زمین شناسی، پتروگرافی و ژئوشیمی گدازه های آتشفشانی ائوسن شمال یوسف خان کندی، شمال لاهرود، استان اردبیل
محل انتشار: مجله علوم زمین خوارزمی، دوره: 9، شماره: 1
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 56
فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GNF-9-1_002
تاریخ نمایه سازی: 14 دی 1402
چکیده مقاله:
محدوده مورد مطالعه، در شمال روستای یوسفخانکندی و شمال شهرستان لاهرود (استان اردبیل) واقع است. این منطقه در شمال باختری ایران واقع بوده و جزیی از پهنه ساختاری البرز-آذربایجان است که همراه با پهنه قفقاز کوچک و ارتفاعات جنوب خاوری ترکیه، ضمن برخورد پلیت عربی با اورازیا طی کوهزایی آلپ-هیمالیا شکل گرفتهاند. محدوده مورد مطالعه، دربردارنده تناوبی از سنگهای آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی ائوسن است که در محیط زیرآبی تا خشکی تشکیل شدهاند. بخش آتشفشانی این توالی، از سنگهای ولکانوکلاستیک و جریانهای گدازه تشکیل شده است. سنگهای آتشفشانی اسیدی و ایگنمبریت بصورت محلی برونزد دارند. طبق مطالعات پتروگرافی، گدازههای آتشفشانی یوسفخانکندی شامل انواع پیکروبازالت، بازالت، تفریت بازانیت، تراکی بازالت، بازالتیک تراکی آندزیت، فنوتفریت، تفروفنولیت، تراکی آندزیت و تراکیت هستند. بافت میکروسکوپی غالب در این گدازهها فیریک است. اکثر نمونهها تمایل انتقالی تا پتاسیک و تعداد کمی نیز روند سدیک نشان میدهند. روند انتقالی در تعداد قابل توجهی از نمونههای مورد مطالعه ممکن است ناشی از آمیختگی ماگماهای پتاسیک و سدیک باشد. تغییرات در نمودارهای دوتایی هارکر دلالت بر اهمیت تفریق ماگمایی در ژنز این سنگها را دارد. الگوهای بهنجارشده عناصر نادر خاکی و نمودارهای عنکبوتی، دارای نسبتهای بالای LREE/HREE هستند که ممکن است ناشی از ذوب بخشی گوشته غنی شده (از جمله آستنوسفر) و یا گوشته دگرسان بوده باشد که در مناطق برخوردی و کمان قارهای گزارش شدهاند. در نمودارهای تکتونوماگمایی، بیشتر گدازههای آتشفشانی مورد مطالعه، در قلمروی حاشیه فعال قارهای و تعدای نیز در محدوده درون صفحهای قرار می گیرند. به نظر میرسد که به دنبال همگرایی و برخورد صفحه عربستان با اوراسیا از کرتاسه بالایی و فرورانش رو به شمال پوسته اقیانوسی نئوتتیس طی ائوسن، موجب شده است تا گوشته لیتوسفری زیرقاره که پیشتر توسط مولفههای فرورانشی غنی شده بود، دچار ذوب بخشی گردد. این احتمال وجود دارد که گدازههای آتشفشانی ائوسن منطقه یوسف خان کندی در یک پهنه کششی پسابرخوردی فوران کرده باشند.
کلیدواژه ها:
Basalt ، picrobasalt ، alkaline serie ، shoshonite ، Eocene ، Lahrud ، Ardabil. ، بازالت ، پیکروبازالت ، سری آلکالن ، شوشونیت ، ائوسن ، لاهرود ، اردبیل.
نویسندگان
Morteza Khalatbari Jafari
Research Institute for Earth sciences
Amir Shariari
سازمان زمین شناسی-پژوهشکده علوم زمین
Mohamad Faridi
Geological Survey of Tabriz
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :