مقاومت آنتی بیوزی پایه های امید بخش سیب به شته مومی [Eriosoma lanigerum (Hausm.))] در شرایط محیطی کرج

شته مومی[(Eriosoma lanigerum (Hausm]. یکی از آفات مهم درختان سیب است. این پژوهش برای ارزیابی مقاومت آنتی­بیوزی پایه­های امیدبخش سیب به این آفت در سال­های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ انجام شد. تعداد ۱۰ ژنوتیپ انتخابی حاصل از هیبریداسیون و گرده افشانی آزاد ژنوتیپ های پاکوتاه بومی سیب شامل آزایش اصفهان و مربائی مشهد به عنوان والد مادری و پایه های رویشی تجاری سیب شاملM۹, M۲۷, B۹  به عنوان والد پدری انتخاب شدو در قالب طرح بلوک کامل تصادفی ارزیابی شدند. تعداد کلنی شته در محل ریشه، طوقه، ساقه و شاخه ارزیابی شد. شاخص­های مقاومت آنتی­بیوزی شامل شاخص های بلومبر، نرخ رشد جمعیت، آنتی بیوز، ساختار سنی جمعیت، شته روز تجمعی، پتانسیل بوم­شناختی قابل بهره­برداری و بقاء محاسبه شد. تجزیه عاملی به منظور تشخیص عامل­های مشاهده ناپذیر ترکیبی موثر بر نوع سازکار مقاومت بر پایه مجموعه شاخص­های مشاهده پذیر برآورد شد. برای تفکیک ژنوتیپ ها بر اساس درجه حساسیت از روش تجزیه خوشهای استفاده شد. بر اساس نتایج تعداد چهار پایه سیب بنام­های Azop(۲۸۵)، AZ × M۹(۱۸۵)، Azop(۲۸۶) و Azop(۳۸۶) از نظر رتبه مقاومت آنتی­بیوزی به ترتیب حساس ترین پایه­ها و M۹op(۳۸۷) مقاوم­ترین پایه نسبت به شته مومی بود. میانگین شاخص­های بلومبر، نرخ رشد جمعیت، آنتی بیوز، ساختار سنی جمعیت، شته روز تجمعی، پتانسیل بوم­شناختی قابل بهره­برداری و بقاء به ترتیب۲۳/۹۰، ۰/۰۳، ۰/۰۶، ۳۸۱/۴۶، ۸۰۱/۹، ۰/۰۹ و ۱۵۰ بود. مقاومت به شته مومی سیب یک یافته ارزشمند است که می تواند در برنامه های به نژادی سیب و مدیریت تنوع ارقام سیب در چشم انداز تولید پایدار این محصول بهره­برداری شود.