بازتاب مضامین و نقش مایه های آثار فلزی ساسانی در آثار فلزی موصل

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 74

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RICHT-2-6_005

تاریخ نمایه سازی: 9 دی 1402

چکیده مقاله:

هنر فلزکاری ساسانی، یکی از تاثیرگذارترین هنرهای ایران باستان بر هنرهای دوره اسلامی به ویژه فلزکاری است. در هنر این دوره ابعاد زیباشناختی شامل انواع نقش مایه ها، مضامین و مفاهیم اسطورهای نمادین در هنر فلزکاری جلوه گر شد. با ظهور اسلام و بسط و توسعه هنر فلزکاری، علاوه بر ابعاد زیباشناختی، ابعاد فن شناختی شامل روش ها و فنون ساخت و تزئین در هنر فلزکاری دوران اسلامی و به طور برجسته فلزکاری موصل بازتاب و استمرار یافت. در مکتب فلزکاری به عنوان یکی از برجسته ترین کانون های تولید آثار فلزی در جهان اسلام، انواع آثار فلزی کاربردی با اهداف گوناگون تولید و عرضه می شد. در این آثار به خوبی ردپای انواع نقش ها، مضامین و مفاهیم رایج در دوران امپراتوری ساسانی مشهود است. از این رهگذر، پرسش مهم این مقاله این است که: نقش مایه ها و مفاهیم به کاررفته در آثار فلزی موصل که متاثر از هنر فلزکاری ساسانی است، کدام است؟ چه اینکه شناسایی، بررسی، تحلیل و معرفی مولفه های زیباشناختی فلزکاری ساسانی در آثار فلزی موصل، هدف و ضرورت پژوهش حاضر است. مضامینی همچون شکار (سوار و یا پیاده به همراه تیر و کمان و یا شمشیر)، دو جانور (بزکوهی) در دوطرف درخت مقدس یا زندگی، سلطان (حاکم) به صورت نشسته بر تخت با پاهای کشیده از روبه رو و ملازمان در طرفین و دست بر شمشیر و یا به صورت چهارزانو (و هلال ماه یا جام شراب در دست)، بهرام و آزاده سوار بر مرکب، باده گساری، رقص و موسیقی، نقش های گیاهی شامل درخت (سرو، کاج)، پیچک های درهم فرورفته و به هم پیوسته (اسلیمی)، انواع گل ها (گل نیلوفر، برگ نخلی، گل های چندپر)، حیوانات و پرندگان (شیر، گراز، خرس، فیل، شتر، قوچ و بزکوهی یا پازن، غزال، گوزن، قوچ های پشت به هم، شاهین (عقاب)، پرندگان روبه روی هم) و رشته های مروارید (ردیفی از شکل های گرد کنارهم) از یافته های این تحقیق است. این تحقیق از نوع بنیادین و روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. شیوه گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و جست وجو در موزه هاست.

نویسندگان

Mohammad Afrough

Assistant Professor at Arak University, Faculty of Arts

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن اثیر (۱۹۳۲). البدایه و النهایه فی التاریخ. جلد ۱۳، ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد (۱۳۷۶). «هنر ایران در دوره سلجوقی». ترجمه یعقوب ...
  • العبیدی، صلاح حسین (۱۳۹۰). آثار فلزی مکتب موصل در عصر ...
  • المقریزی (۱۲۷۰). الخطط و الآثار فی المصر و القاهره. جلد ...
  • الن، جیمز دبلیو (۱۹۸۲). آثار فلزی مجموعه نوحد السعید. ترجمه ...
  • ایروین، روبرت (۱۳۸۹). هنراسلامی. ترجمه رویا آزادفر، تهران: انتشارات پژوهشگاه ...
  • بریگس، کریستی آرنولد (۱۹۳۶). تراث الاسلام فی الفنون الفرعیه والتصویر ...
  • پاکباز، رویین (۱۳۸۴). نقاشی ایرانی: از دیروز تا امروز. تهران: ...
  • پرایس، کریستین (۱۳۸۹). تاریخ هنر اسلامی. ترجمه مسعود رجب نیا، ...
  • پوپ، آرتور (۱۳۸۷). سیری در هنر ایران: از دوران پیش ...
  • تالبوت رایس، دیوید (۱۳۸۴). هنر اسلامی. ترجمه ماه ملک بهار، ...
  • تفضلی، عباسعلی (۱۳۶۰). «بررسی نقوش ظرف های فلزی ایران از ...
  • دادور، ابوالقاسم و زجاجی، نگار (۱۳۹۴). «مطالعه تاثیرات فلزکاری سلجوقی ...
  • دبلیو الن، جیمز (۱۹۸۲). آثار فلزی مجموعه نوحد السعید. ترجمه ...
  • رضازاده، طاهر؛ آیت الهی، حبیب الله؛ و مراثی، محسن (۱۳۹۳). ...
  • ریچل وارد- کتاب فلزکاری اسلامی،۱۳۸۴،. ...
  • ضابطی جهرمی، احمد (۱۳۸۹). پژوهش هایی در شناخت هنر ایران. ...
  • طبری، محمدبن جریر (۱۹۶۳). تاریخ الرسل و الملوک [پیامبران و ...
  • فرای، ریچارد نلسون (۱۳۶۳). عصر زرین فرهنگ و هنر ایران. ...
  • فرهانی‎جزیره، معصومه؛ درویشی، فرنگیس؛ و حاجی تبار، مجید (۱۳۹۴). «تاثیر ...
  • محمدحسن، زکی (۱۳۶۶). تاریخ صنایع ایران بعد از اسلام. ترجمه ...
  • نوروزی طلب، علیرضا (۱۳۹۰). مقدمه کتاب آثار فلزی مکتب موصل ...
  • وارد، ریچل (۱۳۸۴). فلزکاری اسلامی. ترجمه مهناز شایسته فر، تهران: ...
  • هاگهدورن، آنته (۱۳۹۴). هنراسلامی. ترجمه عطیه عصارپور و مسیح آذرخشی، ...
  • Barrett, D. (۱۹۴۹). Islamic Metalwork in the British Museum. London. ...
  • Inghot‚ H. (۱۹۵۴). Parthian sculptures from Hatra. Orient and Hellas ...
  • سایت موزه بوستون آمریکا.. ...
  • سایت موزه متروپلیتن.. ...
  • سایت موزه ویکتوریا و آلبرت لندن. ...
  • نمایش کامل مراجع