اهمیت متغیرهای اقلیمی، توپوگرافی و خاک در پراکنش سرخدار و اولویت بندی رویشگاه های مطلوب برای حفاظت و احیا در جنگل های خزری

گونه سرخدار از گونه های بومی و ارزشمند جنگل های هیرکانی است و براساس مطالعات اخیر، حضور این گونه در حال کاهش است؛ از این رو حفظ و احیای این گونه باارزش ضرورت دارد. یکی از راهکارهای حفاظت و احیای گونه های باارزش، شناسایی رویشگاه های بالقوه آن و اولویت بندی مناطق دارای پتانسیل حضور گونه با استفاده از مدل های پراکنش گونه ای است. این پژوهش با هدف اولویت بندی رویشگاه های مطلوب برای حفاظت و احیای سرخدار در جنگل های خزری انجام گرفت. در این پژوهش از الگوریتم درخت رگرسیون تقویت شده به منظور مدل سازی پراکنش گونه سرخدار در ارتباط با متغیرهای اقلیمی، خاکی و توپوگرافی و شناسایی مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار بر پراکنش سرخدار استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل ساخته شده با متغیرهای زیست اقلیمی از نظر معیارهای ارزیابی مدل با میانگین TSS و AUC ۸۳/۰ و ۹۷/۰ نسبت به مدل های ساخته شده با متغیرهای خاک و توپوگرافی، عملکرد بهتری برای پیش بینی پراکنش مکانی گونه سرخدار داشت. همچنین از بین متغیرهای زیست اقلیمی، میانگین دما در خشک ترین فصل سال و بارندگی در گرم ترین فصل سال، بیشترین تاثیر را در پراکنش گونه سرخدار داشته اند. متغیرهای کربن آلی خاک، درصد شن، ظرفیت تبادل کاتیونی، ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب نیز از دیگر عوامل مهم تاثیرگذار در پراکنش گونه سرخدار بود. در پایان با ترکیب نقشه های پتانسیل حضور گونه به دست آمده از مدل های ساخته شده با متغیرهای اقلیمی، توپوگرافی و خاکی نقشه اولویت بندی حفاظت و احیای سرخدار تهیه شد که در برنامه ریزی برای بازسازی و احیای این گونه در جنگل های هیرکانی بسیار باارزش است.