اثر سایه بان مصنوعی و رطوبت خاک بر تسهیم برخی عناصر غذایی در اندام های نهال بنه

به منظور ارزیابی تاثیر شدت نور و رطوبت خاک بر الگوی توزیع عناصر غذایی در اندام های نهال بنه، پژوهشی در ایستگاه تحقیقات البرز کرج در تابستان ۱۳۹۳ انجام گرفت. نهال های یکساله گلدانی بنه تحت تیمارهای رطوبت خاک (در سه سطح ۱۰۰، ۵۰ و ۲۰ درصد ظرفیت زراعی) و سایه بان مصنوعی (در سه سطح صفر، ۳۰ و ۵۰ درصد از نور کامل) در قالب طرح کرت های خردشده با پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۰ نهال در هر کرت فرعی قرار گرفتند. پس از گذشت حدود چهار ماه، نهال ها از گلدان خارج و غلظت عناصر نیتروژن، پتاسیم، فسفر و روی در اندام های ریشه، ساقه و برگ آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که غلظت عناصر غذایی در ریشه نهال بنه تحت تاثیر هیچ کدام از عوامل خشکی و سایه و اثر متقابل آنها قرار نگرفت. در ساقه نیز تنها غلظت عنصر روی تحت تاثیر کاهش رطوبت قرار گرفت و کاهش یافت. کاهش رطوبت خاک همچنین سبب کاهش عناصر روی و نیتروژن در برگ های نهال بنه شد. اثر متقابل رطوبت خاک و سایه بر غلظت عناصر پتاسیم و ازت برگ معنی دار بود، به نحوی که افزایش سایه سبب افزایش غلظت این عناصر در برگ نهال های تیمارشده با رطوبت های ۵۰ و ۲۰ درصد ظرفیت زراعی و کاهش آنها در برگ نهال های فاقد تنش خشکی شد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که استفاده از سایه بان برای نهال های بنه تحت تنش خشکی مفید است و موجب بهبود فرایند انتقال عناصر غذایی از ریشه به اندام هوایی می شود.