تاثیر فرم زمین و ویژگی های خاک بر صفات رویشی سیاه گیله (Vaccinium arctostaphylos L.) در جنگل های فندقلوی اردبیل (مطالعه موردی: جنگل سوها)

سیاه گیله (Vaccinium arctostaphylos L.) از درختچه های باارزش دارویی در جنگل های راش است. پژوهش پیش رو به منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از خصوصیات خاک و شاخص شکل زمین در جنگل فندقلوی اردبیل انجام گرفت. در داخل هر یک از شکل های مختلف زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) از حد ارتفاعی پایین تا بالا به صورت انتخابی، قطعات نمونه دایره ای به مساحت ۵۰۰ متر مربع انتخاب شد. در مجموع ۲۴ قطعه نمونه برای اندازه گیری مشخصه های رویشی به کار گرفته شد و در ۱۲ قطعه نمونه مشخصه های خاک شامل بافت (درصد رس، سیلت و شن)، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات کلسیم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پراکنش این گونه در منطقه تحقیق از ارتفاع۱۵۷۰ تا ۱۹۴۰­ متر از سطح دریا متغیر است. به طور کلی جهت های شمالی و شرقی در فرم های دامنه و دره، رویشگاه های مناسبی از نظر ویژگی های کمی هستند. به طوری که بیشترین میانگین ارتفاع (۱۲/۲ متر)، قطر یقه (۷/۸ سانتی متر) و قطر تاج (۹۲/۱ متر) درختچه ها در فرم دامنه به دست آمد. خاک رویشگاه های سیاه گیله، نیمه سطحی تا عمیق با اسیدیته ۳۲/۵ تا ۱/۶، هدایت الکتریکی ۴۸۱/۰ تا ۸۰۹/۰دسی زیمنس بر متر و بافت خاک لومی تا شنی لومی است. تجزیه مولفه های اصلی نیز نشان داد که بافت خاک، اسیدیته و درصد کربن آلی از عوامل مهم در پراکنش این گونه در منطقه تحقیق مطالعه هستند.از برایند یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رویشگاه های سیاه گیله با شکل دره و دامنه و جهت شمالی و شرقی با بافت خاک سبک، شرایط مطلوب تری را برای رشد این گونه در منطقه تحقیق ایجاد کرده است.