورنالی]
  • مومنی، محسن، (۱۳۸۳). «نقد و بررسی (نخستین تاریخ فتوحات اسلامی ...
  • مینورسکی، فلادیمر، (۲۰۰۷). بنچینه کانی کورد و چه ند و ...
  • نادر میرزا، شاهزاده، (۱۳۶۰). تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز. به ...
  • نصیری، محمد ابراهیم زین العابدین، (۱۳۷۳). دستور شهریاران. به کوشش: ...
  • نوحه خوان، حامد، (۱۳۹۱). «معیارهای تقسیمات کشوری در دوره پهلوی». ...
  • نیکیتین، واسیلی (۱۳۶۶). کرد و کردستان. ترجمه محمد قاضی، تهران: ...
  • نیکیتین، واسیلی، (۱۳۲۹). ایرانی که من شناخته ام. ترجمه و ...
  • واقدی، محمدبن عمر، (۱۳۷۴). فتوح سواد العراق. ترجمه عبدالعزیز واعظی ...
  • وان برونسن، مارتین، (۱۳۸۱). سرگذشت شورش سمکو قبایل کرد و ...
  • یوسفی، عثمان؛ و خلیلی، سیامند، (۱۳۹۵). «بررسی نقش بوداق سلطان ...
  • ئوسکارمان، (۱۹۷۵). تحفه مظفریه به زمانی کوردی موکری. ساخکردنه وه ...
  • ئه حمه دیان، عه بدولا، (۱۳۷۶). «بداغ سولتان، مه لاجامی». ...
  • Bishop, I., (۱۸۹۱). Journeys in Persia and Kurdistan. Vol. II. ...
  • Ker Porter, S. R., (۱۸۲۲). Travels in Georgia, Persia, Armenia, ...
  • Poole, R. S., (۱۸۸۷). The Coins of the Shahs of ...
  • Rawlinson. H. C., (۱۸۴۰). “Notes on Journey from Tabriz, through ...
  • Soucek, P., (۲۰۰۱). “Coinage of Qajar: A System in Continual ...
  • Toth, (۲۰۰۶). leaves of wisdom. Revieved fromwww.book-of-Toth.com/the book/index.php/Yazidi ...
  • نمایش کامل مراجع