تحلیل حساسیت مدل CULSED به منظور ارایه راهکارهای کنترل رسوب جاده های جنگلی (مطالعه موردی بخش نمخانه، جنگل خیرود)

جاده های جنگلی از مهمترین منابع تولید رسوب در جنگل ها محسوب می شوند. رسوب حاصل از جاده های جنگلی سبب بروز مشکلات محیط زیستی و آلودگی منابع آب حوضه ها و ایجاد خطر برای زندگی آبزیان می شود. عوامل زیادی در مقدار تولید رسوب جاده های جنگلی نقش دارند که حد تاثیر آنها با یکدیگر متفاوت است. در این پژوهش تاثیر چهار عامل عرض بستر روسازی، شیب طولی جاده، سن جاده و درصد پوشش گیاهی در تولید رسوب توسط مدل CULSED و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بررسی شد. برای نشان دادن مقدار حساسیت رسوب تولیدی به هر یک از چهار عامل، از تحلیل حساسیت، و برای بررسی نوع و مقدار همبستگی، از ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل سناریو استفاده شد. با برازش انواع توابع، تابع مناسب برای نشان دادن رابطه هر عامل با مقدار رسوب انتخاب شد. بر پایه نتایج بیشترین حساسیت به ترتیب مربوط به عرض بستر روسازی، شیب، پوشش و سن است. نوع همبستگی عرض بستر و شیب با مقدار رسوب مثبت، و نوع همبستگی، پوشش و سن با مقدار رسوب، منفی است. این نتایج به طراحان جاده های جنگلی کمک می کند که در مراحل اولیه طراحی، عوامل را در نظر داشته باشند و از طرفی بعد از ساخت نیز با اجرای سیاست های مدیریتی مناسب، برای کنترل و کاهش فرسایش و رسوب اقدام کنند که در نهایت به کاهش اثرهای منفی جاده ها در آلودگی منابع آب منجر خواهد شد.