استخراج مقوله های پایه برای سیاستگذاری جنگل های شمال ایران

با توجه به نبود سیاست های جامع و بلندمدت برای جنگل های شمال ایران، تدوین سیاست هایی با رویکرد استفاده پایدار از همه ظرفیت ها و کارکردهای این جنگل ها لازم است. از این رو در این تحقیق سعی شد مقولات قابل استفاده به منظور سیاستگذاری برای جنگل های شمال ایران در چهار دسته قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها از اسناد مرتبط با جنگل و آن دسته از نهادهای دارای ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با هر یک از کارکردهای آن استخراج شوند. از این رو ۴۷ سند ملی و بین المللی شامل سیاست ها، قوانین، برنامه ها، آیین نامه ها و متون مربوط به اجلاس، کنوانسیون ها و مجامع بین المللی مرتبط با موضوع تحقیق با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد مایرینگ و تلفیق روش های استقرایی و قیاسی بررسی شد. در نهایت ۱۲۴ مقوله شامل ۲۷ قوت، ۱۳ ضعف، ۶۱ فرصت و ۲۳ تهدید استخراج شد. قوت های سازمان اداره کننده جنگل در دو دسته اختیارات قانونی و منابع و زیرساخت ها و ضعف های شناسایی شده عمدتا مربوط به ساختار سازمانی و امکانات در دسترس بوده است. بیشتر فرصت ها مربوط به زمینه هایی است که در نتیجه پیوستن به کنوانسیون ها و مجامع بین المللی حاصل شده است. بیشتر تهدیدها مربوط به وجود قوانینی است که با ماموریت و اهداف سازمان اداره کننده جنگل تضاد دارند. با توجه به نظر ۷۸ نفر از صاحب نظران، همه مقولات استخراجی از حیث اهمیت در محدوده "کمی زیاد" تا "زیاد" قرار دارند. با عنایت به نتایج حاصل، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان متولی اداره جنگل های شمال، کمتر توانسته است از قوت ها و فرصت های در دسترس برای پوشش ضعف ها و تهدیدها استفاده کند. تحقیقات بیشتری برای پی بردن به چرایی این وضعیت لازم است.