شناسایی و تحلیل استعاره های ساختاری در تبیین مفهوم امامت و جایگاه اهل بیت (ع) در نهج البلاغه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 63

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QHS-17-1_004

تاریخ نمایه سازی: 19 دی 1402

چکیده مقاله:

مهمترین مولفه هویتی شیعه، امامت و ولایت اهل بیت(ع) است که عامل تمایزبخش این مذهب، از دیگر مذاهب اسلامی است. این مفاهیم، بسامد بالایی در سخنان اولین امام شیعیان دارد؛ به نحوی که بازتاب فراوان آن در نهج البلاغه مشهود است. در این میان نکته شایان توجه، بهره گسترده حضرت علی (ع) از استعاره های مفهومی است؛ چه آنکه نیاز داشتند قوای شناختی مخاطبان خود را به خدمت گرفته و با استفاده از مفاهیم ملموس و محسوس، مراحل فهم و درک جایگاه امامت را آسان تر نمایند. در این نوشتار بر اساس زبان شناسی شناختی و با استفاده از رویکرد لیکاف و جانسون در استعاره ها، مهمترین استعاره های مفهومی از نوع ساختاری، در تبیین مفهوم امامت و جایگاه اهل بیت(ع) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان دهنده شش حوزه مبدا است که بر مفاهیم متناظر در حوزه مقصد، نگاشت داده شده اند. پربسامدترین ها، حوزه های مفهومی «نور»، «سفر و حرکت» و «حیات و ممات» است. توجه به این نگاشت ها، اثر شایان توجهی در امر فهم و شرح نهج البلاغه خواهد داشت.

نویسندگان

مریم توکل نیا

فارغ التحصیل دکتری علوم و معارف نهج البلاغه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران.

یحیی میرحسینی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، میبد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • نهج البلاغه ...
  • آقا جمال خوانساری، محمد (۱۳۶۶ش)، شرح بر غرر الحکم، تهران: ...
  • آمدی، سیف الدین (۱۴۲۳ق)، ابکار الافکار، قاهره: دار الکتب ...
  • ابن ابی الحدید (۱۴۰۴ق)، شرح نهج البلاغه، به کوشش محمد ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل (۱۴۲۱ق)، المحکم و المحیط الاعظم، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ق)، لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابن میثم بحرانی، میثم بن علی (۱۳۸۵ش)، شرح نهج البلاغه، ...
  • ارفع، سیدکاظم (۱۳۷۸ش)، ترجمه روان نهج البلاغه، تهران: فیض کاشانی ...
  • ازهری، محمد بن احمد (بی تا)، تهذیب اللغه، بیروت: دار ...
  • ایمانیان، حسین؛ نادری، زهره (۱۳۹۲ش)، «استعاره های جهتی نهج البلاغه ...
  • براتی، مرتضی (۱۳۹۵ش)، «بررسی استعاره مفهومی نور در قرآن کریم ...
  • بیدادیان، فهیمه (۱۳۹۵ش)، «بررسی استعارههای مفهومی و طرح واره های ...
  • پاکتچی، احمد؛ شیرزاد، محمد حسن؛ شیرزاد، محمد حسین (۱۳۹۸ش)، «معناشناسی ...
  • توکل نیا، مریم؛ میرحسینی، یحیی؛ حسومی، ولی الله (۱۳۹۹ش)، «دراسه ...
  • توکل نیا، مریم؛ میرحسینی، یحیی؛ حسومی، ولی الله (۱۳۹۷ش)، «کارکرد ...
  • جوهری، اسماعیل (۱۴۰۷ق)، الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت: ...
  • حاجی بابایی، مجید (۱۳۹۱ش)، «رویکردی تاریخی به تحول مفهوم خلافت ...
  • حائری قزوینی، سید محمدکاظم (۱۳۸۱ش)، شرح نهج البلاغه، بیروت: مطبعه ...
  • حسینی، مطهره؛ قائمی نیا، علی رضا (۱۳۹۶ش)، «استعاره مفهومی رحمت ...
  • خوئی، میرزا حبیب الله (۱۳۵۸ش)، منهاج البراعه فی شرح نهج ...
  • دنبلی خویی، ابراهیم بن حسین (بی تا)، دره النجفیه فی ...
  • راغب اصفهانی، حسین (۱۴۱۲ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار ...
  • شوالیه، ژان؛ آلن، گربران (۱۳۷۸ش)، فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه فضایلی، ...
  • شهیدی، سیدجعفر (۱۳۸۰ش)، ترجمه نهج البلاغه، تهران: انتشارات علمی فرهنگی ...
  • شیرزاد، محمدحسن (۱۳۹۸ش)، کاربرد الگوهای انسان شناسی حمل و نقل ...
  • صبحی صالح (۱۳۷۰ش)، فرهنگ نهج البلاغه، ترجمه مصطفی رحیمی نیا، ...
  • صعیدی، عبدالفتاح (۱۴۱۰ق)، الافصاح فی فقه اللغه، قم: مکتب الاعلام ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۱۰ق)، العین، قم: دار الهجره ...
  • فیض الاسلام اصفهانی، سیدعلی نقی (۱۳۸۱ش)، ترجمه و شرح نهج ...
  • قرشی بنابی، علی اکبر (۱۳۸۷ش)، قاموس القرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • کاشانی، ملافتح الله (۱۳۷۸ش)، تنبیه الغافلین و تذکره العارفین، تهران: ...
  • کووچش، زلتان (۱۳۹۴ش)، استعاره در فرهنگ جهانی ها و تنوع، ...
  • لاهیجی، عبدالرزاق بن علی (۱۳۸۷ش)، گوهر مراد، تهران: نشر سایه ...
  • قائمی نیا، علیرضا (۱۳۹۰ش)، معناشناسی شناختی قرآن، تهران: پژوهشگاه فرهنگ ...
  • لیکاف، جورج؛ جانسون، مارک (۱۳۹۷ش)، استعاره هایی که با آن ...
  • مجلسی، محمدباقر (۱۴۰۳ق)، بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار، ...
  • مدرس وحید، احمد (بی تا)، شرح نهج البلاغه، قم: خیام ...
  • مصطفوی، حسن (۱۳۶۰ش)، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران: بنگاه ترجمه ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۵ش)، پیام امام امیرالمومنین(ع)، تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • میرحسینی، یحیی (۱۳۹۶ش)، «تاریخ انگاره امت وسط و مقایسه آن ...
  • نزهت، بهمن (۱۳۸۸ش)، «نماد نور در ادبیات صوفیه»، مطالعات عرفانی، ...
  • نواب لاهیجی، محمد باقر بن محمد (۱۳۷۹ش)، شرح نهج البلاغه، ...
  • Lakoff, George Johnson, Mark (۱۹۸۰); Metaphors We live by; Chicago:The ...
  • Feldman, e.g. and Narayanan, S. (۲۰۰۴); Embodied meaning in a ...
  • Grady, J. E. (۲۰۰۷); “Metaphor”, in The Oxford Handbook of ...
  • نمایش کامل مراجع