شناسایی حشرات بذرخوار و تعیین خسارت آنها در طبقات ارتفاعی مختلف بر بذور بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در جنگل های بلوط ایلام

بذر بلوط به دلیل داشتن مواد غذایی فراوان، تا حد زیادی پیش و پس از ریزش در معرض حمله سخت بالپوشان، بال پولکداران و دیگر حشرات قرار می گیرد. پژوهش حاضر به منظور بررسیتاثیر خسارت حشرات بذرخوار بلوط بر زادآوری بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در جنگل های بلوط شهرستانایلام (دره ارغوان) انجام گرفت. به این منظور در شش نقطه مختلف (در جهت جنوبی و طبقات مختلف ارتفاعی)، بذور درختان بلوط جمع آوری شد. بذور جمع آوری شده (در هر طبقه ارتفاعی ۱۰ پایه بلوط و از هر پایه ۱۰۰ بذر) به آزمایشگاه انتقال یافت و پس از توزین با ترازوی دیجیتالی، به منظور زمستان گذرانی آفات بذرخوار در درون ظروف پلاستیکی قرار داده شد. تعداد دیگری از بذور آلوده و سالم جمع آوری شده نیز به منظور بررسی تاثیر آفات بر قدرت جوانه زنی آنها در نهالستان کشت شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که در منطقه تحت بررسی دو آفت بذرخوار بلوط به نام هایسرخرطومی بذرخوار بلوط (Curculio glandium Marsham) و پروانه بذرخوار بلوط (Cydia fagiglandana Zeller) به بذور درختان بلوط خسارت می زنند. خسارت سرخرطومی بذرخوار ۹/۷۱ درصد و خسارت پروانه بذرخوار ۱/۲۸ درصد بود. بیشترین و کمترین آلودگی به آفات بذرخوار به ترتیب در طبقه های ارتفاعی ۱۹۰۰ و ۱۷۰۰ متری از سطح دریا بود. درصد جوانه زنی بذور سالم ۸/۷۴ و درصد جوانه زنی بذور آفت زده ۲/۲۵ به ثبت رسید. درصد آلودگی بذور ریخته شده در زیر درختان ۴/۶۰ و درصد آلودگی بذور آلوده روی تاج درختان ۶/۳۹ بود. همچنین بذور سالم میانگین وزنی بیشتری از بذور آلوده در سطح ۵ درصد داشتند؛ بنابراین در هنگام کاشت بذر بلوط باید از کاشت بذرهایی که از ارتفاعات بالا جمع آوری می شوند و علائم و نشانه های آفات بذرخوار را دارند اجتناب کرد.