تحلیل دوران نوسنگی شرق دریاچه ارومیه برمبنای مطالعات باستان شناختی شهرستان هوراند

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 59

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-3-7_001

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

دوره نوسنگی را می توان رویداد مهم و نقطه عطف در تاریخ و زندگی بشر دانست. مطالعات باستان شناختی نشان می دهد که چندین ناحیه در خاورنزدیک، نوسنگی شدن را تجربه کرده اند و آذربایجان جزء نواحی حاشیه ای بوده و نوسنگی این ناحیه بازتاب کانون های نوسنگی بوده است، بدین گونه که در مرحله واپسین نوسنگی، گروه های غیربومی نخستین بار دشت های پیرامون دریاچه ارومیه را به عنوان مرکز ناحیه مورد استقرار قرار دادند و سپس همین مرکز درگذر زمان، کانون اشاعه به حومه گردید. باوجود پژوهش های گسترده ای که در بخش های مختلف شمال غرب ایران انجام گرفته، شواهدی اندک و پراکنده از دوره نوسنگی در نیمه شرقی آذربایجان به دست آمده و سکونتگاه های دوره نوسنگی جدید در بخش شرقی آذربایجان به مراتب ناشناخته باقی مانده است. پرسش های اساسی در ارتباط با وضعیت باستان شناسی، گاه نگاری، ماهیت فرهنگ و تعاملات منطقه ای و فرا منطقه ای در بخش های شرقی دریاچه ارومیه در این بازه زمانی وجود دارد. از آنجایی که این ناحیه به عنوان پل ارتباطی منتهی الیه شرقی و منتهی الیه غربی در شمال غرب ایران محسوب می شود، می تواند نقش مهمی را در تعریف فرهنگ های هزاره ششم ق.م. ایفا کند. امروزه شواهد باستان شناختی جدیدی دال بر وجود سکونتگاه های دوره نوسنگی جدید در آذربایجان مشاهده می شود که هم افق با حاجی فیروز هستند. در مقاله حاضر تلاش بر این است که با روش توصیفی- تحلیلی برمبنای یافته های باستان شناختی به دست آمده از شهرستان هوراند درمقایسه با آثار حاجی فیروز و همچنین با بازنگری مطالعات پیشین، تفسیری جدید از دوره نوسنگی جدید در ناحیه آذربایجان ارائه شود..

نویسندگان

Sahar Bakhtiari

Ph.D. Student of Archaeology, Department of Archaeology, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran

Behrooz Omrani

Associate Professor, Department of Archaeology Prehistory Period, Research Institute of Cultural Heritage and Tourism, Tehran, Iran.

Reza Solmanpour

M.A. in Archaeology, Department of Archaeology, University of Tehran, Tehran, Iran.

Seyedeh Zahra Abtahi Frooshani

M.A. in Archaeology, Department of Archaeology, University of Tehran, Tehran, Iran.

Sepideh Bakhtiari

Ph.D. Student of Archaeology, Department of Archaeology, Institute of Arts and Architecture, University of Mazandaran, Mazandaran, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آجرلو، بهرام (۱۳۸۶). «فرآیند نوسنگی شدن آذربایجان». رساله دکتری باستان ...
  • بیننده، علی (۱۳۹۷). «شکل گیری ارتباطات حوضه دریاچه ارومیه و ...
  • پورفرج، اکبر (۱۳۸۱). «نگاهی به فرهنگ های پیش از تاریخ ...
  • حصاری، مرتضی؛ و اکبری، حسن (۱۳۸۴). «گزارش گمانه زنی تپه ...
  • خاماچی، بهروز (۱۳۷۰). فرهنگ جغرافیایی آذربایجان شرقی. تهران: انتشارات سروش.. ...
  • درخشی، حسن؛ هژبری نوبری، علیرضا؛ و فیروزمندی، بهمن (۱۳۸۷). «گاهنگاری ...
  • درخشی، حسن و هژبری نوبری، علیرضا (۱۳۸۸). «تحلیل نوسنگی شدن ...
  • دوستی، حسین (۱۳۷۳). نگاهی به تاریخ و جغرافیای ارسباران. تبریز: ...
  • سلمانپور، رضا؛ و ابطحی فروشانی، سیده زهرا (۱۳۹۲). «گزارش نهایی ...
  • طلایی، حسن؛ و آجرلو، بهرام (۱۳۸۷). «درآمدی بر بازنگری عصر ...
  • عزیزی، قاسم؛ اکبری، طیبه؛ و هاشمی، سیدحسین (۱۳۹۲). «تغییرات پوشش ...
  • علی بیگی، سجاد؛ و خسروی، شکوه (۱۳۸۶). «تپه خالصه کهن ...
  • علیزاده، کریم و آذرنوش، مسعود (۱۳۸۲). «بررسی روشمند تپه باروج: ...
  • ملک شهمیرزادی، صادق (۱۳۸۲). ایران در پیش ازتاریخ. تهران: انتتشارات ...
  • هژبری نوبری، علیرضا؛ و پورفرج، اکبر (۱۳۸۴). «دومین گزارش مقدماتی ...
  • هول، فرانک (۱۳۸۱). باستان شناسی غرب ایران. ترجمه زهرا باستی، ...
  • Abedi, A. (۲۰۱۷). “Iranian Azebaijan Pathway from The Zagros to ...
  • Binandeh, A., Hejebri-Nobari, A., Neyestani, J. & Vahdati-Nasab, H. (۲۰۱۲). ...
  • Djamali, M., Kürschner, H., Akhani, H., De-Beaulieu, J. L., Amini, ...
  • Djamali, M., Beaulieu, J. L., Shah-hosseini, M., Andrieu-Ponel, V., Ponel, ...
  • Djamali, M., De-Beaulieu, J. L., Andrieu-Ponel, V., Berberian, M., Naomi, ...
  • Dyson R. H. (۱۹۶۵). “Problems of Protohistoric Iran as seen ...
  • El-Moslimany, A. P. (۱۹۸۷). “The Late Pleistocene Climates of the ...
  • Mellaart J. (۱۹۷۵). Neolithic of the Near East. London: Thames ...
  • Talai, H. (۱۹۸۳). “Pottery Evidence from Ahrendjan Tepe, and a ...
  • Van Zeist, W. & Bottema, S. (۱۹۷۷). “Palynological Investigations in ...
  • Van Zeist, W. & Bottema, S. (۱۹۹۱). “Late Quaternary Vegetation ...
  • Van Zeist, W. & Wright, Jr. H. E. (۱۹۶۳). “Preliminary ...
  • Voigt, M. M. (۱۹۸۳). Hajji Firuz Tepe, Iran: The Neolithic ...
  • Voigt, M. M. &Dyson, R. H. Jr. (۱۹۹۲). “The Chronology ...
  • نمایش کامل مراجع