بررسی و تحلیل الگوهای استقراری محوطه های اشکانی در شهرستان قروه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-4-11_005

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

شهرستان قروه در جنوب شرق استان کردستان و در حاشیه شمال شرق زاگرس مرکزی واقع شده است. این شهرستان بخشی از حوضه آبریز قزل اوزن است که به علت شرایط مناسب جغرافیایی استقرارهای باستانی از دوره های پیش از تاریخ تا دوره اسلامی در این منطقه شکل گرفته است. در این شهرستان باتوجه به بررسی های صورت گرفته، تاکنون ۳۵ محوطه دوره اشکانی شناسایی شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه الگو های استقراری محوطه های اشکانی، رابطه این محوطه ها با محیط جغرافیایی و نوع معیشت است. از آنجایی که در این منطقه از دوره های پیش از تاریخ (مس وسنگ و مفرغ) استقرارهای ثابت و موقت به گونه های مختلف وجود داشته، پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا این استقرارها در دوره های تاریخی هم تداوم داشته است و درصورت وجود این نوع استقرارگاه ها ازلحاظ معیشت به چه صورت بوده است؟ در این مقاله، علاوه بر استفاده از داده‎های حاصل از بررسی های صورت گرفته، برای تحلیل داده ها از نقشه های تهیه شده از نرم افزار GIS و همچنین از نرم افزار Spss استفاده شده است. در ابتدا براساس مساحت محوطه ها به چهار خوشه تقسیم شده و سپس باتوجه به نقشه های تهیه شده از GIS پنج عامل درنظر گرفته شده است. این عوامل شامل میزان ارتفاع از سطح دریا، میزان فاصله از رود، میزان شیب، جهت شیب و کاربری زمین است. درنهایت به کمک نرم افزار Spss به تحلیل خوشه ها و همچنین به ارتباط و هم بستگی آن ها با استفاده از عوامل درنظر گرفته شده، پرداخته شده است. بر این منظور از آزمون های یک بعدی، رگرسیون، آرپیرسون و آماره شف از آزمون اف نرم افزار Spss استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده از این آزمون ها بین خوشه ها با برخی از عوامل ارتباط معناداری وجود دارد. درمجموع، اکثر محوطه ها در خوشه های یک و دو قرار گرفته اند که کمتر از دو هکتار وسعت دارند. ازلحاظ استقرار، برخی از این محوطه ها به صورت استقرارهای موقت بوده که به چراگردی می پرداختند و تعدادی دیگر به طور دقیق مشخص نیست، ولی احتمالا استقرارگاه های ثابت بوده اند که به صورت روستاهای کوچک کشاورزی و دامداری بودند؛ اما خوشه سه و چهار همگی استقرارگاه های ثابت بودند که به کشاورزی، باغداری و دامپروری می پرداختند. به طور خلاصه می توان دو نوع الگوی استقراری موقت و ثابت را در دوره اشکانی در شهرستان قروه مشاهده کرد.

نویسندگان

Zahra Rajabioun

M.A. in Archeology, Department of Archeology, Faculty of Literature and Humanities, Sistan and Baluchestan University, Sistan and Baluchestan, Iran.

Ali Behnia

Master of Archeology, General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Kurdistan Province, Kurdistan, Iran.

Amir Saed Muchashi

Assistant Professor, Department of Art and Architecture, Faculty of Art and Architecture, Payame-Noor University, Tehran, Iran.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بهنیا، علی (۱۳۸۷). «بررسی باستان شناختی شهرستان قروه (بخش سریش ...
  • خسروزاده، علیرضا؛ و عالی، ابوالفضل (۱۳۸۳). «توصیف، طبقه بندی و ...
  • رجبیون، زهرا؛ بهنیا، علی؛ و ساعدموچشی، امیر (۱۳۹۴). «بازسازی الگوهای ...
  • رهبر، مهدی (۱۳۷۷). «گزارش حفریات باستان شناسی آرامگاه های الیمایی ...
  • رهبر، مهدی (۱۳۸۲). کاوش های باستان شناسی خورهه. تهران: موسسه ...
  • ساعدموچشی، امیر (۱۳۹۰). «بررسی الگوهای استقراری محوطه های دوران مس ...
  • ساعدموچشی، امیر؛ نیکنامی، کمال الدین؛ کریمی، زاهد؛ عزیزی، اقبال؛ و ...
  • سبزی، موسی؛ هژبری نوبری، علیرضا؛ و همتی ازندریانی، اسماعیل (۱۳۹۷). ...
  • صالحی، محسن (۱۳۹۳). بلوک اسفندآباد. جلد اول: انتشارات مولف.. ...
  • عزیزی، اقبال (۱۳۷۹). «گزارش بررسی و شناسایی آثار باستانی بخش ...
  • علایی طالقانی، محمود (۱۳۸۳). ژئومورفولوژی ایران. تهران: نشر قومس.. ...
  • علی بیگی، سجاد (۱۳۸۹). «از سرگیری پژوهش های باستان شناسی ...
  • کامبخش فرد، سیف الله (۱۳۷۷). گورخمره های اشکانی. تهران: مرکز ...
  • کریمی، زاهد (۱۳۸۵). «گمانه زنی محوطه یالغوز آغاج در شهرستان ...
  • کیانی، محمدیوسف (۱۳۷۴). پایتخت های ایران. تهران: سازمان میراث فرهنگی ...
  • مافی، فرزاد (۱۳۸۵). «تحلیل باستان شناختی آثار و استقرارگاه های ...
  • مافی، فرزاد؛ بهنیا، علی؛ و بهرامزاده، بهرام (۱۳۸۸). «توصیف، طبقه ...
  • محمدی فر، یعقوب (۱۳۸۴). «بررسی و مطالعه استقرارگاه های اشکانی ...
  • محمدی فر، یعقوب (۱۳۸۶). «نگاهی به دستاوردهای طرح پژوهشی بررسی ...
  • محمدی فر، یعقوب (۱۳۸۹). باستان شناسی و هنر اشکانی. تهران: ...
  • محمدی فر، یعقوب (۱۳۹۱). «مروری بر تاریخچه بررسی های باستان ...
  • محمودی، فرج الله (۱۳۶۷). «تحول ناهمواری های ایران در کواترنر». ...
  • نجفی، سیدیدالله (۱۳۶۹). جغرافیای عمومی استان کردستان. تهران: انتشارات امیرکبیر.. ...
  • نیساری، سیروس (۱۳۵۰). جغرافیای ایران. تهران: چاپ پاد.. ...
  • نیکنامی، کمال الدین (۱۳۸۹). «شرحی بر آنالیز مقیاس سازی چندبعدی ...
  • نیکنامی، کمال الدین؛ محمدی فر، یعقوب؛ و صراف، محمدرحیم (۱۳۸۵). ...
  • هرینک، ارنی (۱۳۷۶). سفال ایران در دوره اشکانی. ترجمه حمیده ...
  • Boucharlat, R., (۱۹۸۷). “Less NiveaupostAchemenids a Susa”. DAFI, No. ۱۵, ...
  • Delougaz, P., & Kantor, H. J., (۱۹۷۱). Chogha mish: the ...
  • Djamili, M.; De Beaulieu, J. L.; Niller, N.; Punel, V. ...
  • Keall, E. j. & Keall, M. J., (۱۹۸۱). “The Qaleh-iYazdgird ...
  • Kleiss, W., (۱۹۷۰). “Zur topographie des (Partherhanges) in Bisutun”. AMI, ...
  • Kleiss, W., (۱۹۷۳). “Qaleh Zahak in Azarbaijan”. AMI, No. ۶ ...
  • Kleiss, W., (۱۹۸۵). “Der Saulenbau von Khurha”. AMI, No. ۱۸, ...
  • Kleiss, W. & Calmeyer, P., (۱۹۹۶). Bisutun, Ausgrabungen in den ...
  • Lecomte, O., (۱۹۸۷). “La ceramiqueSassanide”. Fouilles de Tureng Tepe, sous ...
  • Mohammadifar, Y. & Niknami, K., (۲۰۱۳). “Parthian settlement patterns in ...
  • Niknami. K.; Irandoust, H. & Tahmasebi, A., (۲۰۱۳). “Environmental and ...
  • Rajabioun, Z. & Shirazi, R., (۲۰۱۵). “Settlement Pattern of Yanik ...
  • Stevens, L. R., Ito, E.; Schwalb, A. & Wright, H. ...
  • Trinkaus, C. M., (۱۹۸۶).” Pottery from the Damghan Plain, Iran: ...
  • Van Zeist, W. & Wright, H. E., (۱۹۶۳). “Preliminary pollen ...
  • Young, T. C., (۱۹۷۵). “Kangavar Valley Survey”. IRAN, NO. ۱۳, ...
  • نمایش کامل مراجع